* Ngày 13-3, quân đội Mỹ và Hàn Quốc bắt đầu cuộc tập trận quy mô lớn nhất trong nhiều năm qua. Cuộc tập trận liên quân Mỹ-Hàn kéo dài 11 ngày, gồm các nội dung tập trận mô phỏng trên máy tính có tên “Lá chắn tự do” và tập trận thực binh có tên “Lá chắn chiến binh”.
Thông tin chi tiết về cuộc tập trận quy mô lớn này chưa được Mỹ và Hàn Quốc tiết lộ, nhưng trước đó liên quân Mỹ-Hàn cho biết hoạt động mô phỏng máy tính là nhằm tăng cường năng lực phòng thủ và ứng phó trước nguy cơ chiến tranh hạt nhân và trong một môi trường an ninh liên tục thay đổi. Lực lượng liên quân tuyên bố đây là hoạt động nhằm “tăng cường hợp tác giữa quân đội 2 nước thông qua phối hợp tác chiến trên không, trên bộ, trên biển, trong không gian, trên không gian mạng và tác chiến đặc biệt, đồng thời cải thiện kỹ-chiến thuật và quy trình phối hợp tác chiến”.
Trong khi đó, Triều Tiên gọi cuộc tập trận quy mô lớn này là nhằm mục đích xâm lược và phản đối bằng việc phóng thử tên lửa hành trình từ tàu ngầm. Hãng thông tấn Trung ương Triều Tiên KCNA ngày 13-3 cho biết quốc gia Đông Á này đã phóng 2 tên lửa hành trình từ một tàu ngầm ngoài khơi bờ biển phía Đông. KCNA tuyên bố đây là một trong những quyết tâm đáp trả bằng lực lượng “áp đảo” đối với các cuộc diễn tập quân sự ngày càng gia tăng của Mỹ và Hàn Quốc.
KCNA cũng gọi tên lửa là vũ khí chiến lược và các vụ phóng thử là nhằm khẳng định “năng lực răn đe hạt nhân” của Triều Tiên. Các vụ thử tên lửa của Triều Tiên trước đó cho thấy rất có khả năng quốc gia Đông Á này sẽ tiến hành các hoạt động thử nghiệm vũ khí trong khi cuộc tập trận quy mô lớn của liên quân Mỹ-Hàn đang diễn ra.
* Nga phóng vệ tinh quân sự Olymp-K-2
Vào 23 giờ 13 phút ngày 12-3 (giờ UTC, tức 6 giờ 13 phút ngày 13-3 giờ Việt Nam), từ Trung tâm vũ trụ Baikonur, Nga đã phóng thành công vệ tinh quân sự Olymp-K-2 (còn gọi là vệ tinh Luch-5X) vào quỹ đạo.
Olymp-K là vệ tinh địa tĩnh chế tạo riêng cho Bộ Quốc phòng và Cơ quan Anh ninh Nga FSB. Mục đích sử dụng chính thức của các vệ tinh này chưa bao giờ được tiết lộ nhưng người ta cho rằng chúng được sử dụng để tiến hành các hoạt động tình báo tín hiệu (SIGINT) và đảm bảo hoạt động thông tin liên lạc an toàn cho chính phủ. Olymp-K được phát triển dựa trên vệ tinh Ekspress-1000 có khối lượng 3 tấn, thường được phóng vào không gian ở vị trí 167 độ Đông.
Cũng giống vệ tinh Olymp-K-1 được phóng vào quỹ đạo vào tháng 9-2014 trước đó, Olymp-K-2 được phóng bằng tên lửa đẩy Proton-M. Proton-M, còn gọi là UR-500, là tên lửa đẩy hạng nặng, ban đầu được thiết kế như một “tên lửa đạn đạo liên lục địa siêu trọng”. Do kích thước đặc biệt lớn, Proton-M chưa bao giờ được triển khai dưới dạng tên lửa đạn đạo liên lục địa mà được chuyển thành tên lửa đẩy giúp đưa các phương tiện, thiết bị vào không gian như một giải pháp thay thế cho tên lửa N1 của Liên Xô trước đây với sứ mệnh đưa người lên Mặt Trăng.
* Thủ tướng Anh Rishi Sunak thông báo sẽ tăng 25% ngân sách quốc phòng trong dài hạn. Trong thông báo hôm thứ Hai (13-3), ông Sunak đã cam kết sẽ tăng chi tiêu quốc phòng lên mức 2,5% GDP. Như vậy, về dài hạn Vương quốc Anh sẽ hướng tới tăng chi tiêu quốc phòng thêm 25%, nhưng ông Sunak cũng từ chối tăng chi tiêu lên mức 3% GDP như cựu Thủ tướng Liz Truss trước đó đã hứa hẹn.
Nói chuyện trước báo giới trước giờ bay đi Mỹ, ông Sunak xác nhận sẽ dành thêm 5 tỷ GBP (bảng Anh, tương đương 6 tỷ USD) cho chi tiêu quốc phòng trong 2 năm tới và phần lớn trong số đó sẽ được sử dụng để “bổ sung và củng cố kho vũ khí, khí tài quan trọng” vốn đã cạn kiệt do xung đột ở Ukraine. Trong số 5 tỷ GBP đó, 2,97 tỷ sẽ được chuẩn chi cho “dự án hạt nhân quốc phòng” bao gồm việc “xây dựng cơ sở hạ tầng công nghiệp, phát triển các chương trình kỹ năng hạt nhân và tăng cường hỗ trợ cho các tàu ngầm đang hoạt động trong biên chế”. Ngoài ra, khoản ngân sách bổ sung này cũng sẽ được dùng để thực hiện các cam kết đưa ra trong Hiệp ước an ninh AUKUS – giữa Vương quốc Anh với Australia và Mỹ.
Theo kế hoạch, tối nay Thủ tướng Rishi Sunak sẽ có mặt tại San Diego, California để tham dự Hội nghị thượng đỉnh AUKUS với Tổng thống Mỹ Joe Biden và Thủ tướng Australia Anthony Albanese.
Chuyên mục Quân sự thế giới hôm nay trên Báo Quân đội nhân dân gửi tới bạn đọc thông tin mới nhất về các hoạt động an ninh, quốc phòng quân sự thế giới trong 24 giờ qua.
HỮU DƯƠNG (thực hiện)
