TP HCMChị Hiền, 33 tuổi, nổi vài nốt đỏ ở bụng, sau đó lan thành mảng khắp người, bong vảy, sần sùi, bác sĩ chẩn đoán mắc bệnh vảy phấn đỏ nang lông ít gặp.
Các nốt đỏ nổi nhiều nhất ở bụng, ngực, lưng, cổ, tay, khiến chị Hiền lo lắng, mất tự tin, phải mặc áo quần dài che kín cơ thể. Chị đi khám tại một bệnh viện khác, được chẩn đoán mắc bệnh vảy phấn hồng. Sau vài tuần điều trị không đỡ, các nốt ban ngày càng dày đặc, nổi thành mảng hồng ban tróc vảy lớn, gây khô da, ngứa nhiều.
Ngày 19/3, bác sĩ CKI Nguyễn Thị Kim Dung, chuyên khoa Da liễu – Thẩm mỹ da, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết triệu chứng đỏ da tróc vảy nhiều dễ bị chẩn đoán nhầm thành bệnh vảy nến. Tuy nhiên, khi khám lâm sàng, bác sĩ nhận thấy một số điểm đặc biệt như sang thương màu đỏ cam có vảy mỏng; tăng sừng các điểm nang lông; giữa các vùng tổn thương có xen kẽ các đảo da lành, vị trí phân bố ở lưng, vai, bụng, ngực, hai tay, rải rác ít ở đùi; không thấy sang thương móng dạng vảy nến…
Người bệnh được chỉ định lấy mẫu mô ở vùng phát ban làm sinh thiết. Kết quả cho thấy chị Hiền mắc bệnh vảy phấn đỏ nang lông (Pityriasis rubra pilaris – PRP) ít gặp. Theo bác sĩ Dung, tỷ lệ mắc bệnh này trong dân số chưa có thống kê đầy đủ. Một báo cáo từ Hiệp hội da liễu Anh cho thấy tỷ lệ mắc bệnh khoảng 1/400.000 người.
Bác sĩ kê thuốc uống dạng dẫn xuất vitamin A (retinoid) có tác dụng kháng viêm, giảm sừng hóa nang lông, thoa kem dưỡng ẩm toàn thân và đổi sữa tắm thành loại dịu nhẹ cho da cho chị Hiền. Thuốc thường phát huy tác dụng sau 3-6 tháng. Tuy nhiên, sau hai tháng điều trị, tình trạng chị Hiền cải thiện khoảng 95%, chỉ còn một số dát tăng sắc tố sẽ tự hồi phục về màu sắc bình thường theo thời gian.
Bác sĩ Lý Thiên Phúc, chuyên khoa Da liễu – Thẩm mỹ da, cho biết bệnh vảy phấn đỏ nang lông có thể gặp ở cả nam và nữ mọi lứa tuổi, nhưng chủ yếu là nhóm 5-10 tuổi hoặc 51-60 tuổi. Cơ chế gây bệnh chưa rõ ràng, có thể do di truyền (nếu do gene trội sẽ khởi phát ở thời thơ ấu) hoặc mắc phải sau nhiễm trùng, tiếp xúc tia UV, sử dụng thuốc hoặc sau tiêm ngừa…
Trường hợp bệnh mắc phải thường gặp ở người lớn, tiên lượng tốt khi được chẩn đoán đúng và điều trị kịp thời. Bệnh có thể ổn định, giảm dần và tự khỏi sau ba năm. Nếu do di truyền, điều trị khó hơn, bệnh có thể tồn tại suốt đời.
Các triệu chứng của vảy phấn đỏ nang lông rất dễ nhầm lẫn với những bệnh da liễu phổ biến như bệnh vảy nến hay vảy phấn hồng Gibert. Nếu chẩn đoán nhầm dẫn đến điều trị sai, bệnh có thể tiến triển gây biến chứng nặng như nhiễm khuẩn, nhiễm nấm, đỏ da toàn thân, gây mất nước, sốc nhiệt, rối loạn chuyển hóa, theo bác sĩ Phúc.
Tình trạng da đỏ tróc vảy kéo dài cũng tác động đến tâm lý người bệnh, ảnh hưởng chất lượng sống, thẩm mỹ, giao tiếp. Nếu tự điều trị bằng các biện pháp dân gian như đắp lá cây, tắm nước vôi hoặc các bài thuốc gia truyền có thể khiến bệnh nặng hơn, bội nhiễm, tốn kém chi phí điều trị.
Bác sĩ Dung cho biết thuốc điều trị bệnh này có hiệu quả cao nhưng cũng gây một số tác dụng phụ như tăng men gan, mỡ máu, khô da, khô niêm mạc, không được dùng cho phụ nữ có thai và cho con bú… Người bệnh cần tái khám và xét nghiệm máu định kỳ để theo dõi, kiểm soát tác dụng phụ, điều chỉnh liều lượng thuốc phù hợp.
Bác sĩ khuyến cáo mọi người khi có các triệu chứng bất thường trên da, nhất là khi sang thương lan rộng với diện tích lớn như nổi hồng ban tróc vảy, ngứa nhiều, cần đến các cơ sở y tế có chuyên khoa da liễu để được khám và điều trị phù hợp.
Anh Thư
Độc giả gửi câu hỏi về bệnh da liễu tại đây để bác sĩ giải đáp |