MỹHệ thống tên lửa Starship cực mạnh của SpaceX lần đầu tiên thử nghiệm nhiều thao tác trên quỹ đạo trong một giờ nhưng không thể hạ cánh an toàn.
Chuyến bay thử lần thứ 3 của tên lửa Starship. Video: WSJ
Tên lửa Starship khổng lồ của SpaceX bay tới quỹ đạo lần đầu tiên nhưng bị phá hủy trong quá trình hồi quyển, theo Space. Tên lửa lớn và mạnh nhất từng được chế tạo cất cánh từ bệ phóng ở Boca Chica, Texas vào 9h25 ngày 14/3 theo giờ địa phương (20h25 ngày 14/5 giờ Hà Nội), tiến vào tầng bình lưu chỉ vài phút sau với lực đẩy kỷ lục 7,5 triệu kg. Với chiều cao 120 m, Starship có thể chở lượng hàng nặng gấp 10 lần so với tên lửa Falcon 9 của SpaceX hiện nay.
Đây là chuyến bay thử nghiệm thứ ba của tên lửa và lần phóng đầu tiên tới quỹ đạo. Hai lần phóng trước kết thúc với những vụ nổ của tên lửa đẩy Super Heavy 33 động cơ. Sau khi Starship tiến hành một loạt thao tác trong chuyến bay kéo dài một giờ trên quỹ đạo (bao gồm tái khai hỏa động cơ và mở cửa khoang để hàng), đội điều khiển nhiệm vụ báo cáo mất liên lạc với Starlink, dịch vụ Internet vệ tinh của SpaceX, và Hệ thống vệ tinh theo dõi và truyền dữ liệu mà họ dùng để quan sát tên lửa. SpaceX xác nhận Starship nhiều khả năng bị vỡ hoặc phát nổ phía trên Ấn Độ Dương.
Dù tầng trên của Starship không thể hạ cánh trên biển như kế hoạch, camera của nó vẫn hoạt động trong quá trình hồi quyển. Tầng trên đạt tốc độ quỹ đạo và độ cao tối đa 234 km, theo dữ liệu đo xa mà SpaceX cung cấp. Starship gửi về hình ảnh ấn tượng từ độ cao này, bao gồm những đám mây trắng bồng bềnh trên mặt biển và đường cong của Trái Đất trên nền đen của vũ trụ. Khoảng 46 phút sau khi phóng, Starship hạ xuống độ cao 100 km. Camera trên Starship ghi lại những vệt lửa màu cam lóe lên từ vây và bụng phương tiện. Vài giây sau, chúng trở thành bức tường plasma siêu nóng khi Starship bay ngày càng thấp, trải qua nhiệt độ lên tới 1.430 độ C.
Việc truyền dữ liệu qua trường plasma nóng như vậy rất khó khăn. Nhưng Starship vẫn hoàn thành, sử dụng vệ tinh Internet Starlink của SpaceX để liên lạc với chuyên viên điều khiển trên mặt đất. Starship tiếp tục gửi dữ liệu hình ảnh cho tới 48,5 phút sau khi phóng, khi hạ xuống độ cao 77 km. Sau đó, tất cả dữ liệu ngừng đột ngột, chứng tỏ Starship nhiều khả năng bị vỡ do lực ma sát.
SpaceX dự định sử dụng những phiên bản tương lai của Starship để vận chuyển phi hành gia, tàu vũ trụ, vệ tinh và hàng hóa tới nhiều địa điểm trong hệ Mặt Trời. NASA dự định sử dụng Hệ thống đưa người hạ cánh của Starship để đưa phi hành gia trở lại bề mặt Mặt Trăng lần đầu tiên từ năm 1972, trong nhiệm vụ Artemis 3 và 4. Starship được thiết kế với định hướng chi phí rẻ và sản xuất hiệu quả, sử dụng thép không gỉ không đắt đỏ và nhiên liệu khí methane. Phương tiện được thiết kế để tái sử dụng và chở tới 275 tấn hàng.
Hai chuyến bay thử đầu tiên của Starship vào tháng 4/2023 và tháng 11/2023 kéo dài lần lượt chỉ 4 và 8 phút. SpaceX đã chế tạo thêm 4 tên lửa Starship để hoàn thiện phương tiện qua các thử nghiệm. Theo họ, thất bại trong giai đoạn thử nghiệm ban đầu là điều bình thường.
An Khang (Theo Live Science)
