Trang chủNewsVăn hóa - Xã hộiGánh nợ vì chuyển khoản không kiểm soát

Gánh nợ vì chuyển khoản không kiểm soát


Mới nhận 20 triệu tiền lương nửa tháng trước, khi kiểm tra tài khoản Thanh Huyền giật mình thấy còn hơn một triệu đồng.

Cô gái 27 tuổi ở quận 3, TP HCM tả cảm giác này “như bị mất trộm” bởi không nghĩ mình có thể tiêu gần hết lương chỉ trong nửa tháng. Tra cứu giao dịch, Huyền phát hiện đã thực hiện hơn 100 lệnh mua quần áo, giày dép, đồ ăn, mỹ phẩm, vé máy bay và thuê khách sạn cho chuyến du lịch sắp tới. Không ít giao dịch được cô “chốt đơn” lúc rạng sáng khi đang lướt mạng xã hội.

Thói quen không mang tiền mặt trong người của nữ nhân viên văn phòng có khoảng ba năm nay, khi các ứng dụng chuyển khoản, quét mã QR hoặc thanh toán qua ví điện tử trở nên phổ biến. Mọi chi tiêu của Huyền đều diễn ra trên chiếc điện thoại.

Nhưng cũng từ đó, cô gái từng chỉ tiêu 10 triệu đồng mỗi tháng, nay thường xuyên lâm cảnh chưa hết tháng đã hết tiền.

“Cứ tưởng mắt không thấy, tay không tiêu nhưng hóa ra còn chi nhiều hơn do ở đâu cũng có máy quẹt thẻ hoặc cho chuyển khoản”, Huyền nói.





Thanh Hiền đang quét mã QR code trong lần đi mua quần áo tại TP HCM, đầu tháng 3/2024. Ảnh: Nhân vật cung cấp

Thanh Huyền đang quét mã QR code trong lần đi mua quần áo tại TP HCM, đầu tháng 3/2024. Ảnh: Nhân vật cung cấp

Hai năm trước, Bảo Châu, 40 tuổi, ở Hải Phòng vẫn dùng tiền mặt. Mỗi tháng lĩnh lương, bà mẹ một con đều chia các khoản cần chi, số còn lại sẽ tiết kiệm.

Nhưng từ khi nhận lương qua tài khoản ngân hàng, Châu bắt đầu chuộng thanh toán trực tuyến khiến kế hoạch chi tiêu khoa học phá sản. Tổng tiền lương 30 triệu đồng mỗi tháng của hai vợ chồng từng có thể tiết kiệm gần 50%, nhưng giờ tháng nào tiêu hết tháng đó. Từ hóa đơn điện, nước, thanh toán học phí cho con, mua quần áo, đồ ăn, thậm chí cho bạn bè vay tiền đều được chị chuyển khoản.

“Trước đây mỗi khi quyết định mua đồ gì tôi cũng toán xem trong ví còn bao nhiêu, cân nhắc nên mua hay không, bản thân cũng có cảm giác xót xa khi thấy tiền trong ví vơi dần. Còn nay cứ thích là quét mã QR hoặc quẹt thẻ, vài lần máy báo không thực hiện được giao dịch mới phát hiện tài khoản hết tiền”, chị Châu nói.

Hiện tượng này được PGS.TS Đỗ Minh Cương, nguyên giảng viên Trường Đại học Kinh tế, Đại học Quốc gia Hà Nội, gọi là Cashless Effect (hiệu ứng không tiền mặt) – chỉ những người có xu hướng chi tiêu nhiều hơn khi không dùng tiền mặt.

Theo trang tài chính Nerd Wallet (Mỹ) tiền mặt là một tờ giấy hữu hình có giá trị gắn liền. Khi chi tiêu, việc tờ tiền biến mất khỏi ví dễ xuất hiện “nỗi đau tiêu tiền” (pain of payment). Nhưng với thẻ hoặc thanh toán online, các giao dịch hoặc thông báo trừ tiền không khiến người tiêu dùng cảm thấy bận tâm và tiếp tục tiêu dùng quá độ.

Nghiên cứu thị trường của Dun&Bradstre năm 2023 cũng phát hiện con người có xu hướng tiêu nhiều hơn 12-18% khi sử dụng thẻ thay tiền mặt.

Ông Cương cho rằng tiến bộ về công nghệ số và chuyển tiền nhanh chóng khiến nhiều người chuộng sử dụng thanh toán không tiền mặt. Đây cũng là xu hướng của các nước phát triển, mong muốn áp dụng công nghệ khiến cuộc sống thoải mái, thuận tiện hơn.

Nghiên cứu về Thái độ thanh toán của người tiêu dùng năm 2023 do Visa mới công bố cho thấy thời gian trung bình người Việt không chi tiêu tiền mặt là 11 ngày liên tiếp trong tháng, tăng gần bốn lần so với 2022. 56% người được khảo sát nói mang ít tiền mặt hơn, khiến họ không giữ tiền trong ví và tiêu ít tiền mặt hơn. Cũng theo số liệu của Visa, 62% người được hỏi dùng thanh toán QR. Trung bình người Việt quét mã hơn 16 lần một tháng, cao hơn 12-13 lần khi dùng thẻ ngân hàng.

Đáng chú ý, Việt Nam dẫn đầu Đông Nam Á về thanh toán không dùng tiền mặt với 88% người từng sử dụng; và thuộc top đầu các nước tăng trưởng về ví điện tử mới.

Số liệu của FiinGroup cho thấy cứ 5 người thì ít nhất 4 người dùng ví điện tử thường xuyên, phần lớn là người trẻ (sinh từ năm 1981 đến năm 1996) và khách hạng sang. Số liệu của Ngân hàng Nhà nước cho biết đến hết tháng 1/2024, cả nước có gần 21.000 máy ATM rút tiền, giảm gần 2% so với cùng kỳ 2023. Hiện tượng quá tải tại các cây ATM vào dịp lễ, Tết không còn diễn ra.





Một khách hàng quét mã QR code tại một quán cà phê tại quận Thanh Xuân, Hà Nội được nhân viên chụp lại biên lai giao dịch, tháng 4/2024. Ảnh: Quỳnh Nguyễn

Một khách hàng sau quét mã QR code tại một quán cà phê tại quận Thanh Xuân, Hà Nội được nhân viên chụp lại biên lai giao dịch, tháng 4/2024. Ảnh: Quỳnh Nguyễn

“Tuy nhiên mọi vấn đề đều có hai mặt. Thanh toán trực tuyến nhanh chóng, thuận tiện nhưng vẫn tồn tại nhiều rủi ro như dễ bị lạm chi, rơi vào cảnh nợ nần nếu không quản lý tài chính thông minh”, ông Cương nói.

Với Thanh Huyền, liên kết quá nhiều ví điện tử và mua hàng không kiểm soát khiến cô luôn sống trong cảnh nợ nần, nhiều lần phải xin tiền bố mẹ hoặc vay bạn bè để sống hết tháng. Cô cho biết từng thử quay lại dùng tiền mặt để quản lý chi tiêu, nhưng khó khăn trong việc tìm ATM rút tiền, lo bị mất khiến Huyền sớm từ bỏ.

“Công nghệ hiện đại giúp mua sắm thuận tiện nhưng cũng khó tiết kiệm hơn. Dù cầm tiền mặt hay để tiền trong thẻ, tôi cũng dễ dàng lấy ra và tiêu hết”, Huyền nói.

Ngoài tiêu tiền bằng chuyển khoản, chị Bảo Châu còn sử dụng thẻ tín dụng để phục vụ sở thích mua sắm. Nhưng không hiểu rõ các yêu cầu sử dụng thẻ, chậm thanh toán dư nợ khiến số tiền lãi của chị ngày càng lớn. Có thời điểm do không kiểm soát chi tiêu chị phải nộp đến 20 triệu tiền phạt.

Ngoài lạm chi, PGS.TS Đỗ Minh Cương cũng cảnh báo việc lệ thuộc vào các giao dịch chuyển khoản, thanh toán trực tuyến còn khiến nhiều người phải đối mặt với tình trạng chuyển tiền sai địa chỉ, bấm sai số hoặc trở thành nạn nhân của các vụ chiếm đoạt tài sản do truy cập vào đường link lạ chứa mã độc.

Từ ngày chuyển sang thanh toán trực tuyến, chị Mai Anh ở quận Thanh Xuân, Hà Nội không ít lần mất tiền, lần nhiều nhất bấm số 200.000 đồng thành 20 triệu đồng.

Các chuyên gia khuyên cá nhân nên quản lý tiền theo quy tắc 50-30-20, tức là 50% tiền lương dành cho nhu cầu thiết yếu, 30% chi tiêu linh hoạt, 20% tiết kiệm và đầu tư. Các khoản này cần được để riêng, tránh gộp chung.

“Tuy nhiên một số giải pháp cực đoan như dùng tiền mặt hoặc chia nhỏ tiền ra nhiều thẻ cũng không nên khuyến khích, bởi càng có nhiều thẻ càng tiêu nhiều, thậm chí với những người dùng thẻ tín dụng có thể gánh nợ khi không chi trả đúng kỳ hạn”, ông Cương nói.

Chuyên gia cũng cho biết tốt nhất là trước khi sử dụng thẻ ngân hàng mỗi cá nhân phải hiểu rõ về tính năng, công dụng của từng loại. Hãy khiến các tiến bộ khoa học phục vụ cuộc sống thay vì để bản thân “gánh nợ”.

Thế Anh, 30 tuổi ở TP HCM từng rơi vào cảnh nợ nần do dùng thẻ thanh toán cho mọi hoạt động. Nhưng hiện nay, anh bắt đầu thử các biện pháp kiểm soát chi tiêu, mong có thêm khoản tích lũy để có thể mua nhà trước tuổi 35.

Mỗi lần nhận lương, Thế Anh đều cất riêng các khoản. Riêng 30% phục vụ nhu cầu sinh hoạt anh giữ trong thẻ và chỉ chi tiêu trong khoản cho phép.

“Cách thức này giúp tôi biết kiểm soát nguồn tiền hiệu quả, tiêu hết số tiền đó sẽ biết phải dừng thay vì mua bán vô tội vạ”, Thế Anh nói.

Quỳnh Nguyễn




Nguồn

Cùng chủ đề

Người tiêu dùng Việt sẵn sàng tiêu dùng xanh nhưng còn ngại giá cả

59% người tiêu dùng Việt Nam muốn tăng tiêu dùng xanh, nhưng rào cản giá cả là trở ngại chính ảnh hưởng đến quyết định của họ. Điều đáng chú ý, người tiêu dùng coi trọng chất lượng, an toàn, và tác động tích...

Đại siêu thị Co.opXtra mở rộng mạng lưới

Sáng 18/10, Liên hiệp Hợp tác xã Thương mại TP.HCM (Saigon Co.op) chính thức đưa vào hoạt động Co.opXtra Long Bình – thành viên thứ 5 của phân khúc đại siêu thị. Co.opXtra là thành quả liên doanh giữa Saigon Co.op và NTUC Fairprice - hợp tác xã hàng đầu của Singapore, là đầu mối thông thương hàng nhập khẩu vào nội địa và đưa hàng Việt Nam xuất khẩu ra thị trường quốc tế. Co.opXtra Long Bình tọa lạc...

Kích cầu tiêu dùng, tăng tổng mức bán lẻ cuối năm

Tiêu dùng cuối cùng có bước đi chậm và ngắn Theo báo cáo của Tổng cục Thống kê, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng theo giá hiện hành tháng 9/2024 ước đạt 535,8 nghìn tỷ đồng, tăng 7,6% so với cùng kỳ năm trước. Tính chung 9 tháng năm 2024, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng theo...

Saigon Co.op được công nhận doanh nghiệp tiêu biểu năm 2024

Liên hiệp Hợp tác xã Thương mại Thành phố Hồ Chí Minh (Saigon Co.op) vinh dự được công nhận là doanh nghiệp tiêu biểu năm 2024. Ngày 11/10, Hiệp hội Doanh nghiệp TP.HCM tổ chức lễ kỷ niệm 20 năm ngày Doanh nhân Việt Nam (13.10.2004 - 13.10.2024) và tôn vinh “Doanh nghiệp, doanh nhân TP.HCM tiêu biểu” năm 2024. Dịp này, Saigon Co.op đã vinh dự được công nhận là doanh nghiệp tiêu biểu. Thành lập từ năm 1989, trải qua 35 năm...

Nổi bật

Mới nhất

Cùng tác giả

Thứ trưởng Đỗ Hùng Việt đánh giá phiên đối thoại báo cáo UPR của đoàn Việt Nam

Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Đỗ Hùng Việt cho biết Việt Nam đã có một phiên đối thoại UPR rất thành công với sự tham gia của đông đảo các nước thành viên Liên hợp quốc. Ngày 10/5 (giờ Thụy Sĩ), Nhóm làm việc về Cơ chế rà soát định kỳ phổ quát (UPR) chu kỳ IV của Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc đã đồng thuận thông qua Báo cáo quốc gia UPR của Việt Nam. Chia sẻ với...

Khối sỏi san hô chiếm gần hết thận người phụ nữ

TP HCMBà Phương, 59 tuổi, bị sỏi thận nhiều năm, ba tháng nay đau thắt lưng nhiều hơn, bác sĩ phát hiện khối sỏi san hô 7 cm to gần bằng quả thận. Ngày 9/5, thạc sĩ, bác sĩ Nguyễn Tân Cương, Phó khoa Tiết niệu, Trung tâm Tiết niệu - Thận học - Nam khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết khối sỏi san hô nhiều nhánh nằm ở thận phải bệnh nhân, gần...

Venezuela trở thành quốc gia đầu tiên mất tất cả sông băng 

Venezuela từng có 6 sông băng rộng 1.000 km2 vào năm 1910, nhưng chúng nhanh chóng trở thành những vùng băng nhỏ không đủ tiêu chuẩn xếp loại sông băng. Sông băng Humboldt hiện nhỏ đến mức được phân loại là cánh đồng băng. Ảnh: Jorge ferrer Sự biến mất của sông băng cuối cùng, Humboldt, đưa Venezuela về nhất trong cuộc đua trở thành quốc gia đầu tiên trong thời hiện đại chứng kiến toàn bộ sông băng tan...

Cuộc chiến pháp lý dài hơi giữa TikTok với chính phủ Mỹ

TikTok và ByteDance kiện chính phủ Mỹ về đạo luật có thể cấm ứng dụng này, châm ngòi cuộc chiến pháp lý có thể kéo dài đến giữa năm 2025. TikTok và công ty mẹ ByteDance, trụ sở Trung Quốc, ngày 7/5 đệ đơn kiện lên Tòa phúc thẩm liên bang Quận Columbia, sau khi Tổng thống Joe Biden ngày 24/4 ký ban hành Đạo luật Bảo vệ người Mỹ khỏi ứng dụng do đối thủ nước ngoài kiểm...

HLV Văn Sỹ Sơn: ‘V-League cần kiểm tra doping cầu thủ’

Quảng NamSau sự việc năm cầu thủ Hà Tĩnh bị bắt vì sử dụng ma tuý, HLV Văn Sỹ Sơn cho rằng cần tăng cường kiểm tra doping ở V-League. Hôm qua, Công an tỉnh Hà Tĩnh thông cáo về việc bắt giữ 10 người có hành vi tổ chức, sử dụng trái phép chất ma túy diễn ra vào ngày 4/5 tại một khách sạn trên địa bàn thành phố Hà Tĩnh. Trong đó có năm cầu thủ...

Bài đọc nhiều

Chatbot Meta AI có khả năng tìm kiếm không phụ thuộc Google, Microsoft

Meta được cho là đang tự phát triển một công cụ tìm kiếm tích hợp trên chatbot để giảm phụ thuộc vào Google và Microsoft. The Information dẫn tin Meta đã phát triển các chỉ mục web (index) trong ít nhất 8 tháng vừa qua. Mục tiêu của công ty này là tích hợp chỉ mục vào Meta AI để cung cấp cho chatbot khả năng tìm kiếm thay thế cho Google Search và Microsoft Bing. Công ty mẹ Facebook đã...

Loài vật quý hiếm bậc nhất hành tinh, cả thế giới chỉ có 30 cá thể

Loài vật này là kết quả của một đột biến gen làm thay đổi màu lông. Trên toàn thế giới, chỉ có khoảng 30 cá thể được nuôi dưỡng tại những vườn thú. ...

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng từ trần

Theo thông tin từ Ban Bảo vệ chăm sóc sức khỏe cán bộ Trung ương, đồng chí Nguyễn Phú Trọng, sinh năm 1944, Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, sau thời gian lâm bệnh, mặc dù được Đảng, Nhà...

Freedom House lại tái diễn luận điệu xuyên tạc về quyền tự do Internet tại Việt Nam

Những ngày qua, một số website hải ngoại đưa thông tin về việc Freedom House ngày 16/10/2024 công bố báo cáo về tự do Internet toàn cầu, trong đó tiếp tục xếp Việt Nam vào nhóm không có tự...

Cùng chuyên mục

Người Việt chơi Halloween ‘nhiệt’ hơn cả Tây

Tối 31-10, hàng ngàn lượt du khách, người dân đến phố đi bộ Bùi Viện (quận 1, TP.HCM) chơi Halloween. Nhiều du khách bất ngờ khi thấy người Việt hưởng ứng lễ hội còn nhiệt tình hơn cả phương Tây. ...

Công bố điểm du lịch cộng đồng xóm Khuôn Tát huyện Định Hóa, Thái Nguyên

Chiều 30/10, huyện Định Hóa tổ chức công bố Quyết định của UBND tỉnh công nhận Điểm du lịch cộng đồng xóm Khuôn Tát, xã Phú Đình. Tham dự có đồng chí Nguyễn Thanh Bình, Phó Chủ tịch UBND, Trưởng Ban Chỉ đạo phát triển du lịch tỉnh. ...

Tổ chức thành công LHP quốc tế Hà Nội lần thứ VII góp phần quảng bá hình ảnh một Việt Nam

(Tổ Quốc) - Chiều 31/10, tại trụ sở Bộ VHTTDL, Ban Chỉ đạo, Ban Tổ chức Liên hoan Phim quốc tế Hà Nội lần thứ VII (HANIFF VII) đã họp rà soát công tác chuẩn bị tổ chức Liên hoan phim. Thứ trưởng Tạ Quang Đông, Trưởng Ban chỉ đạo và...

Chỉ 2 thí sinh trúng tuyển viên chức từ nguồn sinh viên xuất sắc năm 2024

Theo quyết định của UBND TP HCM, năm 2024, TP cần tuyển 14 công chức và 5 viên chức từ nguồn sinh viên tốt nghiệp xuất sắc, cán bộ khoa học trẻ Theo quyết định của UBND TP HCM, năm 2024, TP cần tuyển 14 công chức và 5 viên chức từ nguồn sinh viên tốt nghiệp xuất sắc, cán bộ khoa học trẻ UBND TP HCM vừa ban hành quyết định phê duyệt kết quả...

Mới nhất

Người Việt chơi Halloween ‘nhiệt’ hơn cả Tây

Tối 31-10, hàng ngàn lượt du khách, người dân đến phố đi bộ Bùi Viện (quận 1, TP.HCM) chơi Halloween. Nhiều du khách bất ngờ khi thấy người Việt hưởng ứng lễ hội còn nhiệt tình hơn cả phương Tây. Các bạn trẻ hóa trang thành những nhân vật ma mị, chụp hình lưu niệm tại phố đi bộ Bùi...

Thủ tướng nêu bật công thức “nguồn lực tài chính từ Qatar, nguồn lực con người của Việt Nam”

Thủ tướng chỉ rõ công thức hợp tác "nguồn lực tài chính từ Qatar, nguồn lực con người của Việt Nam, cùng quan hệ của hai nước", nhưng để ra được sản phẩm thì phải có sự “máu lửa” của 2 Bộ trưởng. Chiều 31/10 (giờ địa phương), nhân chuyến thăm chính thức Qatar, Thủ tướng Phạm Minh Chính tiếp...

Thủ tướng Phạm Minh Chính hội kiến Quốc vương Qatar

Theo đặc phái viên TTXVN, trong chương trình thăm chính thức Qatar, sáng 31/10 theo giờ địa phương, tại thủ đô Doha, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã hội kiến Quốc vương Qatar Sheikh Tamim bin Hamad Al Thani. Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính bày tỏ vui mừng và xúc động gặp lại Quốc vương Qatar sau...

Định hướng xanh cho ngành xi măng

Doanh nghiệp đang thay đổi Hiện nay ngành xi măng tiếp tục khó khăn khi giá nguyên liệu đầu vào như điện, than và bao bì tăng cao, khi chi phí sản xuất vượt xa khả năng bù đắp từ doanh thu; đi kèm với thị trường xi măng trong nước và xuất khẩu tiếp tục cạnh tranh khốc...

Mới nhất