Hệ thống KRX chưa thể đi vào vận hành 2/5 tới do chưa đảm bảo những điều kiện về pháp lý. Được kỳ vọng giúp nâng hạng TTCK, KRX nhiều lần “lỡ hẹn” 9 năm qua.
9 năm “lỡ hẹn” với thị trường chứng khoán
Mới đây, Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) vừa có công văn hỏa tốc về việc chưa chấp thuận đưa vào vận hành chính thức Hệ thống KRX từ ngày 2/5 tới.
Cụ thể, UBCKNN cho biết, việc Sở Giao dịch Chứng khoán TP Hồ Chí Minh (HOSE) trình UBCKNN đề xuất chấp thuận vận hành chính thức hệ thống KRX khi chưa có báo cáo các cơ quan ban ngành (Bộ Tài chính, Sở Giao dịch Chứng khoán Việt Nam, HNX, VSDC) là chưa đảm bảo tuân thủ quy định pháp luật.
Ngoài ra, tại tờ trình, hệ thống KRX chưa có biên bản nghiệm thu tổng thể giữa chủ đầu tư, nhà thầu và các đơn vị thụ hưởng; chưa thể hiện hệ thống KRX đã được đơn vị chủ quản phê duyệt cấp độ an toàn thông tin (cấp độ 4) theo quy định của Chính phủ; chưa có văn bản chính thức của các thành viên về tính sẵn sàng kết nối với hệ thống KRX cũng như khả năng cung cấp dịch vụ chứng khoán cho nhà đầu tư sau khi kết nối.
Căn cứ các nội chung trên, UBCKNN chưa đủ cơ sở để chấp thuận đề nghị của HOSE đưa hệ thống KRX vào vận hành chính thức ngày 2/5/2024.
Đồng thời, UBCKNN đã có công văn yêu cầu các Sở giao dịch và VSDC thực hiện báo cáo và có phương án giải quyết các nội dung liên quan đến Hệ thống KRX.
KRX là hệ thống công nghệ thông tin điều hành và quản lý giao dịch trên thị trường chứng khoán Hàn Quốc, được HOSE ký kết chuyển giao công nghệ với Sở Giao dịch chứng khoán Hàn Quốc (KRX) vào tháng 12/2012.
Trước đó, HOSE dự kiến chính thức vận hàng hệ thống KRX vào ngày 2/5.
Cụ thể, ngày 24-25/4, các công ty chứng khoán (CTCK) đã tiến hành kiểm tra kết nối đến Sở Giao dịch Chứng khoán TPHCM (HOSE).
Ngày 26/4, dữ liệu cuối ngày sẽ được chuyển đổi sang hệ thống giao dịch mới của Sở. Ngày 27-29/4, HOSE sẽ thực hiện chuyển đổi hệ thống giao dịch, các CTCK chủ động có kế hoạch và thực hiện các công việc chuẩn bị để đồng bộ triển khai. Ngày 30/4, các CTCK thực hiện kiểm tra chuyển đổi và dự kiến chính thức vận hành hệ thống KRX vào ngày 2/5.
Như vậy, tới nay, đã 9 năm trôi qua, hệ thống KRX liên tiếp “lỡ hẹn”.
KRX từng được dự kiến hoàn thành vào năm 2015, thay thế hệ thống của Thái Lan nhưng hết năm 2015, tiến độ của KRX vẫn là một dấu hỏi chấm.
Đầu năm 2016, HOSE khởi động lại dự án và tuyên bố sẽ hoàn thành vào năm 2017, cam kết sẽ hoàn thành năm 2021 nhưng kết quả vẫn không thành.
Gần đây nhất vào năm 2023, hệ thống KRX mới tiếp tục được “hẹn”sẽ vận hành chính thức vào cuối năm 2023.
Đến nay, trải qua hơn 1 quý, Hệ thống KRX vẫn cho thấy nhiều vấn đề xung quanh chưa được giải quyết, tiếp tục hoãn lịch vận hành ngày 2/5 tới, ngay trước thềm nghỉ lễ.
Kỳ vọng tăng thanh khoản, thúc đẩy nâng hạng TTCK
Chứng khoán DNSE đánh giá, khi sử dụng hệ thống công nghệ của Thái Lan, hệ thống chỉ tiếp nhận khoảng 900.000 lệnh mỗi ngày. Trong quá trình giao dịch, hệ thống thường xuyên gặp vấn đề, như: Nhà đầu tư không thể gửi lệnh, hệ thống giao dịch không thể xác nhận trạng thái lệnh… Đỉnh điểm là vào giữa năm 2021, trong khi thị trường đang ở giai đoạn bùng nổ thì hệ thống này thường xuyên bị nghẽn lệnh.
Vào thời điểm đó, HOSE tạm thời áp dụng hệ thống thông tin của FPT, nâng hệ số tiếp nhận lên 2 – 3 triệu lệnh mỗi ngày. Tuy nhiên, đến tháng 4 – 5/2022, khi thị trường bắt đầu điều chỉnh mạnh, hiện tưởng nghẽn xuất hiện trở lại.
Do vậy, hệ thống KRX được kỳ vọng giải quyết hiện tượng nghẽn, tạo nền móng để triển khai thêm các sản phẩm hợp đồng quyền chọn, thúc đẩy giao dịch thuật toán được lập trình sẵn, cung cấp nhà đầu tư thêm các công cụ để tìm kiến lợi nhuận…
Sự đa dạng của các sản phẩm tài chính được cung cấp trên thị trường chứng khoán sẽ giúp thu hút nhiều dòng tiền nhàn rỗi trên nền kinh tế như vốn đầu tư gián tiếp nước ngoài.
Từ đó, hệ thống KRX được vận hành kỳ vọng giúp thanh khoản thị trường được cải thiện đáng kể. Các chuyên gia dự báo, thanh khoản khớp lệnh trong phiên có thể lên tới 4 tỷ USD, tương đương khoảng 96 nghìn tỷ đồng/phiên, gấp ít nhất 5 lần so với mốc hiện tại.
Điều này góp phần thúc đẩy việc nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam cho tới năm 2030.