Bong bóng giá cả AI đang xì hơi

Thị phần chip AI đã giúp hãng chip Nvidia của Mỹ đạt mốc vốn hóa 1.000 tỷ USD và trở thành một hiện tượng trong năm 2023. Doanh thu của nhà sản xuất chip này đã tăng 126%, lên khoảng 61 tỷ USD trong năm tài chính vừa qua, thúc đẩy thu nhập ròng tăng gần 600%, lên khoảng 30 tỷ USD.

Sự trỗi dậy nhanh chóng của Nvidia đã nhận được sự quan tâm lớn từ các nhà đầu tư, khiến giá cổ phiếu của Nvidia tăng gần gấp 6 lần kể từ cuối năm 2022, nâng giá trị thị trường của công ty này từ dưới 400 tỷ USD lên khoảng 2.200 tỷ USD hiện nay. Mức định giá cao của các công ty như Nvidia phản ánh sự hào hứng của các nhà đầu tư đối với AI. Các đối thủ cạnh tranh AI như Alphabet, Microsoft và Palantir cũng đang chứng kiến một đợt tăng giá cổ phiếu. Các đối thủ lớn nhỏ khác như Advanced Micro Devices (AMD), Intel, Amazon, Google cũng như các công ty khởi nghiệp cũng đang chạy đua đầu tư hàng tỷ USD để phát triển chip AI.

Tuy nhiên, nhà kinh tế học hàng đầu David Rosenberg, Chủ tịch hãng nghiên cứu Rosenberg Research, vừa cảnh báo mặc dù sự bùng nổ của AI có những điểm nổi bật tương đồng với sự bùng nổ dotcom vào cuối những năm 1990, nhưng cú nổ bong bóng của AI sẽ gây hậu quả nặng nề hơn đợt bong bóng dotcom và khi đó, các nhà đầu tư đổ xô mua vào các cổ phiếu AI có thể sẽ phải trả giá đắt. Chia sẻ với tờ Business Insider, Giáo sư Erik Gordon tại Trường Kinh doanh Ross thuộc Đại học Michigan, nhận định, nói cách khác, ngay cả khi AI là lĩnh vực quan trọng tiếp theo, thì việc định giá các công ty AI có thể không chính xác ngay từ đầu, những công ty tiên phong trong lĩnh vực này vẫn có thể phá sản hoặc mất một nửa giá trị khi bong bóng AI nổ.

Có một điểm khác biệt lớn giữa cơn sốt dotcom và AI. Đó là, trong khi những người tiên phong về Internet hầu hết là các công ty khởi nghiệp nhỏ, thì những người dẫn đầu lĩnh vực AI gồm những gã khổng lồ đã có tên tuổi như Microsoft và Alphabet. Những tên tuổi Big Tech thống trị AI lại chiếm phần lớn giá trị thị trường chứng khoán Mỹ và là trụ cột của các quỹ hưu trí và danh mục đầu tư hưu trí. Theo ông Gordon, những gã khổng lồ tiên phong về AI có thể mất hàng tỷ USD và sẽ không phá sản. Nhưng nếu thua lỗ về AI khiến giá cổ phiếu của họ giảm, rất nhiều nhà đầu tư sẽ phải chịu thiệt.

Trước đó, ngày 23-4, ông Rosenberg đã nhận định: “Cổ phiếu AI (bao gồm một số công ty lớn nhất tính theo vốn hóa thị trường) đã ở trong bong bóng đang xì hơi”. Động thái của thị trường chứng khoán Mỹ hồi tuần trước là một phần không khí bị thoát ra khỏi quả bóng AI. Trong đó, ngày 19-4, cổ phiếu Nvidia giảm 10% và mất hơn 200 tỷ USD vốn hóa chỉ trong một ngày, được ghi nhận là đợt giảm giá tồi tệ nhất kể từ tháng 3-2020. Động lực tăng trưởng mạnh mẽ được thúc đẩy bởi AI hiện đang đảo ngược.

Bong bóng AI trên thị trường chứng khoán đang bắt đầu tan vỡ khi cổ phiếu Super Micro Computer (công ty sản xuất lắp ráp máy chủ phục vụ lĩnh vực AI) theo đó cũng giảm hơn 23%, cổ phiếu Tesla giảm 10%… Đây không phải là bong bóng công ty giả mạo, mà là bong bóng được định giá quá cao ở mức độ lớn. Trả lời phỏng vấn trong chương trình Fast Money của CNBC trước đây, ông Rosenberg cũng khẳng định: “Không nghi ngờ gì về việc đang có bong bóng giá cả”.

KHÁNH HƯNG