Quốc hội giám sát tối cao việc bảo vệ môi trường có trọng tâm, trọng điểm, căn cứ tình hình thực tế

Giám sát việc thực hiện chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường trên phạm vi cả nước

Sáng 21/6/2024, với đại đa số phiếu tán thành (448/449 phiếu, tỉ lệ 91,99%), Quốc hội đã thông qua nghị quyết thành lập Đoàn giám sát chuyên đề “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường kể từ khi Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 có hiệu lực thi hành”.

Với đại đa số phiếu tán thành, Quốc hội đã thông qua nghị quyết thành lập Đoàn giám sát tối cao chuyên đề môi trường năm 2025

Theo đó, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải làm trưởng đoàn giám sát. Phó trưởng đoàn thường trực là ông Lê Quang Huy, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội. Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh và Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính và Ngân sách Lê Quang Mạnh làm phó trưởng đoàn. Các Ủy viên, đại biểu và chuyên gia mời tham gia Đoàn giám sát do Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định.

Nội dung giám sát về hai vấn đề gồm việc ban hành, hoàn thiện chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường và tổ chức thực hiện chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường.

Phạm vi giám sát là việc thực hiện chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường trên phạm vi cả nước kể từ khi Luật Bảo vệ môi trường có hiệu lực thi hành đến hết 31/12/2024.

Chính phủ, Bộ Tài nguyên và Môi trường, các Bộ, cơ quan ngang Bộ có liên quan; HĐND, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương và các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan, là những đối tượng được giám sát.

Mục đích của việc giám sát, theo Quốc hội là đánh giá việc ban hành và tổ chức thực hiện chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường, trong đó trọng tâm là đánh giá việc tổ chức thực hiện Luật Bảo vệ môi trường, các nghị quyết của Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội có liên quan đến bảo vệ môi trường.

Đồng thời, chỉ rõ những tồn tại, hạn chế, nguyên nhân và trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân; rút ra bài học kinh nghiệm để nâng cao hiệu quả việc thực hiện chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường.

Quá trình giám sát, Đoàn cũng sẽ đưa ra những kiến nghị, đề xuất giải pháp hoàn thiện chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường và các quy định khác của pháp luật có liên quan, nâng cao hiệu quả tổ chức thực hiện chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường…

Không giới hạn nội dung giám sát cụ thể về hoạt động kiểm soát ô nhiễm, quản lý chất thải sinh hoạt

Trình bày báo cáo tiếp thu, giải trình ý kiến các đại biểu Quốc hội về dự thảo Nghị quyết thành lập Đoàn giám sát chuyên đề trước đó, Tổng Thư ký Quốc hội Bùi văn Cường cho biết Thường vụ Quốc hội đã nhận được 314 văn bản ý kiến của các đại biểu Quốc hội; trong đó, 291 đại biểu đồng ý hoàn toàn với dự thảo Nghị quyết, 23 đại biểu có ý kiến cụ thể.

Theo Tổng Thư ký Quốc hội, một số ý kiến đề nghị tại các tỉnh, thành phố mà Đoàn giám sát của Quốc hội dự kiến tiến hành giám sát trực tiếp thì Đoàn đại biểu Quốc hội không tổ chức giám sát mà cử đại diện tham gia đoàn giám sát.

Đối với các tỉnh, thành phố khác thì Đoàn đại biểu Quốc hội tổ chức giám sát và gửi báo cáo kết quả về Đoàn giám sát của Quốc hội.

Về nội dung này, Ủy ban Thường vụ Quốc hội nêu rõ từ kinh nghiệm triển khai các chuyên đề giám sát từ đầu nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV đến nay và tại kỳ họp này, qua phiên chất vấn, các phiên thảo luận về kinh tế – xã hội, kết quả giám sát việc giải quyết kiến nghị cử tri, có thể thấy nội dung chuyên đề về bảo vệ môi trường nhận được sự quan tâm đặc biệt của cử tri, nhân dân và các vị đại biểu Quốc hội.

Quốc hội sẽ chỉ đạo Đoàn giám sát xây dựng kế hoạch giám sát chi tiết

Báo cáo kết quả giám sát của 63 Đoàn đại biểu Quốc hội và báo cáo của các cơ quan là căn cứ quan trọng để đoàn giám sát lựa chọn các cơ quan, địa phương đến giám sát trực tiếp.

Đáng chú ý, một số ý kiến cho rằng giới hạn nội dung giám sát tại dự thảo Nghị quyết quá hẹp so với phạm vi của Luật Bảo vệ môi trường, đề nghị bổ sung nội dung giám sát để phù hợp với tính chất chuyên đề giám sát của Quốc hội.

Ý kiến khác đề nghị không giới hạn nội dung giám sát tại Nghị quyết này, trọng tâm giám sát do Đoàn giám sát xác định và báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội khi xây dựng kế hoạch giám sát chi tiết và các đề cương báo cáo.

Về vấn đề này, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiếp thu ý kiến của các đại biểu Quốc hội, Nghị quyết không giới hạn nội dung giám sát cụ thể về hoạt động kiểm soát ô nhiễm, quản lý chất thải sinh hoạt.

Để bảo đảm giám sát có trọng tâm, trọng điểm, căn cứ tình hình thực tế, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ chỉ đạo Đoàn giám sát xây dựng kế hoạch chi tiết với các nội dung cụ thể về mục tiêu, phạm vi, nội dung, phương thức giám sát và các đề cương báo cáo cho phù hợp.