Bất ngờ nguyên nhân hàng đầu gây ngộ độc chì ở trẻ nhỏ

Dùng thuốc nam chữa động kinh, trẻ ngộ độc chì nặng

Một bệnh nhi 3 tuổi, ở Thanh Hóa bị ngộ độc chì nặng nhập viện Nhi Trung ương trong tình trạng nguy kịch, nguyên nhân do cha mẹ cho trẻ dùng thuốc nam không rõ nguồn gốc để chữa bệnh động kinh.

Theo gia đình, trẻ có tiền sử mắc bệnh động kinh từ lúc 6 tháng tuổi. Cách nhập viện 3 tháng, gia đình thấy trẻ co giật nhiều hơn, tuy nhiên thay vì tuân thủ hướng dẫn điều trị bệnh của các bác sĩ chuyên khoa thì gia đình lại tự ý đi mua thuốc nam không rõ nguồn gốc dạng viên về cho trẻ uống. Sau khi dùng thuốc, tình trạng co giật của trẻ có giảm hơn, tuy nhiên khoảng 1 tháng nay trẻ xuất hiện rối loạn hành vi, khóc buồn vô cớ, hay kêu đau đầu…

Lúc này, gia đình vội đưa con đến Bệnh viện Nhi Trung ương trong tình trạng trẻ co giật, nôn nhiều, rối loạn ý thức, da xanh tái. Với nghi ngờ trẻ bị ngộ độc chì, các bác sĩ chỉ định làm các xét nghiệm cận lâm sàng cần thiết và xét nghiệm định lượng chì trong máu. Kết quả cho thấy bệnh nhi bị ngộ độc chì rất nặng với nồng độ chì trong máu trên 100 µg/dL (ngưỡng được chấp nhận là dưới 10 µg/dL). Ngoài ra, trẻ còn thiếu máu nặng và giãn não thất.

Hiện trẻ đang được điều trị tích cực nhưng vẫn trong tình trạng nguy kịch, tiên lượng xấu.

Tại đây, các bác sĩ đã từng tiếp nhận trẻ ngộ độc chì trong hoàn cảnh tương tự. Đó là một trẻ 9 tuổi, vốn mắc động kinh từ khi 6 tuổi, thấy con co giật nhiều nên gia đình đã mua thuốc cam không rõ nguồn gốc về cho trẻ uống.

Sau khi dùng thuốc, các cơn giật của bệnh nhi không giảm mà còn tăng lên kèm theo nôn, đau đầu, lơ mơ dần. Trẻ được cấp cứu tại Bệnh viện Sản Nhi Nghệ An, rồi tiếp tục chuyển về Bệnh viện Nhi Trung ương trong tình trạng nguy kịch.

Ngộ độc chì nguy hiểm thế nào?

TS. BS Đào Hữu Nam, Trưởng khoa Điều trị tích cực, Trung tâm Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết: Chì là 1 loại kim loại nặng, rất độc gây ảnh hưởng đến tất cả cơ quan của con người, đặc biệt là đối với trẻ em. Khi xâm nhập vào cơ thể, kim loại này có thể gây ra nhiều bệnh lý về thần kinh, tim mạch, huyết học, dạ dày, đường ruột, thận và sẽ phải mất hàng chục năm mới có thể thải được chì ra ngoài.

Ngộ độc chì có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe và sự phát triển của trẻ em với các biểu hiện bao gồm: kích thích, co giật, lơ mơ, hôn mê, liệt bì; chậm phát triển nhận thức, tinh thần, giảm khả năng nghe, mất các kỹ năng học tập, thay đổi thái độ hành vi, mệt mỏi; Nôn, đau bụng, chán ăn; Da xanh xao, cơ thể gầy yếu do thiếu máu.

Ngoài các triệu chứng rõ rệt như trên, trẻ nhiễm độc chì còn có rất nhiều biểu hiện kín đáo, chỉ có thể phát hiện bằng các xét nghiệm định lượng chì trong máu.

BS Nguyễn Tân Hùng, Phó trưởng khoa Cấp cứu và Chống độc, Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết thêm: Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng ngộ độc chì ở trẻ như tiếp xúc với môi trường ô nhiễm từ các khu công nghiệp, nguồn nước nhiễm chì, sơn tường, xăng dầu nhiễm chì, pin, đồ chơi bằng nhựa có sơn chì, đồ hộp đựng thức ăn có hàn chì… Đặc biệt là việc dùng các loại thuốc nam được dân gian gọi là thuốc cam không rõ nguồn gốc, đây là một trong những nguyên nhân hàng đầu và phổ biến nhất gây ngộ độc chì ở trẻ em.

“Các bậc phụ huynh hãy thật tỉnh táo và tin tưởng vào các phương pháp điều trị đã được y học chứng minh. Không nên nghe, làm theo những phương pháp truyền miệng chưa được kiểm chứng, tự ý dùng các loại thuốc, nhất là thuốc cam, thuốc nam không rõ nguồn gốc, không có giấy phép lưu hành. Đối với các bệnh nhi có bệnh mạn tính phải tuân thủ điều trị cũng như tái khám theo đúng hẹn tại cơ sở y tế uy tín”, BS Hùng khuyến cáo.

Đồng quan điểm, BS Hữu Nam lưu ý thêm, để phòng ngừa ngộ độc chì cho trẻ em, cha mẹ cần thực hiện tốt vệ sinh cá nhân cho trẻ như thường xuyên rửa tay, cắt móng tay, hướng dẫn trẻ không đưa tay và mọi vật lên miệng; Vệ sinh môi trường sống sạch sẽ, hạn chế để trẻ tiếp xúc với đồ chơi không đảm bảo chất lượng có thể nhiễm chì và các kim loại nặng khác. Đồng thời, đảm bảo chế độ dinh dưỡng hợp lý cho trẻ. Nếu nghi ngờ trẻ mắc phải tình trạng ngộ độc chì, cha mẹ nên đưa trẻ đến các cơ sở y tế chuyên khoa để được thăm khám và điều trị kịp thời.