(Dân trí) – Sau hàng triệu năm, nham thạch núi lửa phong hóa tạo nên loại đất đặc biệt giúp hành, tỏi Lý Sơn có chất lượng thơm ngon.
Huyện đảo Lý Sơn, tỉnh Quảng Ngãi được hình thành từ quá trình phun trào của núi lửa. Tại Lý Sơn có 10 miệng núi lửa cổ.
Sau hàng triệu năm, nham thạch núi lửa phong hóa hình thành nên nền đất bazan chứa nhiều khoáng chất. Đây chính là yếu tố cơ bản để tạo nên hương vị thơm ngon, nhiều dược tính quý cho hành, tỏi Lý Sơn.
Trong ảnh là cánh đồng hành tím nằm dưới chân núi Thới Lới. Đây là ngọn núi lửa cổ lớn nhất trên đảo Lý Sơn.
Mỗi năm, người dân Lý Sơn trồng 1 vụ tỏi, 3 vụ hành tím. Vụ hành đầu tiên trong năm được xuống giống từ giữa tháng 4 hàng năm.
Bà Nguyễn Thị Tình cho biết, cách làm đất trồng hành, tỏi cơ bản giống nhau. Trước tiên phủ một lớp đất đỏ bazan lên mặt ruộng. Lớp đất này được thay mới sau 2-3 năm. Tiếp đó, phủ thêm một lớp cát biển mỏng lên mặt ruộng.
“Cát phủ lên mặt để giữ độ ẩm cho đất. Canh tác được 2 vụ là phải thay lớp cát mới”, bà Tình nói.
Trước khi xuống giống, người dân cào nhẹ trên mặt ruộng để lớp cát trộn lẫn với đất rồi phun nước làm ẩm. Củ hành giống được vùi vào đất với độ sâu 4-5cm.
Vụ này, ông Bùi Nhu (65 tuổi) trồng 5 sào hành tím. Từ sáng sớm, ông Nhu đã ra đồng tưới nước cho ruộng hành.
Đảo Lý Sơn có thời tiết khắc nghiệt. Vụ hành chính trong năm lại nằm trong khoảng thời gian nắng nóng gay gắt nhất, do đó cần phải tưới nước thường xuyên. Tùy thời tiết, ruộng hành được tưới 1-2 lần mỗi ngày.
Lượng nước ngọt trên đảo Lý Sơn rất khan hiếm. Do đó người dân đầu tư hệ thống tưới tiết kiệm để đảm bảo nguồn nước tưới.
Theo ông Nhu, vụ hành kéo dài hơn 40 ngày. Từ lúc xuống giống đến lúc thu hoạch, mỗi sào hành (500m2) tốn chi phí 14-15 triệu đồng.
“Vừa thu xong vụ tỏi là tôi làm đất trồng hành. Cứ xoay vòng như thế quanh năm. Khoảng 5 năm trở lại đây, thời tiết diễn biến phức tạp, sâu bệnh cũng nhiều hơn nên chi phí sản xuất tăng”, ông Nhu cho biết.
Những năm thời tiết thuận lợi, ít sâu bệnh, hành tím Lý Sơn đạt năng suất 700-800kg/sào. Với mức giá khoảng 40.000 đồng/kg, mỗi sào hành tím mang về cho người nông dân 13-14 triệu đồng sau khi trừ chi phí sản xuất.
Phần lớn diện tích đảo Lý Sơn là đồi núi nên người dân làm ruộng bậc thang để trồng hành, tỏi.
Ruộng hành tím xen lẫn những thửa ruộng trồng các loại đậu.
Theo phòng Kinh tế huyện Lý Sơn, toàn đảo có 300ha đất nông nghiệp. Trong đó, diện tích hành tím chính vụ trên 200ha.
Hành tím và tỏi là hai loại nông sản chủ lực của huyện đảo. Do điều kiện thổ nhưỡng và cách canh tác đặc biệt nên hành, tỏi Lý Sơn có chất lượng thơm ngon, được người tiêu dùng ưa chuộng.
