Sáng 26/3, tại Nhà Quốc hội, dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã khai mạc Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5.
Phát biểu khai mạc Hội nghị, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nêu rõ thực hiện Luật Tổ chức Quốc hội, Quy chế làm việc của Quốc hội, từ đầu nhiệm kỳ đến nay, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội đã rất quan tâm, thường xuyên, định kỳ tổ chức Hội nghị đại biểu Quốc hội chuyên trách. Điều này phù hợp với quy định trong Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.
Từ đầu nhiệm kỳ đến nay có 4 Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách được tổ chức. Các đại biểu đã đóng góp 323 lượt ý kiến đối với 25 dự án luật và 1 dự thảo nghị quyết.
Những vấn đề quan trọng đều được đưa ra Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách. Như vậy, từ đầu nhiệm kỳ đến nay, Quốc hội đã biểu quyết thông qua 32 dự án luật, trong đó có 25 dự án luật đều theo quy trình xin ý kiến của đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách; đã tiếp thu, chắt lọc được nhiều ý kiến có giá trị, rất xác đáng của các đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách và một số đại biểu Quốc hội kiêm nhiệm.
Một số dự án luật khó như Luật Đất đai (sửa đổi), Luật Khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi)…, nhờ có hoạt động của Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách mà chất lượng được nâng lên, đạt được sự thống nhất, được biểu quyết rất cao của đại biểu Quốc hội khi xem xét, thông qua các dự án luật.
Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5 dự kiến diễn ra trong 2,5 ngày để thảo luận, cho ý kiến đối với 8 dự án luật, bao gồm Luật Thủ đô (sửa đổi); Luật Tổ chức Tòa án Nhân dân (sửa đổi); Luật Bảo hiểm Xã hội (sửa đổi); Luật Đường bộ; Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ; Luật Công nghiệp quốc phòng, an ninh và động viên công nghiệp; Luật Lưu trữ (sửa đổi); Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đấu giá tài sản.
Tám dự án luật này đã được Quốc hội xem xét, cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 6 với 969 lượt ý kiến phát biểu tại tổ, hội trường và 30 ý kiến mà đại biểu Quốc hội gửi bằng văn bản.
Tất cả các ý kiến này đều đã được Ủy ban Thường vụ Quốc hội chỉ đạo tổng hợp đầy đủ, tiếp thu tối đa, chỉnh lý và giải trình để hoàn thiện các dự thảo luật. Đồng thời Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng đã chỉ đạo các Ủy ban của Quốc hội phối hợp chặt chẽ với các cơ quan được giao nhiệm vụ chủ trì xây dựng dự án luật.
Chủ tịch Quốc hội cho biết, từ đầu nhiệm kỳ đến nay đã có sự phối hợp chặt chẽ, từ sớm, từ xa và đồng hành giữa cơ quan soạn thảo và cơ quan thẩm tra từ khi bắt đầu trình dự án luật cho đến khi Quốc hội thông qua.
Các cơ quan đã phối hợp rất chặt chẽ với nhau, tổ chức nhiều hội thảo, tọa đàm, khảo sát, lấy ý kiến chuyên gia, nhà khoa học, các cơ quan, tổ chức hữu quan để chỉnh lý các dự thảo luật; đồng thời Chủ tịch Quốc hội và các Phó Chủ tịch Quốc hội cùng lãnh đạo Chính phủ, Toà án Nhân dân tối cao và các cơ quan, tổ chức hữu quan, cơ quan chủ trì thẩm tra, cơ quan chủ trì soạn thảo cũng đã tổ chức làm thêm nhiều vòng, nhiều lượt trước khi trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến.
Riêng dự án Luật Thủ đô (sửa đổi), Đảng đoàn Quốc hội làm việc với Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội hai lần; dự án Luật Tổ chức Toà án (sửa đổi), Chủ tịch Quốc hội, các Phó Chủ tịch Quốc hội và nhiều Ủy ban của Quốc hội đã làm việc với Ban cán sự đảng Tòa án Nhân dân tối cao hai lần…; đã bám sát các nhóm chính sách, các quan điểm, mục tiêu, nguyên tắc chỉ đạo khi xây dựng dự án luật.
Trên cơ sở đó, trong các phiên họp thường kỳ tháng 2 và tháng 3/2024, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến đối với 8 dự án luật này.
Như vậy, tiến độ các dự án luật trình Quốc hội xem xét, thông qua tại Kỳ họp thứ 7 được thực hiện sớm hơn các kỳ họp trước. Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách cũng được tổ chức sớm hơn. Do đó, vẫn còn thời gian cho công tác chuẩn bị trước khi diễn ra Kỳ họp thứ 7.
Để việc thảo luận đạt hiệu quả cao, Chủ tịch Quốc hội đề nghị các đại biểu xem xét cơ sở chính trị và các dự thảo luật cho đến nay đã quán triệt, thể chế hóa đầy đủ một cách nghiêm túc, sát đúng các chủ trương của Đảng đối với từng vấn đề hay chưa?
Chủ tịch Quốc hội lưu ý xem xét về tính hợp Hiến, hợp pháp, đồng bộ của hệ thống pháp luật phù hợp với công ước, các hiệp định, công ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên. Các đại biểu rà soát những nội dung quan trọng này để đảm bảo tính đầy đủ, đồng bộ của hệ thống pháp luật.
Cùng với đó, các đại biểu rà soát nội dung các dự án luật cho đến nay đã bám sát những chính sách lớn đã đặt ra khi xây dựng luật hay chưa? Nội dung nào là mới và những vấn đề bổ sung có khác hơn, nhiều hơn so với chính sách cũ, đã tuân thủ đầy đủ các quy định về xây dựng pháp luật, nhất là quy trình đánh giá tác động của những chính sách mới được đề xuất bổ sung sửa đổi hay không?
Chủ tịch Quốc hội đề nghị đại biểu Quốc hội cho ý kiến đối với những vấn đề lớn và những vấn đề cho đến nay vẫn còn có ý kiến khác nhau hoặc phương án khác nhau; rà soát những vấn đề liên quan đến áp dụng pháp luật và điều khoản chuyển tiếp.
Trong 8 dự án luật lần này thì có những dự án luật có nhiều chính sách, cơ chế đặc thù, vượt trội, khác với các quy định của luật hiện hành. Thông thường, những nội dung, quy định trong dự thảo luật khác với dự án luật, các luật khác cần sửa đổi, bổ sung thì có thể thực hiện ngay trong dự thảo luật.
Dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) và dự thảo Luật Công nghiệp quốc phòng, an ninh và động viên công nghiệp có khá nhiều chính sách đặc thù vượt trội, nếu sửa ngay trong hai dự luật này và những dự án luật khác có liên quan thì rất phức tạp và không đủ thời gian để xử lý. Do đó, cơ quan chủ trì thẩm tra và soạn thảo đã đề xuất và được Ủy ban Thường vụ Quốc hội đồng tình là xử lý trong việc áp dụng pháp luật.
Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh đây là việc rất khó, khá phức tạp đối với một số dự án luật. Do đó, kỹ thuật lập pháp và những vấn đề áp dụng pháp luật rất là quan trọng để làm sao khi ban hành ra phải bảo đảm tính khả thi và không chồng chéo với các dự án luật khác.
Nêu rõ hội nghị lần này có ý nghĩa rất quan trọng đối với việc hoàn thành nhiệm vụ lập pháp của Kỳ họp, Chủ tịch Quốc hội mong muốn các đại biểu đóng góp nhiều ý kiến tâm huyết, trách nhiệm, có giá trị để Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiếp tục chỉ đạo nghiên cứu, tiếp thu, hoàn thiện các dự thảo luật đạt chất lượng tốt nhất trình Quốc hội xem xét, thông qua tại Kỳ họp thứ 7 tới.
Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh quá trình xây dựng các dự án Luật trên cũng như xây dựng luật pháp từ đầu nhiệm kỳ đến nay cần tiếp tục quán triệt nguyên tắc Nghị quyết số 27-NQ/TW ngày 9/11/2022 Hội nghị lần thứ 6 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn mới./.