Khi màu nắng trải dài trên các vạt đồi đã nhạt bớt, màu vàng no ấm hiện dần trên những thửa ruộng bậc thang ở vùng núi phía Bắc báo hiệu mùa thu hoạch, thì cũng là thời điểm dân mê leo núi lại chuẩn bị hành trang cho những chuyến đi sắp tới.
Ky Quan San còn được gọi là Bạch Mộc Lương Tử là đỉnh núi cao thứ 4 của Việt Nam với độ cao 3.046m so với mực nước biển, độ khó chinh phục được đánh giá ở mức 4/5.
Cái tên Ky Quan San trùng với tên của một bản nhỏ dưới chân núi thuộc xã Sàng Ma Sáo, huyện Bát Xát, tỉnh Lào Cai. Còn dãy Ky Quan San chạy dọc giữa hai tỉnh Lào Cai và Lai Châu (nằm giữa xã Sin Suối Hồ, huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu và xã Sàng Ma Sáo, huyện Bát Xát, tỉnh Lào Cai).
Dãy Ky Quan San kéo dài đến tận dãy Hoàng Liên Sơn về phía đông nam, tạo ra và nuôi dưỡng các dãy núi đồi xanh mướt, những khu rừng nguyên sinh tươi đẹp, nhiều thác nước và đặc biệt là các ngọn núi cao hàng đầu Việt Nam.
Thời điểm tốt nhất để leo Ky Quan San bắt đầu từ tháng 8 khi khí hậu mát mẻ, nắng nhẹ, ít mưa. Thời tiết lạnh hơn ở các tháng tiếp theo lại thích hợp cho việc “săn mây”, và cũng là mùa lá phong đổi sắc đỏ khắp cánh rừng, cùng lúc là màu xanh của rêu mọc rộ trên những thân cây già cổ thụ hay những tảng đá lớn nhờ độ ẩm mà sương mù của mùa đông mang lại.
Đến tháng 3, cả cánh rừng lại bừng lên sắc thắm của hoa đỗ quyên nở rộ. Nhiệt độ sẽ duy trì ôn hoà từ những đợt gió lạnh phương bắc cuối cùng trước khi mùa hè tới.
Chiều dài hành trình từ điểm xuất phát thuộc xã Sàng Ma Sáo đến đỉnh núi dài khoảng 15km, đi qua nhiều địa hình khác nhau. Đây sẽ không phải là cuộc dạo chơi cho những tay mơ, nhưng khi đã chuẩn bị kỹ càng về thể lực một cách nghiêm túc thì phần thưởng bạn nhận được cho chuyến đi sẽ là xứng đáng.
Đó là những kỷ niệm khó quên về những cánh rừng phủ đầy sương trắng, lá phong đỏ trải dài trên lối đi, những ngọn suối trong vắt, sự chênh vênh trên những vách đá hùng vĩ và giấc ngủ nhẹ nhàng dưới bầu trời đầy sao sau một ngày leo trèo vất vả.
Chúng tôi xuất phát từ lối mòn đi qua đồi nương, rừng trúc, vườn thảo quả và khu rừng nguyên sinh khá bằng phẳng cho đến khi nghe thấy tiếng suối róc rách trong không gian tĩnh lặng của rừng già. Quãng đường tiếp theo khó khăn hơn với những tảng đá phủ đầy rêu phong trơn trượt, cùng độ dốc lên liên tục, bù lại là vẻ đẹp hoang sơ của núi rừng nguyên sinh.
Từ xa có thể thấy được đỉnh Ky Quan San nằm sừng sững trên dãy núi đồ sộ vắt ngang trời. Điểm đến đầu tiên cần chinh phục là núi Muối ở độ cao 2.100m, cũng là điểm dừng chân nghỉ ngơi cho chuyến hành trình của ngày thứ nhất. Thoáng chốc, màn đêm đã ập xuống, với tầm nhìn rộng từ lán nghỉ núi Muối có thể nhìn thấy bầu trời sao lấp lánh, và xa xa là những đỉnh núi đứng sừng sững trong đêm. Không gian yên tĩnh tuyệt đối, và thời gian chậm rãi trôi qua như thể mọi thứ đang ngưng đọng lại.
Tạp chí Heritage