Câu hỏi tại sao doanh nghiệp không được hoàn thuế dù các điều kiện được xác nhận là đủ lại tiếp tục được đặt ra.
Doanh nghiệp vẫn chờ
“Doanh nghiệp vẫn mòn mỏi chờ hoàn thuế”, ông Phạm Minh Khoa, Giám đốc Công ty cổ phần Thương mại – Xuất nhập khẩu Toàn cầu An Phát (Công ty Toàn cầu An Phát) chia sẻ với phóng viên Báo Đầu tư.
Tâm trạng của ông rất bức xúc, vì phải nhắc lại vấn đề này, trong khi mảng xuất khẩu tinh bột sắn của Công ty đã phải ngừng hoạt động.
Lâu nay, Công ty hoạt động tương tự các doanh nghiệp khác trong Hiệp hội Các doanh nghiệp xuất khẩu tinh bột sắn. Trong 4 năm qua, Công ty Toàn cầu An Phát đã thực hiện 32 lần xuất khẩu tinh bột sắn, đóng thuế đầy đủ, có đủ hóa đơn, chứng từ mua bán qua ngân hàng, hàng hóa xuất ra có hải quan chứng nhận. Nhưng đến giờ, vào thời điểm tháng 4/2024, Công ty vẫn chưa được hoàn thuế giá trị gia tăng.
“Căn cứ theo quy định của pháp luật về hoàn thuế giá trị gia tăng, Công ty đã đủ điều kiện giống 31 kỳ đã hoàn thuế trước đó. Hơn thế, các điều kiện này giống y về bản chất và cùng chung khách hàng, nhiều công ty khác đã được hoàn thuế”, ông Khoa cám cảnh.
Doanh nghiệp đã kiến nghị tình hình này lên Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội. Ủy ban Tài chính – Ngân sách của Quốc hội đã đánh giá doanh nghiệp có đầy đủ điều kiện để hoàn thuế giá trị gia tăng.
Tại phiên họp sáng 12/7/2023 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội phát biểu rằng, việc hoàn thuế là có cơ sở. Ủy ban Tài chính – Ngân sách của Quốc hội đã thành lập đoàn giám sát. Các cục thuế Quảng Ninh và Lạng Sơn cũng đã đưa ra những cơ sở xác định doanh nghiệp tuân thủ đúng các quy định.
Phần việc còn lại, theo quy định trách nhiệm chức năng, nhiệm vụ, Bộ Tài chính và Tổng cục Thuế chỉ đạo cấp dưới là cục thuế ra quyết định hoàn thuế giá trị gia tăng cho doanh nghiệp. Song, đến thời điểm này, doanh nghiệp vẫn chưa nhận được quyết định hoàn thuế của Cục Thuế Hà Nội.
“Tại phiên họp thường kỳ Chính phủ tháng 3/2024, Thủ tướng Chính phủ tiếp tục yêu cầu Bộ Tài chính và Tổng cục Thuế thực hiện hoàn thuế giá trị gia tăng cho doanh nghiệp. Vậy, liệu doanh nghiệp có được hoàn thuế hay không?”, ông Khoa đặt câu hỏi.
Ngành thuế nói gì?
Cho đến giờ, ông Khoa vẫn tiếp tục bày tỏ sự thất vọng với câu trả lời của lãnh đạo Tổng cục Thuế về yêu cầu hoàn thuế của Công ty Toàn cầu An Phát.
Trước đó, tại hội nghị đối thoại về chính sách, thủ tục hành chính thuế và hải quan, do Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) phối hợp với Bộ Tài chính tổ chức, với sự tham dự của đại diện hơn 600 doanh nghiệp và hiệp hội, nóng nhất là vấn đề hóa đơn, hoàn thuế giá trị gia tăng.
Tại hội nghị này, ông Đặng Ngọc Minh, Phó tổng cục trưởng Tổng cục Thuế cho biết, vấn đề của Công ty Toàn cầu An Phát là câu chuyện dài, liên quan đến việc hoàn thuế của một trong những doanh nghiệp về tinh bột sắn, thuộc lĩnh vực rủi ro.
Theo ông Minh, Bộ Tài chính đã có văn bản gửi Ban Dân nguyện thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội lý giải, việc chưa hoàn thuế giá trị gia tăng với Công ty Toàn cầu An Phát dựa trên căn cứ vào việc đánh giá rủi ro sau khi trao đổi thông tin với cơ quan quản lý của Trung Quốc.
“Quan điểm của Bộ Tài chính và Tổng cục Thuế là Công ty nên tiếp tục vận dụng quyền và nghĩa vụ của mình, căn cứ vào quy định của pháp luật về tố tụng hành chính. Chúng tôi sẵn sàng giải quyết khi có phán quyết. Việc đánh giá rủi ro hồ sơ cụ thể thuộc thẩm quyền của Cục Thuế Hà Nội. Cục Thuế Hà Nội đã có văn bản trả lời, chúng tôi đã báo cáo Ban Dân nguyện để giải trình”, ông Đặng Ngọc Minh trả lời câu hỏi của Công ty Toàn cầu An Phát.
Ông Khoa nhắc lại, hồ sơ xuất khẩu tinh bột sắn của Công ty Toàn cầu An Phát không phải là trường hợp cá biệt. Phần lớn doanh nghiệp sắn đang thực hiện các hoạt động xuất khẩu như vậy và vẫn được hoàn thuế bình thường, vẫn tiếp tục các đơn hàng xuất khẩu. Chỉ có điểm khác là, Toàn cầu An Phát không được hoàn thuế, nên đã phải dừng mảng hoạt động này và đang mệt mỏi đi kêu cứu khắp nơi.
“Giờ cơ quan thuế lại bảo doanh nghiệp muốn giải quyết thì đi kiện cơ quan thuế ra tòa. Thực sự, chúng tôi quá nản”, ông Khoa nói.
Thực tế, đã có doanh nghiệp thực hiện quyền này. Ông Khoa dẫn chứng trường hợp của Công ty cổ phần Fococev Việt Nam, một doanh nghiệp hội viên Hiệp hội Sắn Việt Nam. Fococev Việt Nam đã kiện Cục trưởng Cục thuế TP.HCM ra Tòa án Nhân dân TP.HCM, khiếu kiện quyết định hành chính trong lĩnh vực quản lý thuế về việc thu hồi tiền hoàn thuế và tiền chậm nộp do xuất khẩu tinh bột sắn của công ty này. Tòa án đã tuyên doanh nghiệp thắng kiện tại Bản án số 1188/2023/HC-ST ngày 17/7/2023. Các cơ quan tố tụng cũng đã xác định rõ quyết định truy hoàn thuế của Cục trưởng Cục Thuế TP.HCM là sai. Tuy nhiên, Cục trưởng Cục Thuế TP.HCM đang kháng cáo quyết định của Tòa án.
“Các doanh nghiệp trong Hiệp hội Sắn Việt Nam đang chờ kết quả phiên xử phúc thẩm tới đây. Tuy nhiên, tâm lý rất nặng nề, không biết sẽ tiếp tục theo đuổi vụ việc này thế nào để bảo vệ quyền lợi của mình”, ông Khoa thẳng thắn.