Kiểm tra gần 3.000 vụ, xử phạt gần 30 tỉ
Phát biểu tại tọa đàm “Bảo vệ thương hiệu trước vấn nạn hàng giả, hàng nhái, hàng vi phạm sở hữu trí tuệ” do Tạp chí Công thương tổ chức ngày 30.6, ông Trần Hữu Linh, Tổng cục trưởng Tổng cục Quản lý thị trường (Bộ Công thương), cho biết trong 1 năm trở lại đây, vấn đề liên quan đến hàng giả, hàng nhái, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ bắt đầu sôi động trở lại.
Đối với thương hiệu, nhãn hiệu, trong khoảng 1 năm trở lại đây, Tổng cục Quản lý thị trường liên tiếp nhận được yêu cầu, những vấn đề thắc mắc cũng như đề nghị phối hợp của các hãng lớn trên thế giới hoặc các hãng có nhà máy sản xuất ở Việt Nam.
Ví dụ điển hình như hãng Ajinomoto (Nhật Bản) sản xuất bột ngọt, hãng Acecook (Nhật Bản) sản xuất mì gói. “Cả hai hãng này cách đây một thời gian ngắn có đến làm việc với tôi và nói rằng trên thị trường ngày càng nhiều bột ngọt cũng như mì tôm làm giả, thậm chí làm giả từng gói gia vị trong gói mì”, ông Linh nói.
Lãnh đạo Tổng cục Quản lý thị trường cũng đề cập tới khía cạnh: “Những thương hiệu rất nổi tiếng của Tập đoàn Procter & Gamble (Mỹ) như mỹ phẩm, sữa tắm, xà phòng… cũng bị làm giả rất nhiều.
Hay hãng đồ chơi rất nổi tiếng trên thế giới là Lego (Đan Mạch) trong tháng qua cũng đã làm việc với chúng tôi 2 lần về việc bị xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ của sản phẩm Lego ở thị trường Việt Nam”.
Theo ông Linh, thương hiệu, nhãn hiệu hiện nay bị làm giả ngày càng tinh vi hơn, sản phẩm bị làm giả đủ mọi chủng loại.
6 tháng đầu năm, lực lượng quản lý thị trường đã kiểm tra gần 3.000 vụ liên quan đến hàng giả và xử phạt gần 30 tỉ đồng. Tuy nhiên, những vụ việc đó vẫn chưa đủ minh họa hết được vấn nạn hàng giả, hàng nhái hiện nay.
Doanh nghiệp cần chủ động hơn trong chống hàng giả
Ông Linh cho rằng, với hàng giả, hàng xâm phạm bản quyền, thiệt hại đầu tiên chính là người tiêu dùng. Tuy nhiên, ở góc độ doanh nghiệp, tình trạng này sẽ làm ảnh hưởng, mất lòng tin của những doanh nghiệp FDI. Việc hàng giả quá nhiều ở nội địa khiến các nhà đầu tư cảm thấy không yên tâm đối với môi trường đầu tư, kinh doanh của Việt Nam.
Đối với doanh nghiệp trong nước, theo ông Linh, thấy rất rõ bị thiệt hại về thương hiệu của doanh nghiệp. Thương hiệu bị làm giả, làm nhái và nguy hiểm nhất là làm xói mòn sức sản xuất của doanh nghiệp khi phải cạnh tranh với hàng giả, hàng nhái.
Khó khăn trong xử lý vấn nạn hàng giả, hàng nhái được lãnh đạo Tổng cục Quản lý thị trường chỉ ra là doanh nghiệp, người tiêu dùng còn e ngại, không phối hợp với các lực lượng chức năng. Cùng với đó, chế tài tương đối đầy đủ nhưng ở một số nội dung cụ thể còn chưa đủ sức răn đe các đối tượng vi phạm, nhất là về xử lý hình sự.
Để tăng hiệu quả bảo vệ uy tín, thương hiệu của doanh nghiệp trước vấn nạn hàng giả, hàng nhái, hàng xâm phạm sở hữu trí tuệ, theo ông Linh, các doanh nghiệp phải chủ động hơn nữa trong phối hợp với cơ quan chức năng.
Luật sư Nguyễn Tiến Lập, trọng tài viên Trung tâm Trọng tài quốc tế Việt Nam
Đồng tình với ý kiến của ông Linh, luật sư Nguyễn Tiến Lập, trọng tài viên Trung tâm Trọng tài quốc tế Việt Nam, cũng cho rằng, muốn bảo vệ thương hiệu thì chính doanh nghiệp phải chủ động. Bên cạnh đó, cần có sự hợp tác giữa cơ quan nhà nước, doanh nghiệp và người dân trong thực thi chế tài xử lý vi phạm.
“Tôi thấy anh Linh nêu các quan hệ hợp tác, đặt vấn đề giữa cơ quan quản lý thị trường với các tập đoàn lớn của nước ngoài để bảo vệ các thương hiệu nổi tiếng của họ.
Với các tập đoàn của Việt Nam, tôi nghĩ cũng có nhưng rõ ràng các doanh nghiệp Việt Nam chưa tìm ra một cơ chế hợp tác. Tôi không dám nói từ ỷ lại, nhưng họ chỉ trông cậy một chiều, tức là khi có vụ việc thì khiếu nại đến các cơ quan chức năng”, ông Lập nói.
Về phía doanh nghiệp, bà Bùi Thị Thu Hiền, đại diện bộ phận pháp lý của Công ty TNHH URC Việt Nam, chia sẻ câu chuyện bảo hộ thương hiệu tại URC. Theo đó, URC thực hiện nhiều hành động nhằm bảo vệ thương hiệu và phòng, chống tình trạng hàng nhái, hàng giả như thông qua phối hợp với các cơ quan chức năng để phòng ngừa, ngăn chặn.
Đồng thời, doanh nghiệp có những đề xuất đến các cơ quan chức năng để xử lý các hành vi vi phạm nếu có; thực hiện hướng dẫn nhận diện thương hiệu cho các đại lý, các nhà phân phối cũng như người tiêu dùng và luôn sẵn sàng trả lời các câu hỏi liên quan tới logo, nhãn hiệu của các sản phẩm của công ty, làm cho người tiêu dùng có thể nhận dạng được những thương hiệu của công ty thông qua các kênh truyền thông chính thức như website hoặc hotline của công ty.
“Quản lý của các cơ quan nhà nước rất quan trọng trong việc phòng, chống hàng nhái, hàng giả. Thời gian tới, chúng tôi đề xuất làm sao đẩy nhanh quá trình xử lý vi phạm; đồng thời có thể nâng cao mức hình phạt đối với chủ thể vi phạm, đối với các vi phạm về xâm phạm sở hữu trí tuệ, đặc biệt là những hành vi vi phạm nhiều lần”, bà Hiền nhấn mạnh.