Các nhà nghiên cứu vừa phát hiện qua một mô hình chuột rằng ăn ít calo hơn có thể giúp kéo dài tuổi thọ – Ảnh: Cathe Friedrich
Tuy nhiên, những con sống lâu nhất lại giảm ít cân nhất khi tuân theo chế độ ăn hạn chế calo.
Nghiên cứu về tuổi thọ này đến từ các nhà khoa học tại phòng thí nghiệm Jackson ở thị trấn Bar Harbor (bang Maine), và phòng thí nghiệm Calico Life Sciences ở phía nam San Francisco (bang California).
Mối liên hệ giữa tuổi thọ và chế độ ăn uống
Các nghiên cứu trước đây cho thấy, những gì chúng ta ăn có thể ảnh hưởng đến quá trình lão hóa và thời gian sống. Các chế độ ăn khác nhau như chế độ ăn Địa Trung Hải, nhịn ăn gián đoạn và hạn chế calo đã được chứng minh là giúp kéo dài tuổi thọ.
Trong nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Nature, các nhà khoa học báo cáo rằng các yếu tố di truyền nhất định, chẳng hạn như khả năng phục hồi mã hóa di truyền, có thể đóng vai trò lớn hơn trong việc kéo dài tuổi thọ so với chế độ ăn uống.
Các nhà nghiên cứu đã sử dụng 960 con chuột cái đa dạng về mặt di truyền và được chia thành năm chế độ ăn khác nhau, bao gồm lượng calo giới hạn ở mức 60% hoặc 80% lượng calo cơ bản mỗi ngày; nhịn ăn một hoặc hai ngày liên tiếp mỗi tuần mà không hạn chế calo; và ăn bất kỳ lượng thức ăn nào, bất cứ khi nào chuột muốn.
“Do khó thực hiện với con người, vì vậy chúng tôi đã chuyển sang mô hình chuột đa dạng về mặt di truyền”, Gary Churchill, tiến sĩ, giáo sư tại phòng thí nghiệm Jackson, đồng thời là tác giả chính của nghiên cứu, giải thích.
“Các nghiên cứu gần đây đã gợi ý rằng ở chuột, một số cá thể (kiểu gene) có thể có tuổi thọ ngắn hơn khi hạn chế calo. Chúng tôi quan tâm đến việc xác định liệu việc kéo dài tuổi thọ khi hạn chế calo có mang tính phổ quát hay không, và liệu các lợi ích có phụ thuộc vào mức độ hạn chế calo (20% so với 40%) hay không”, Andrea Di Francesco, tiến sĩ, nhà khoa học chính tại Calico Life Sciences và cũng là tác giả của nghiên cứu, cho biết.
Tuổi thọ dài hơn khi bị hạn chế calo
Kết thúc nghiên cứu, các nhà khoa học nhận thấy trong khi những con chuột có thể ăn bất cứ khi nào và bất cứ thứ gì sống trung bình 25 tháng, thì những con chuột theo chế độ nhịn ăn gián đoạn kéo dài tuổi thọ trung bình là 28 tháng.
Những con chuột bị hạn chế calo đạt được tuổi thọ dài nhất – những con chuột ăn 80% lượng calo cơ bản của chúng sống trung bình 30 tháng, và những con ăn 60% sống trung bình 34 tháng.
“Chúng tôi ngạc nhiên rằng hạn chế calo ở mức cực đoan (40%) đã kéo dài tuổi thọ đến mức đáng kể như vậy, mà không có dấu hiệu rút ngắn tuổi thọ của bất kỳ con chuột nào.
Chúng tôi cho rằng trong một quần thể đa dạng về mặt di truyền – một đặc điểm độc đáo của nghiên cứu – một số động vật sẽ có tuổi thọ giảm khi bị hạn chế 40% calo hoặc theo chế độ nhịn ăn gián đoạn hai ngày”, Churchill nói.
Các nhà nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng các yếu tố di truyền, chẳng hạn như khả năng phục hồi mã hóa di truyền, đóng vai trò lớn hơn trong việc kéo dài tuổi thọ so với chế độ ăn uống trong mô hình chuột.
“Chế độ ăn uống không phải là giải pháp kỳ diệu – chúng làm tăng tuổi thọ trung bình nhưng không đảm bảo tuổi thọ lâu dài cho một cá thể. Có những yếu tố khác góp phần ít nhất cũng quan trọng như vậy đối với tuổi thọ”, Di Francesco giải thích.
“Giảm cân là ‘tốt’ từ quan điểm của con người, nhưng giảm cân không gây ra sự kéo dài tuổi thọ – chúng là những kết quả riêng biệt của việc hạn chế calo”, Churchill nói.
Cần dịch nghiên cứu sang con người
Sau khi xem xét nghiên cứu, Mir Ali, bác sĩ phẫu thuật giảm béo và giám đốc y tế của Trung tâm Giảm cân phẫu thuật MemorialCare tại Trung tâm Y tế Orange Coast ở Fountain Valley (bang California), nói rằng điều thú vị về nghiên cứu là cho thấy việc giảm lượng calo hoặc ăn ít hơn làm tăng tuổi thọ, nhưng không nhất thiết phải giảm cân, điều mà ông cho là ngược lại với trực giác.
“Các nghiên cứu trên động vật là nơi tốt để bắt đầu, nhưng rõ ràng là động vật khác nhiều so với con người. Chúng ta cần xem liệu nghiên cứu được thực hiện trên động vật có áp dụng cho con người hay không”, Ali cho biết.
Còn theo Richard, “cơ thể luôn trong trạng thái tự điều chỉnh, luôn cố gắng tìm kiếm sự cân bằng để đạt được trạng thái ‘vừa đủ’ – hoạt động trơn tru trên tất cả các khía cạnh”.
Đi cầu thang giúp kéo dài tuổi thọ
Nguồn: https://tuoitre.vn/an-it-hon-co-the-giup-keo-dai-tuoi-tho-20241016134832215.htm
