Chỉ đạo mới của lãnh đạo Chính phủ về Cảng trung chuyển quốc tế cửa ngõ Sài Gòn

Phối cảnh Dự án cảng trung chuyển quốc tế cửa ngõ Sài Gòn.

Văn phòng Chính phủ vừa có công văn số 5714/VPCP-CN gửi Bộ trưởng các bộ: Kế hoạch và Đầu tư, Giao thông Vận tải (GTVT), Tài nguyên và Môi trường, Ngoại giao, Quốc phòng, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Khoa học và Công nghệ; Chủ tịch UBND TP.HCM truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Phó thủ tướng Trần Hồng Hà liên quan đến Báo cáo thẩm định số 5590/BC – BKHĐT đối với Hồ sơ đề nghị chấp thuận chủ trương đầu tư Dự án cảng trung chuyển quốc tế cửa ngõ Sài Gòn của Bộ Kế hoạch và Đầu tư.

Theo đó, Phó thủ tướng cho biết là sẽ chủ trì cuộc họp về đề nghị chấp thuận chủ trương đầu tư Dự án cảng trung chuyển quốc tế cửa ngõ Sài Gòn; thời gian họp cụ thể sẽ thông báo sau.

Để bảo đảm nội dung phục vụ cuộc họp, Phó thủ tướng yêu cầu các bộ: GTVT, Tài nguyên và Môi trường, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Ngoại giao, Quốc phòng căn cứ chức năng nhiệm vụ được giao, trách nhiệm cơ quan thẩm định để nghiên cứu có ý kiến về các kiến nghị, đánh giá của Bộ Kế hoạch và Đầu tư tại Báo cáo thẩm định số 5590/BC-BKHĐT và có ý kiến cụ thể về các nội dung.

Cụ thể, Bộ GTVT có ý kiến về sự phù hợp phát triển hệ thống cảng biển và quy hoạch liên quan đối với từng giai đoạn đầu tư của Dự án (vị trí, quy mô, diện tích sử dụng đất, công suất hàng hóa thông qua); chủ trì phối hợp với Bộ Khoa học và Công nghệ thẩm định công nghệ đối với Dự án theo Luật chuyển giao công nghệ; các nội dung liên quan đến giao thông kết nối phục vụ khai thác bến cảng và tác động của Dự án đến các cảng biển trong khu vực (cảng Cái Mép Hạ, Cái Mép – Thị Vải, cảng biển Bà Rịa – Vũng Tàu);

Bộ Tài nguyên và Môi trường khẳng định rõ quan điểm về tác động môi trường của Dự án; sự phù hợp nhu cầu sử dụng đất của Dự án với quy hoạch sử dụng đất, kế hoạch sử dụng đất theo quy định pháp luật về đất đai.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn có ý kiến về thẩm quyền, trình tự thủ tục chuyển đổi mục đích sử dụng rừng của Dự án theo quy định của Luật Lâm nghiệp, Luật Đầu tư và các Nghị định có liên quan.

Bộ Ngoại giao có ý kiến về quy định quản lý khu dự trữ sinh quyển thế giới, các nội dung liên quan về tác động, ảnh hưởng của Dự án đến khu dự trữ sinh quyển Cần Giờ.

Phó thủ tướng yêu cầu các Bộ nghiên cứu kỹ quy định pháp luật về đầu tư, môi trường, đất đai, lâm nghiệp… về các nội dung Thủ tướng chấp thuận chủ trương đầu tư bao gồm nội dung gì? Nêu rõ ý kiến, sau khi được chấp thuận chủ trương đầu tư thì được hiểu là đã cho phép về môi trường, đất đai, quy hoạch,… hay là phải được phê duyệt các Quy hoạch, môi trường, đất đai… rồi mới có căn cứ để chấp thuận chủ trương?

“Các bộ gửi văn bản đến Bộ Kế hoạch và Đầu tư trong ngày 15/8/2024 để tổng hợp, hoàn thiện báo cáo Phó thủ tướng trước khi họp”, công văn số 5714 nêu rõ.

Trên cơ sở ý kiến của các bộ, cơ quan, Phó thủ tướng giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổng hợp, rà soát kỹ các nội dung thẩm định theo đúng quy định của pháp luật. trong đó cần khẳng định rõ về nội dung đánh giá sự phù hợp với quy hoạch đã tuân thủ khoản 7 Điều 31 Nghị định số 31/2021/NĐ-CP ngày 26/3/2024 và pháp luật có liên quan; cơ sở pháp lý về việc phê duyệt chủ trương đầu tư với thời gian đầu tư 22 năm, dự kiến hoàn thành năm 2045; bổ sung rõ quy mô đầu tư, công suất hàng hóa thông qua bến cảng của từng giai đoạn; rà soát tên dự án bảo đảm thống nhất với các văn bản có liên quan; bổ sung nội dung đánh giá việc đáp ứng điều kiện tiếp cận thị trường đối với nhà đầu tư nước ngoài (nếu có).

Nội dung kiến nghị phải có ý kiến rõ Dự án đã bảo đảm đầy đủ điều kiện và đủ cơ sở pháp lý để Thủ tướng chấp thuận chủ trương đầu tư Dự án hay chưa.

Được biết điểm nhấn nổi bật nhất trong Báo cáo thẩm định số 5590 là việc Bộ Kế hoạch và Đầu tư khẳng định đã có đủ căn cứ chính trị và pháp lý để xem xét quyết định chủ trương đầu tư cho Dự án.

Nghị quyết số 98/2023/QH15 đã đưa Dự án vào nhóm các dự án thực hiện lựa chọn nhà đầu tư chiến lược làm cơ sở thúc đẩy kinh tế và làm động lực phát triển cho TP.HCM nói riêng và vùng Đông Nam Bộ nói chung.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư nhấn mạnh, Dự án cảng trung chuyển quốc tế cửa ngõ Sài Gòn khi được triển khai thành công sẽ bổ sung tiềm năng của hệ thống cảng biển hiện hữu; tương hỗ và khai thác tốt nhất tiềm năng của cụm cảng biển số 4 trở thành một trung tâm trung chuyển quốc tế; khẳng định vị thế và định vị quốc gia của Việt Nam trên bản đồ hàng hải quốc tế với vai trò là trung tâm trung chuyển vận tải, logistics lớn của khu vục và thế giới.

“Dự án còn giúp Việt Nam trở thành khâu quan trọng trong chuỗi cung ứng toàn cầu, nâng cao vị thế đối ngoại, nâng cao sức cạnh tranh quốc gia và có tính chất, ý nghĩa quan trọng về quốc phòng, an ninh, kinh tế biển”, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đánh giá.

Để đảm bảo sự thành công và nâng cao hiệu quả của Dự án, bên cạnh việc đầu tư hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hệ thống giao thông kết nối đồng bộ thì việc lựa chọn được nhà đầu tư chiến lược có đủ kinh nghiệm, năng lực, công nghệ vận hành khai thác cản, mạng lưới logistics quốc tế, nguồn hàng trung chuyển quốc tế là yếu tố quyết định.

Do Dự án cảng trung chuyển quốc tế cửa ngõ Sài Gòn nằm ở vùng đệm Khu dự trữ sinh quyển Cần Giờ có hệ thống rừng ngập mặn tái sinh được UNESCO công nhận nên vấn đề môi trường và công nghệ sử dụng xây dựng, vận hành cảng là yếu tố quan trọng để hạn chế tối đa tác động tiêu cực tới khu vực Khu dự trữ sinh quyển.

Do đó, cơ quan thẩm định Hồ sơ đề nghị chấp thuận chủ trương đầu tư Dự án cảng trung chuyển quốc tế cửa ngõ Sài Gòn đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường cần thể hiện rõ quan điểm về môi trường Dự án. Bộ Giao thông vận tải (GTVT) – cơ quan được Thủ tướng giao thẩm định Đề án nghiên cứu xây dựng cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ của TP.HCM có ý kiến về các vấn đề liên quan đến công nghệ, kết nối giao thông để đảm bảo phát huy hiệu quả khi dự án triển khai; điều phối nguồn hàng của các cảng trong nhóm cảng biển số 4.

“Sau khi có ý kiến của Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ GTVT về các nội dung nêu trên, Bộ Kế hoạch và Đầu tư kiến nghị Thủ tướng xem xét chấp thuận chủ trương đầu tư có điều kiện đối với Dự án”, Báo cáo thẩm định số 5590 nêu rõ.