Nga bắt giữ nghi can “khủng bố”, tàu Trung Quốc chặn tàu Philippines ở Biển Đông, Moscow tiết lộ lý do không kích ồ ạt vào Ukraine

Lần thứ 6 trong vòng nửa năm, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken công du Trung Đông. (Nguồn: AFP)

Báo Thế giới & Việt Nam điểm một số tin quốc tế nổi bật trong ngày.

Nga -Ukraine

*Moscow tiết lộ lý do không kích “quy mô lớn” vào Ukraine: Ngày 22/3, Nga tuyên bố đã phát động đợt không kích “quy mô lớn” nhằm vào Ukraine để trả đũa các cuộc tấn công liên tiếp của Kiev vào các khu vực biên giới của Nga trong khoảng thời gian từ 16-22/3.

Trong tuyên bố, Bộ Quốc phòng Nga nêu rõ: Mục tiêu chủ yếu của làn sóng không kích này là một số cơ sở lưới điện, đường sắt, kho đạn dược… Bộ Quốc phòng Nga cũng cho biết đã giành quyền kiểm soát ngôi làng Myrne ở tỉnh Zaporizhzhia, Đông Nam Ukraine.

Trong khi đó cùng ngày, Bộ trưởng Hội nhập châu Âu-Đại Tây Dương của Ukraine cho hay các nhà máy lọc dầu của Nga là mục tiêu hợp pháp của lực lượng Kiev. Đây là phản hồi của quan chức này khi được hỏi về thông tin trên tờ Financial Times cho rằng Mỹ đã yêu cầu Ukraine ngừng tấn công những nhà máy lọc dầu đó. (TASS)

*Ukraine cảnh báo Nga chuẩn bị kế hoạch tấn công mùa Hè: Ngày 22/3, chỉ huy lực lượng trên bộ của Ukraine, Trung tướng Oleksandr Pavliuk đã cảnh báo Nga đang thành lập đội quân hơn 100.000 binh sĩ để chuẩn bị cho một cuộc tấn công lớn vào mùa Hè này.

Ông Pavliuk cũng lưu ý: “Không nhất thiết đây là một cuộc tấn công. Số quân nhân này có thể để bổ sung cho các đơn vị đang mất dần khả năng chiến đấu… Tuy nhiên có khả năng vào đầu mùa Hè, họ có thể có một số lực lượng để tiến hành các chiến dịch tấn công theo một trong những hướng này”.

Tướng Pavliuk thừa nhận Nga đang giành lợi thế trên chiến trường và đang đẩy mạnh bước tiến xung quanh trung tâm công nghiệp Avdiivka – khu vực đã nằm dưới sự kiểm soát của lực lượng Nga từ tháng 2.(AFP)

Châu Á-Thái Bình Dương

*Philippines bác tin Mỹ giúp xây cảng ở Biển Đông: Ngày 22/3, Tỉnh trưởng tỉnh Batanes của Philippines, bà Marilou Cayco tuyên bố quân đội Mỹ sẽ không tham gia dự án phát triển một cảng tại tỉnh này – khu vực nằm cách Đài Loan chưa đầy 200 km (125 dặm), loại bỏ nguồn cơn xung đột tiềm ẩn với Trung Quốc do sự hiện diện của Washington trong khu vực.

Trước đó, hồi tháng 8/2023, bà Cayco cho biết bà đã tìm kiếm nguồn tài trợ từ Mỹ cho dự án xây một cảng mới ở Batanes. Vào thời điểm đó, Đại sứ quán Mỹ xác nhận đã liên lạc với chính quyền địa phương về việc cung cấp các biện pháp hỗ trợ khác nhau cho tỉnh đảo này.

Tuy nhiên, trong thông điệp gửi hãng Reuters, bà Cayco nêu rõ: “Lúc đầu họ (Mỹ) nói sẽ giúp đỡ nhưng sau đó thì không còn nữa, do đó tôi đã đề nghị PPA (Cơ quan quản lý cảng Philippines) giúp đỡ”. Đại sứ quán Mỹ hiện không có bình luận gì về vấn đề nêu trên. (Reuters)

*Tàu Trung Quốc cố tình chặn tàu Philippines chở các nhà khoa học ở Biển Đông: Người phát ngôn lực lượng bảo vệ bờ biển Philippines – Thiếu tướng hải quân Jay Tarriela – ngày 22/3 cáo buộc một tàu Trung Quốc thực hiện “hành động nguy hiểm” khi cố chặn các nhà khoa học Philippines tiếp cận một bãi đá ngầm ở Biển Đông.

Vụ việc xảy ra một ngày trước đó gần bãi đá Hoài Ân, một phần của Cụm Thị Tứ ở khu vực Tây Bắc quần đảo Trường Sa, khu vực mà lực lượng Philippines và Trung Quốc liên tục đụng độ nhau trong những tháng gần đây. Theo ông Tarriela, một chiếc thuyền của Philippines đang chở các nhà khoa học biển đến khu vực đá ngầm trên thì một tàu cảnh sát biển Trung Quốc cắt ngang qua, tiến gần và chỉ cách 100 mét so với con thuyền.

Lực lượng cảnh sát biển Trung Quốc cáo buộc 34 người Philippines đã đổ bộ “trái phép” lên bãi đá Hoài Ân tranh chấp. Theo ông Tarriela, nhóm khoa học Philippines đã dành 4 giờ tại hai bãi đá ngầm và có thể hoàn thành nhiệm vụ của mình, bất chấp sự hiện diện của tàu Trung Quốc và máy bay trực thăng quân sự Trung Quốc bay vòng trên đầu. (The Straits Times)

Châu Âu

*Nga bắt giữ bốn người vì âm mưu ‘khủng bố’: Ngày 21/3 (giờ địa phương), Cơ quan an ninh Liên bang Nga (FSB) cho biết đã bắt giữ 4 người vì âm mưu tiến hành “các cuộc tấn công khủng bố” riêng biệt nhằm vào các địa điểm quân sự hoặc hỗ trợ Ukraine.

Hai người đã bị bắt tại thành phố Mariupol phía nam Ukraine do Moscow đang kiểm soát, đồng thời các vụ bắt giữ cũng được thực hiện ở vùng biên giới Belgorod và thành phố Urals của Yekaterinburg.

Nga cho biết hai người ở Mariupol đã đưa ra những tuyên bố công khai ủng hộ Ukraine, trong khi những người khác đang lên kế hoạch “tấn công khủng bố” nhằm vào các địa điểm quân sự bên trong lãnh thổ Nga.

Cũng theo FSB, họ đã bắt giữ một người ở khu vực biên giới Belgorod đang lên kế hoạch “tấn công khủng bố” nhằm vào các căn cứ của quân đội Nga.

Trong một trường hợp cụ thể, một người đàn ông ở Yekaterinburg cũng bị bắt, được phát hiện cùng với những quả bom tự chế mà ông này định đặt tại các cơ sở quân sự trong thành phố. Theo FSB, ông này là thành viên của phong trào “Công dân Liên Xô”, một nhóm ngoài lề không công nhận sự sụp đổ của Liên Xô và bác bỏ luật pháp của Nga. (TASS)

*Ba Lan tuyên bố Mỹ biết trước về cuộc tấn công đường ống Dòng chảy phương Bắc: Ngoại trưởng Ba Lan Radoslaw Sikorski ngày 22/3 cáo buộc Mỹ đã biết trước về các cuộc tấn công sắp xảy ra nhằm vào đường ống khí đốt Nord Stream (Dòng chảy phương Bắc) nhưng không can thiệp để ngăn chặn hành vi này.

Hồi tháng 9/2022, ông Sikorsi, lúc đó chưa giữ chức Ngoại trưởng Ba Lan nhưng là thành viên Nghị viện châu Âu, đã bóng gió về sự liên quan của Washington trong cuộc tấn công vào đường ống khí đốt Dòng chảy phương Bắc.

Ông Sikorski đăng một bức ảnh chụp hiện trường sự việc lên Twitter và ký tên với dòng chữ “Cảm ơn nước Mỹ”, sau đó cũng nhắc lại lời đe dọa của Tổng thống Mỹ Joe Biden phá hủy đường ống dẫn khí Dòng chảy phương Bắc 2. Tuy nhiên, dòng tweet đã bị xóa chỉ vài giờ sau khi đăng tải. (Sputniknews)

TIN LIÊN QUAN
	Vụ nổ đường ống Dòng chảy phương Bắc đang đi vào ‘ngõ cụt’, tình báo Nga bất ngờ gọi tên Mỹ và Anh

*Đức và Pháp thỏa thuận ‘đột phá’ về phát triển xe tăng: Đức và Pháp ngày 22/3 đã đạt được “bước đột phá” trong kế hoạch thiết kế và phân chia nhiệm vụ liên quan đến dự án phát triển “Hệ thống chiến đấu mặt đất chủ lực” (MGCS).

Phát biểu cùng người đồng cấp Pháp, Sebastien Lecornu, Bộ trưởng Quốc phòng Đức Boris Pistorius cho biết: “Đây không chỉ là một dấu mốc quan trọng, nó còn là một thời khắc lịch sử”.

Cùng ngày, Pháp và Đức cũng đã đạt được thỏa thuận cho phép công ty chế tạo xe tăng KNDS xây dựng một chi nhánh ở Ukraine để sản xuất phụ tùng và đào tạo công nhân địa phương. Bộ trưởng Quốc phòng Pháp Lecornu nói: “Chúng tôi thông báo rằng KNDS, một công ty chế tạo xe tăng Đức-Pháp sẽ có nhà máy ở Ukraine”. KNDS là công ty được hình thành giữa Nexter của Pháp và Krauss-Maffei-Wegmann của Đức. (AP)

*Nga khẳng định tình trạng chiến tranh là do phương Tây: Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov ngày 22/3 tuyên bố Nga tự coi mình đang trong tình trạng chiến tranh do hành vi can thiệp của phương Tây về phía Ukraine, và không thể cho phép một quốc gia hiện hữu ở khu vực biên giới “lăm le” áp dụng mọi biện pháp để giành quyền kiểm soát bán đảo Crimea.

Ông Peskov nêu rõ: “Chúng ta đang ở trong tình trạng chiến tranh. Tình trạng này bắt đầu bằng một chiến dịch quân sự đặc biệt, nhưng ngay khi nhóm này được hình thành, khi tập thể phương Tây trở thành bên tham chiến về phía Ukraine, nó đã trở thành một cuộc chiến vì động lực bên trong của họ”.

Theo ông Peskov, Nga cần “giải phóng” hoàn toàn “các khu vực mới” để đảm bảo sự an toàn của người dân sinh sống tại đó, ám chỉ 4 vùng của Ukraine mà Nga tuyên bố sáp nhập hồi năm 2022. (Reuters)

*Ukraine được IMF giải ngân 880 triệu USD trong gói 15,6 tỷ USD: Hội đồng quản trị Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) ngày 21/3 xác nhận sẽ giải ngân 880 triệu USD cho Ukraine trong giai đoạn thứ 3 của gói viện trợ trị giá 15,6 tỷ USD để hỗ trợ nền kinh tế của nước này.

Giám đốc điều hành IMF Kristalina Georgieva đã xác nhận quyết định của Hội đồng quản trị IMF và nhấn mạnh: “Việc Nga tiến hành cuộc chiến tại Ukraine tiếp tục gây tổn thất kinh tế và xã hội to lớn cho nước này. Tuy nhiên, sự ổn định tài chính và kinh tế vĩ mô vẫn được duy trì, thể hiện việc hoạch định chính sách khéo léo của chính quyền Ukraine cũng như sự hỗ trợ đáng kể từ bên ngoài”.

Sự chấp thuận của ban lãnh đạo IMF được đưa ra khoảng một tháng sau chuyến thăm của phái đoàn IMF tới Ukraine cho thấy chính quyền Kiev đã đáp ứng hầu hết các tiêu chí cần thiết để được giải ngân, ngoại trừ một “sự thiếu sót nhỏ” về nguồn thu thuế do phong tỏa biên giới.

IMF ước tính chi phí tái thiết sau chiến tranh của Ukraine là gần 490 tỷ USD. (AFP)

Trung Đông- châu Phi

*Niger mở lại biên giới với Nigeria: Chính quyền chuyển tiếp Niger đã tuyên bố mở lại biên giới trên bộ với Nigeria bắt đầu lúc 0h ngày 22/3. Theo giới quan sát, quyết định này sẽ cho phép nối lại chính thức hoạt động thương mại dọc đường biên giới dài 1.500 km giữa hai nước, vốn đã bị đóng cửa kể từ ngày 30/7/2023, sau cuộc đảo chính của Hội đồng quốc gia bảo vệ tổ quốc (CNSP) của Niger vào ngày 26/7/2023.

Trước đó, hôm 13/3, Nigeria đã mở lại biên giới trên bộ và trên không với Niger, dỡ bỏ lệnh trừng phạt áp đặt trước đó đối với Niger, tuân thủ quyết định được đưa ra tại hội nghị thượng đỉnh bất thường của Cộng đồng Kinh tế Tây Phi (ECOWAS) vào ngày 24/2 tại thủ đô Abuja của Nigeria. Tại hội nghị này, các nhà lãnh đạo Tây Phi đã đồng ý dỡ bỏ các biện pháp trừng phạt kinh tế đối với Niger, Burkina Faso, Guinea và Mali. (TXH)

*Israel thu đất quy mô lớn nhất ở Bờ Tây: Ngày 22/3, Israel tuyên bố thu giữ 800 ha đất ở khu Bờ Tây. Đây được coi là vụ việc lớn nhất của Israel tại Bờ Tây trong nhiều thập niên quan.

Bộ trưởng Tài chính theo quan điểm cực hữu của Israel Bezalel Smotrich cho biết, khu vực phía bắc Thung lũng Jordan được tuyên bố là “đất nhà nước”.

Động thái trên diễn ra khi Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đang có chuyến thăm Israel để đàm phán về lệnh ngừng bắn ở Dải Gaza. (Al Jareeza)

TIN LIÊN QUAN
	Thủ tướng Israel tuyên bố sẽ tấn công Rafah, tiêu diệt Hamas

*Nhiều nước cảnh báo hậu quả thảm khốc nếu Israel tấn công Rafah: Ngày 22/3, Australia và Anh ra tuyên bố chung nêu rõ cuộc tấn công trên bộ của Israel vào thành phố Rafah ở Gaza có khả năng gây ra những hậu quả tàn khốc.

Tuyên bố nêu rõ: “Với số lượng lớn người phải di dời nơi ở đang trú ẩn ở Rafah và thiếu không gian an toàn ở Gaza, các bộ trưởng chia sẻ mối quan ngại sâu sắc về những hậu quả tàn khốc có thể xảy ra đối với người dân Palestines nếu Israel tiến hành một hoạt động quân sự lớn ở Rafah”. (Reuters)

*Israel bắt giữ hàng trăm chiến binh Palestine tại bệnh viện Gaza: Theo Reuters ngày 22/3, quân đội Israel xác nhận đã bắt giữ hàng trăm chiến binh của các phong trào Hamas và Hồi giáo Jihad, bao gồm cả một số quan chức an ninh và chỉ huy quân sự trong khi mở rộng cuộc đột kích vào Al Shifa, bệnh viện chính của Gaza.

Theo Chuẩn tướng Daniel Hagari, người phát ngôn chính của quân đội Israel, các đơn vị đặc nhiệm Israel đã sử dụng “chiến thuật nghi binh” nhằm gây bất ngờ và đã gây thiệt hại nặng nề cho các lực lượng Hamas và Thánh chiến Hồi giáo.

Trong số những người bị bắt giữ có ba chỉ huy quân sự cấp cao của Phong trào Hồi giáo Jihad, các chỉ huy và hai quan chức Hamas chịu trách nhiệm về các hoạt động ở Bờ Tây và các quan chức phụ trách an ninh nội bộ của Hamas.

Các phong trào Hamas và Hồi giáo Jihad chưa có bình luận gì về các thông tin trên. (Al Jazeera)

*Ngoại trưởng Mỹ lại đến Israel: Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đến thăm Israel trong ngày 22/3, khi chính quyền Tổng thống Joe Biden đang tìm cách giảm bớt ảnh hưởng tới thường dân nếu Thủ tướng Benjamin Netanyahu tiến hành cuộc tấn công vào Rafah.

Ông Blinken dự kiến sẽ thảo luận về các cuộc đàm phán đang diễn ra nhằm tìm kiếm lệnh ngừng bắn và thả các con tin Israel vẫn do Hamas bắt giữ. Ông cũng sẽ thúc ép Israel cho phép nhiều viện trợ nhân đạo hơn vào Dải Gaza và thảo luận về các kế hoạch quản lý khu vực này sau chiến tranh.

Trong khi đó, Bộ trưởng Các vấn đề Chiến lược của Israel, ông Ron Dermer, cho biết quân đội Israel cuối cùng sẽ có được thành phố Rafah ở phía Nam Gaza và đánh bại Hamas “ngay cả khi cả thế giới quay lưng lại với Israel, bao gồm cả Mỹ”. Israel là điểm dừng chân cuối cùng trong chuyến công du 6 nước của ông Blinken từ ngày 13-23/3. Trước đó, ông đã đi thăm Áo, Hàn Quốc, Philippines, Saudi Arabia và Ai Cập. (Reuters)

Châu Mỹ-Mỹ Latinh

*Mỹ hối thúc Ukraine dừng tấn công các cơ sở năng lượng của Nga: Ngày 22/3, Financial Times dẫn 3 nguồn thạo tin cho biết Mỹ đã hối thúc Ukraine ngừng các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng của Nga, cảnh báo các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái có nguy cơ đẩy giá dầu toàn cầu lên cao và dẫn đến các hành động trả đũa.

Các nguồn tin cho biết những cảnh báo này từ Washington đã được chuyển tới các quan chức cấp cao tại Cơ quan an ninh nhà nước Ukraine (SBU) và Ban giám đốc Cơ quan Tình báo Quân sự của nước này (GUR).

Một nguồn tin cho hay Nhà Trắng ngày càng thất vọng với các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái của Ukraine nhằm vào các nhà máy lọc dầu, nhà ga, kho chứa và cơ sở lưu trữ trên khắp miền Tây nước Nga.

Washington cũng lo ngại rằng nếu Ukraine tiếp tục tấn công các cơ sở năng lượng của Nga, trong đó có nhiều cơ sở cách biên giới hàng trăm km, Nga có thể trả đũa bằng cách tấn công cơ sở hạ tầng năng lượng mà phương Tây phụ thuộc vào. (FT)

*Venezuela bắt đầu cho bầu cử Tổng thống: Ngày 21/3, Hội đồng Bầu cử Quốc gia Venezuela (CNE) chính thức khởi động tiến trình đề cử các ứng cử viên Tổng thống tham gia cuộc bầu cử ở nước này vào tháng 7 năm nay.

Các ứng cử viên đối lập cũng như các đảng cánh tả ủng hộ việc tái đắc cử của Tổng thống Nicolas Maduro đã gửi đề cử của họ tới CNE. Đại diện của đảng Vì Dân chủ Xã hội Didalco Bolivar xác nhận đảng này đã đề cử Tổng thống đương nhiệm Nicolas Maduro tranh cử nhiệm kỳ mới. Trong khi đó, nghị sĩ đối lập Luis Eduardo Martinez đã đăng ký ứng cử cho đảng Hành động Dân chủ trên trang web của CNE.

Theo thông báo đầu tháng này, Chủ tịch Hội đồng Bầu cử Quốc gia Venezuela (CNE) Elvis Amoroso tuyên bố thời gian đề cử kéo dài từ ngày 21-25/3. Trong vòng 5 ngày sau đó, cơ quan bầu cử sẽ chốt danh sách ứng cử viên. (AFP)