Trang chủVăn hóa - Xã hộiGiáo dụcGiải 'bài toán' phân luồng

Giải ‘bài toán’ phân luồng


Phân luồng học sinh (PLHS) là xu hướng chung của giáo dục (GD) thế giới. Một số nước phân luồng sớm ngay sau tiểu học, như Singapore hay Đức, nhưng đa số các nước PLHS sau THCS, tức là khi học sinh (HS) kết thúc giai đoạn GD cơ bản.

Giảm căng thẳng thi lớp 10: Giải 'bài toán' phân luồng- Ảnh 1.

Do nhiều yếu tố, kỳ thi lớp 10 ở các thành phố lớn như TP.HCM, Hà Nội thường khá căng thẳng

CHÍNH SÁCH ĐỒNG BỘ

Ở nước ta, PLHS là một chủ trương nhất quán trong đường lối GD của Đảng và Nhà nước. Nghị quyết số 29-NQ/TW xác định mục tiêu: “Bảo đảm cho HS có trình độ THCS có tri thức phổ thông nền tảng, đáp ứng yêu cầu phân luồng mạnh sau THCS, THPT phải tiếp cận nghề nghiệp và chuẩn bị cho giai đoạn học sau phổ thông có chất lượng…”.

Thực hiện mục tiêu trên, Quốc hội, Chính phủ và các bộ liên quan ban hành các văn bản pháp quy về PLHS ngày càng đồng bộ và hoàn thiện.

Trước hết, đó là luật GD Nghề nghiệp (GDNN) được Quốc hội ban hành năm 2014, quy định đầy đủ về GDNN.

Kế đến, chủ trương PLHS mạnh sau THCS được cụ thể hóa tại Quyết định số 1981/QĐ-TTg ngày 18.10.2016 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Khung cơ cấu trình độ hệ thống GD quốc dân. HS tốt nghiệp THCS có thể học tiếp theo một trong 4 luồng sau: THPT; sơ cấp GDNN; TC GDNN; và THPT theo hệ GDTX-GDNN. Đối tượng phân luồng là tất cả HS tốt nghiệp THCS, ở độ tuổi 15, không chỉ là HS trung bình, yếu.

Ngoài ra, chương trình GD phổ thông ban hành theo Thông tư số 32/2018/TT-BGDĐT, quy định chia thành 2 giai đoạn: giai đoạn GD cơ bản (từ lớp 1 – lớp 9) và giai đoạn GD định hướng nghề nghiệp (từ lớp 10 – lớp 12). Quy định này phù hợp với GD thế giới về PLHS.

Chưa kể, luật GD 2019 quy định hướng nghiệp và PLHS gắn liền với nhau.

Còn Đề án “GD hướng nghiệp và định hướng PLHS trong GD phổ thông giai đoạn 2018 – 2025” ban hành theo Quyết định số 522/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, xác định mục tiêu: Đến năm 2020 có ít nhất 30% HS tốt nghiệp THCS tiếp tục học tập tại các cơ sở GDNN trình độ sơ cấp, TC; đối với các địa phương có điều kiện KT-XH đặc biệt khó khăn đạt ít nhất 25%; đến năm 2025, hai tỷ lệ trên tương ứng là 40% và 30%.

Chính phủ ban hành Nghị định số 81/2021/NĐ-CP quy định về cơ chế thu, quản lý học phí đối với cơ sở GD thuộc hệ thống GD quốc dân và chính sách miễn, giảm học phí, hỗ trợ chi phí học tập, giá dịch vụ trong lĩnh vực GD-ĐT. Nghị định này quy định miễn học phí học nghề đối với “Người tốt nghiệp THCS học tiếp lên trình độ TC”.

Bộ GD-ĐT ban hành Thông tư số 15/2022/TT-BGDĐT, quy định việc giảng dạy khối lượng kiến thức văn hóa THPT trong cơ sở GDNN với HS có bằng THCS. Sau khi HS đã học và thi đạt yêu cầu thì được cơ sở GDNN cấp giấy chứng nhận đủ yêu cầu kiến thức văn hóa THPT để theo học trình độ cao hơn của GDNN. Thông tư số 01/2023/TT-BGDĐT ban hành quy chế tổ chức và hoạt động của trung tâm GDNN- GDTX.

Như vậy, từ sau khi có Nghị quyết số 29 đến nay, nước ta đã từng bước ban hành các văn bản quy phạm pháp luật, nghị định, thông tư, chính sách, giải pháp về PLHS một cách đồng bộ, tạo điều kiện cho các trường THCS, THPT và cơ sở GDNN thực hiện hướng nghiệp, PLHS và đào tạo nghề thuận lợi và hiệu quả hơn.

KẾT QUẢ PHÂN LUỒNG CÒN XA VỚI MỤC TIÊU

Theo Bộ LĐ-TB-XH, giai đoạn 2016 – 2020 số lượng HS tốt nghiệp THCS đi học nghề là 980.620 người, chiếm khoảng 66,83% so với tổng số HS vào học TC, tương ứng mỗi năm có khoảng trên 196.124 HS tốt nghiệp THCS vào học TC nghề, chiếm tỷ lệ gần 15%.

Năm nào cũng vậy, khi thí sinh bước vào phòng thi lớp 10 là phụ huynh hồi hộp, âu lo, căng thẳng bên ngoài trường thi

Năm nào cũng vậy, khi thí sinh bước vào phòng thi lớp 10 là phụ huynh hồi hộp, âu lo, căng thẳng bên ngoài trường thi

Trên phạm vi toàn quốc, PLHS sau THCS vẫn còn nhiều khó khăn, còn xa với mục tiêu đặt ra. Theo PGS-TS Đỗ Thị Bích Loan (Viện Khoa học GD VN), phần lớn các tỉnh/thành đều có trên 75% HS sau THCS học tiếp THPT, thậm chí có địa phương trên 80%, 90%. Các tỉnh miền núi càng khó khăn hơn. Chẳng hạn, theo số liệu từ Trường CĐ Gia Lai, giai đoạn 2018 – 2021, toàn tỉnh có số HS THCS lên THPT bình quân khoảng 80%, 1,8% học TC, 5,53% học sơ cấp và 11,9% tham gia lao động.

Thực hiện mục tiêu phân luồng mạnh sau THCS, trong giai đoạn vừa qua, một số thành phố lớn như TP.HCM, Hà Nội, Đà Nẵng, Hải Phòng… đã giảm chỉ tiêu lớp 10 đối với các trường công lập.

Điển hình là TP.HCM, địa phương có nhiều tiến bộ trong PLHS sau THCS, tỷ lệ HS vào lớp 10 THPT ngày càng giảm: Năm 2014, tỷ lệ HS tốt nghiệp THCS học THPT đạt 86,03%, năm 2015 đạt 81,09%, năm 2019 đạt 76,85%, những năm gần đây đạt trên 70% (cả công lập và tư thục). Số HS còn lại, gần 30% học sơ cấp, TC hay CĐ nghề, đi du học, học ở các trung tâm GDNN-GDTX. Đây là hướng đi tích cực, đảm bảo phân luồng mạnh sau THCS và THPT có chất lượng. Nhờ vậy, trong những năm gần đây, TP.HCM luôn nằm trong top 10 kỳ thi THPT và hằng năm có trên dưới 70% HS đỗ ĐH trong tổng số HS tốt nghiệp THPT.

Hà Nội những năm gần đây chỉ tiêu vào lớp 10 công lập cũng dao động khoảng 60 – 70%.

Tuy nhiên, do giảm chỉ tiêu công lập cùng với những vấn đề như thiếu trường lớp, chất lượng GD chưa đồng đều, phụ huynh chưa muốn con em đi học nghề… đã dẫn đến căng thẳng trong kỳ thi lớp 10 ở các thành phố lớn như TP.HCM, Hà Nội.

Chẳng hạn như ở Hà Nội, với hơn 8 triệu dân, thủ đô cần tối thiểu 415 trường THPT nhưng hiện còn thiếu khoảng trên dưới 150 trường. Ông Trần Thế Cương, Giám đốc Sở GD-ĐT Hà Nội, cho rằng hằng năm do sự tăng dân số cơ học nên số lượng HS dự tuyển vào lớp 10 trên địa bàn TP tăng nhanh, trong khi số trường, lớp xây mới, bổ sung chưa đáp ứng kịp nhu cầu của người dân.

GDNN VẪN CÒN TÁCH BIỆT VỚI GIÁO DỤC PHỔ THÔNG

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng PLHS sau THCS chưa đạt như kỳ vọng. Trước hết, đó là đại đa số phụ huynh và HS mong muốn có bằng cấp, ít nhất là bằng THPT, rồi sau đó có thể học lên ĐH, học nghề, xuất khẩu hoặc tham gia trực tiếp lao động.

Ở các nước có nền giáo dục tiên tiến, GDNN hòa nhập với GD phổ thông và ĐH. Vì vậy, trường trung học gồm có: THPT công nghệ (dành cho những HS sẽ tiếp tục lên ĐH), trung học nghề (dành cho những HS muốn ra đời sớm) và trung học kết hợp/tổng hợp (có hệ học nghề và học văn hóa bổ sung và hệ học văn hóa THPT kèm theo học nghề dành cho HS khá, giỏi THCS).

Trong khi ở VN, GDNN và GD phổ thông do 2 bộ quản lý nên đối với GD phổ thông phổ biến là trường THPT (THPT bình thường, THPT chuyên). Ngay cả trung tâm GDNN-GDTX, nhưng HS chủ yếu là học hệ GDTX cấp THPT, việc học nghề rất ít và teo dần, gần như bằng không.

Mô hình “Đào tạo 9+” tại các trường CĐ nghề là một hướng đào tạo mới (giống như Nhật Bản), thu hút nhiều HS tốt nghiệp THCS khá, giỏi. Với hệ đào tạo này, các em vừa học TC nghề (được miễn học phí), vừa học văn hóa theo hệ GDTX. Tuy nhiên, có 2 vấn đề trở ngại: thứ nhất, HS muốn học để thi lấy bằng THPT phải học văn hóa tại các trung tâm GDNN-GDTX; thứ hai, đa số HS vào học hệ 9+ là HS trung bình và yếu, khó đảm bảo yêu cầu học tập cường độ và yêu cầu cao, nhiều HS không theo kịp nên bỏ học. (còn tiếp)

Giải pháp giảm căng thẳng thi lớp 10

Trước hết cần tuyên truyền sâu rộng trong xã hội về pháp luật, chính sách, giải pháp PLHS. GD hướng nghiệp cần nâng cao nhận thức và khả năng chọn nghề nghiệp cho HS, đồng thời khẳng định người lao động trong xã hội ngày nay không chỉ biết một nghề mà phải nhiều nghề và học tập suốt đời để dễ dàng chuyển việc làm.

Nhà nước, các bộ, ngành tạo điều kiện và đặc biệt là các trường THCS khuyến khích HS khá, giỏi theo học hệ “Đào tạo 9+” ở các trường CĐ nghề. Theo kết quả đánh giá PISA đối với HS lứa tuổi 15 của OECD, HS Việt Nam luôn đứng thứ hạng cao, trên trung bình các nước OECD, qua đó, khẳng định rằng, sau 15 tuổi (THCS), các em có đủ điều kiện theo đuổi sớm một nghề nào đó phù hợp.

Trường CĐ nghề và trung tâm GDNN-GDTX cần phối hợp một cách dễ dàng, thuận lợi vì quyền lợi người học bằng cách nâng cao chất lượng đào tạo nghề, tạo điều kiện để HS thi và lấy bằng THPT.

Ngành GD và ngành LĐ-TB-XH phối hợp xây dựng hệ thống thông tin dự báo nhu cầu nhân lực địa phương, nhu cầu đào tạo, cơ cấu trình độ đào tạo để phục vụ cho GD hướng nghiệp ở các trường THCS, THPT hiệu quả.




Nguồn: https://thanhnien.vn/giam-cang-thang-thi-lop-10-giai-bai-toan-phan-luong-185240619215636982.htm

Cùng chủ đề

Không được tăng chỉ tiêu khi có 15% sinh viên bị thôi học, các trường nói gì?

Dự thảo thông tư về xác định chỉ tiêu tuyển sinh giáo dục ĐH và chỉ tiêu tuyển sinh ngành giáo dục mầm non quy định trường ĐH không được tăng so với chỉ tiêu và số thực tuyển của năm trước liền...

Chính sách tín dụng đối với HS-SV học tập tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp

Chính phủ sẽ hỗ trợ tín dụng cho học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn để các em có thể trang trải chi phí cho việc học tập, sinh hoạt khi theo học tại các các cơ sở giáo dục nghề nghiệp. Chính phủ sẽ hỗ trợ tín dụng cho học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn để các em có thể trang trải chi phí cho việc học tập, sinh hoạt khi...

Cần nhiều chính sách hỗ trợ đào tạo nghề

Chiều 14-10, hội thảo khoa học về công tác đào tạo nhân lực có tay nghề cao đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa - hiện đại hóa được Ban Tuyên giáo Trung ương tổ chức tại Trường CĐ Đại Việt Sài Gòn.Theo báo cáo của Bộ LĐ-TB&XH tại hội thảo, tính đến tháng 9-2024, cả nước có 1.886 cơ sở giáo...

Nổi bật

Mới nhất

Cùng tác giả

Trung Quốc sắp trình làng chiến đấu cơ tàng hình mới

Máy bay chiến đấu tàng hình mới J-35A của Trung Quốc sẽ được trưng bày lần đầu tiên vào tuần tới tại triển lãm hàng không dân dụng và quân sự lớn nhất nước này. ...

Mẹ tỉ phú Musk bị cáo buộc phân biệt chủng tộc với phóng viên Mỹ gốc Việt

Bà Maye Musk, người mẫu và là mẹ tỉ phú Elon Musk, đã bị cáo buộc phân biệt chủng tộc vì chỉ trích một phóng viên người Mỹ gốc Việt. Hôm bầu cử Mỹ 5.11, mẹ tỉ phú Elon Musk, bà Maye Musk đăng lên tài khoản X (tên cũ là Twitter), công ty của con trai bà, bài viết chỉ trích phóng viên mảng công nghệ người Mỹ gốc Việt Ryan Mac của tờ The New York Times. Bà Maye Musk, mẹ tỉ phú...
03:56:37

Bài phát biểu xúc động và đầy nước mắt của nữ thủ khoa

Không cần phải nhìn vào bài phát biểu đã chuẩn bị từ trước, những gì cô gái này chia sẻ trong buổi lễ tốt nghiệp đại học đã lay động lòng người bởi cảm xúc chân thành. Bài phát biểu đầy cảm xúc Lúc chia sẻ với người viết về bài phát biểu vừa qua của mình, cảm xúc trong Huỳnh Gia Điềm, tốt nghiệp ngành quản trị sự kiện, Trường ĐH Hoa Sen vẫn còn rất đong đầy. Cô nàng...

Phát hiện kiểu ngủ tối ưu nhất để người lớn tuổi sống thọ hơn

Nghiên cứu vừa được công bố trên tạp chí nghiên cứu BMC Public Health đã khám phá tác động của các kiểu ngủ khác nhau đến 'quá trình lão hóa thành công' ở người lớn tuổi. ...

Bài đọc nhiều

Đưa startup công nghệ giáo dục Việt tiếp cận thị trường quốc tế

NDO - Trong khuôn khổ Tọa đàm "Khởi đầu địa phương, tư duy toàn cầu", do Trường Đại học Văn Lang phối hợp các đơn vị liên quan tổ chức tại thành phố Hồ Chí Minh ngày 3/11, các diễn giả đã chia sẻ nhiều kinh nghiệm thực tế về phương thức khởi nghiệp với hàng nghìn sinh viên. Khởi nghiệp là một hành trình đầy cam go, nhiều nghiên cứu cho thấy trong 5...

Thúc đẩy giao lưu, hợp tác giáo dục Việt Nam

Vừa qua, Đại học Phenikaa phối hợp với Công ty TNHH Công nghệ giáo dục quốc tế khảo thí Hán Ngữ (CTI) và Công ty TNHH Giáo dục quốc tế CTI Việt Nam tổ chức Hội thảo “Hợp tác giáo dục Việt Nam-Trung Quốc năm 2024” (Vietnam – China Education Conference 2024).

Cho nữ hiệu trưởng thôi việc sau vụ giáo viên bật khóc vì suất cơm 2 miếng chả

Sau những lùm xùm về suất cơm giáo viên nghèo nàn, nữ hiệu trưởng Trường Mầm non Ánh Dương (huyện Châu Đức, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu) được giải quyết cho thôi việc theo nguyện vọng cá nhân. Chiều tối nay (6/11), trao đổi với PV VietNamNet, lãnh đạo UBND huyện Châu Đức cho biết vừa có quyết định giải quyết cho bà Phan Thị Hán Huệ - Hiệu trưởng Trường Mầm non Ánh Dương - thôi việc theo...

Tỉnh nào có mật độ dân số thấp nhất cả nước?

Nhiều tỉnh thành trên cả nước có mật độ dân số (người/km2) rất cao, tuy nhiên ở một số địa phương con số này lại rất thấp. ...

Điểm mới cần lưu ý trong bài thi V-SAT để không mất điểm

Năm 2025, gần 20 trường ĐH sẽ sử dụng chung kết quả kỳ thi đánh giá đầu vào ĐH do Trung tâm khảo thí quốc gia và đánh giá chất lượng giáo dục (Cục Quản lý chất lượng, Bộ GD-ĐT) cung cấp ngân...

Cùng chuyên mục

Nhà trường bị “tố” dạy thêm trong giờ… chính khóa!

(NLĐO) - Một trường THPT ở Đắk Lắk bị phản ánh xếp lịch học thêm trùng học chính khóa nên học sinh bỏ học môn thể dục, giáo dục quốc phòng đi học thêm. ...

‘Bà giáo’ khó đứng lớp mầm non

TP - Giáo viên mầm non là nghề đặc thù, đòi hỏi có sức khỏe, sự dẻo dai, linh hoạt để đảm bảo an toàn cho trẻ trong quá trình chăm sóc, dạy dỗ. Do đó, nhiều nhà giáo ủng hộ đề xuất cho nhà giáo ở bậc học này nghỉ hưu ở tuổi 55. TP - Giáo viên mầm non là nghề đặc thù, đòi hỏi có sức khỏe, sự dẻo dai, linh hoạt để đảm...

‘Son sắt’ hay ‘son sắc’, từ nào chuẩn Tiếng Việt?

Ngôn ngữ Tiếng Việt đa dạng và phong phú, khiến nhiều người bối rối giữa những cụm từ có ý nghĩa tương đồng hoặc phát âm giống nhau. Son sắt - son sắc là một trong những cặp từ thường gây nhầm lẫn.Trong Tiếng Việt, từ này được dùng để chỉ sự thủy chung, một lòng một dạ không thay đổi giữa người với người. Vậy theo bạn đâu mới là từ đúng? Hãy để lại câu trả lời...

Thêm trường đại học không xét tuyển học bạ năm 2025

Nhà trường không dùng điểm học bạ để xét tuyển mà chỉ làm điều kiện sơ tuyển từ năm 2025. Năm 2025, Trường Đại học Nha Trang sẽ xét tuyển theo phương thức kết hợp kết quả học tập THPT và kết quả đánh giá năng lực học tập đại học. Trường tổ chức sơ tuyển (điều kiện cần) thông qua kết quả học bạ theo các môn do trường quy định, sau đó xét tuyển (điều kiện đủ) bằng...

Bỏ cộng điểm nghề để phù hợp chương trình mới

Theo tinh thần dự thảo thông tư ban hành quy chế thi tốt nghiệp THPT do Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) công bố, một trong những điểm mới đáng chú ý liên quan đến quyền lợi của học sinh là không còn quy định về cộng điểm học nghề trong xét tốt nghiệp THPT. ...

Mới nhất

Viglacera tham luận tại phiên Khai mạc sự kiện Kết nối Công nghệ và Đổi mới Sáng tạo tại Việt Nam 2024 – Tổng...

Không chỉ tham gia tích cực vào các Tọa đàm chuyên đề sâu như Diễn đàn Công nghệ Ngành Xây dựng, Viglacera còn tham gia Phiên tham luận tại phiên Khai mạc chính thức. Ngay trước thời khắc bước vào buổi lễ chính thức, UVTƯ Đảng, Bộ trưởng Bộ Khoa học Công nghệ Huỳnh Thành Đạt đã tới...

FED cắt giảm lãi suất ngay sau bầu cử Tổng thống Mỹ

(ĐCSVN) – Tại cuộc họp chính sách ngày 7/11, ngay sau khi có kết quả bầu cử Tổng thống Mỹ, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) đã tiến hành cắt giảm lãi suất 0,25%, nới lỏng chính sách tiền tệ hơn nữa trong bối cảnh lạm phát tại nền kinh tế lớn nhất thế giới tiếp tục hạ...

Thúc đẩy khoa học công nghệ, phát huy thế mạnh tỉnh Quảng Bình

(ĐCSVN) – Theo Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Lê Xuân Định, cần có các giải pháp về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo nhằm khơi thông được nguồn lực, phát huy tối đa tiềm năng, thế mạnh của từng địa phương và của vùng trên các lĩnh vực. ...

Vườn cúc họa mi hiếm hoi sống sót sau bão Yagi bung nở, khoe sắc

TPO - Tại làng hoa Nhật Tân, Phú Thượng, Hà Nội chỉ còn số lượng ít hoa cúc họa mi còn sót lại sau bão số 3, những luống hoa đã nở được người dân thu hoạch và bán nhanh trong tuần đầu tháng 11. Cánh đồng cúc hoạ mi còn sót lại sau siêu bão Yagi Năm nay, những hộ...

Cập nhật mới nhất về hướng di chuyển của bão số 7 Yinxing

Tin bão mới nhất: Hồi 10 giờ (08/11), vị trí tâm bão số 7 Yinxing ở vào khoảng 18,3 độ Vĩ Bắc; 118,9 độ Kinh Đông, trên vùng biển phía Đông...

Mới nhất