Băn khoăn đối tượng được nhận hỗ trợ
Theo đó, đối tượng hỗ trợ của Quỹ Hỗ trợ đầu tư là doanh nghiệp (DN) có dự án đầu tư trong lĩnh vực sản xuất sản phẩm công nghệ cao; DN công nghệ cao; DN có dự án ứng dụng công nghệ cao; doanh nghiệp có dự án đầu tư trung tâm nghiên cứu và phát triển. Cùng với đó, các DN này còn phải đáp ứng một trong các tiêu chí như đạt quy mô vốn đầu tư trên 12.000 tỷ đồng, đạt doanh thu trên 20.000 tỷ đồng/năm, hay phải hoàn thành việc giải ngân tối thiểu 12.000 tỷ đồng trong thời hạn 3 năm…
Ông Phạm Minh Cao – Phó giám đốc Đối ngoại của Hyosung băn khoăn về quy định dự án phải được giải ngân trong vòng 3 năm. Theo ông Cao, những công ty như Hyosung phải cần thời gian nhiều mới có thể đạt yêu cầu giải ngân, “Chúng tôi đầu tư trong lĩnh vực công nghệ sinh học thì có thể không thể giải ngân trong vòng 3 năm được, mà có khi phải 5-10 năm mới giải ngân hết nguồn lực 12.000 tỷ đồng, vì phải vừa đầu tư vừa nghiên cứu”, ông Cao nói.
Từ đó, ông Cao cũng đưa ra đề xuất việc hỗ trợ đầu tư trên tổng thể quy mô toàn tập đoàn. Vì nếu tính riêng từng dự án thì có thể không đáp ứng được tiêu chí 12.000 tỷ đồng, nên sẽ không nhận được hỗ trợ từ Quỹ Hỗ trợ đầu tư theo dự thảo.
Trong khi đó, bà Đồng Hồng Hạnh, đại diện Samsung Việt Nam, quan tâm thời gian nhận hỗ trợ từ quỹ. Các nhà đầu tư có thể nhận hỗ trợ từ cuối năm 2025, đầu năm 2026. Theo bà Hạnh, nên nghiên cứu lộ trình hỗ trợ rõ ràng, trước mắt để ổn định môi trường đầu tư, bởi Việt Nam chưa bao giờ áp dụng chính sách hỗ trợ bằng tiền.
Trước đó, đại diện của Canon Việt Nam cũng nêu ý kiến, dự thảo chỉ quy định đối tượng được hỗ trợ là DN trong lĩnh vực công nghệ cao. Tuy nhiên, các doanh nghiệp chịu ảnh hưởng của quy tắc thuế tối thiểu toàn cầu là những DN thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau, có quy mô lớn, đồng thời có đóng góp lớn vào sự phát triển kinh tế, xã hội của Việt Nam. Từ đó, Canon Việt Nam đã đề xuất bổ sung thêm đối tượng hỗ trợ nhằm đảm bảo ưu đãi đầu tư của Luật Đầu tư và Luật Thuế thu nhập DN, hài hòa lợi ích giữa nhà đầu tư và nhà nước, nhiều DN có thể thụ hưởng từ chính sách hỗ trợ này.
Tạo sự ổn định cho môi trường đầu tư
Theo Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và đầu tư Nguyễn Thị Bích Ngọc, dự thảo được xây dựng không nhằm thực hiện việc bồi hoàn cho các nhà đầu tư chịu ảnh hưởng của thuế tối thiểu toàn cầu, không phân biệt đối xử, bất kể DN trong hay ngoài nước, DN đang hoạt động hay đầu tư mới, nếu đáp ứng được tiêu chí đặt ra, thì đều được hỗ trợ. Do đó, tất cả đều sẽ được quy định minh bạch, rõ ràng, phù hợp với thông lệ quốc tế, phù hợp với quy định của OECD (Tổ chức hợp tác và phát triển kinh tế); quy trình, thủ tục cũng sẽ được xây dựng theo hướng tạo thuận tiện cho nhà đầu tư và cả cơ quan nhà nước. Đồng thời, khi xây dựng Dự thảo Nghị định, đã phải rà soát thông lệ quốc tế và các quy định của OECD, bởi OECD đưa ra quy tắc thuế tối thiểu toàn cầu, nhưng cũng chưa đưa ra hướng dẫn cụ thể, các quốc gia đều vừa phải xây dựng chính sách, vừa tham vấn OECD. Nguyên tắc tối thượng là theo nguyên tắc của OECD. “Việt Nam xây dựng Quỹ Hỗ trợ đầu tư không phải để hỗ trợ các DN bị ảnh hưởng bởi thuế tối thiểu toàn cầu, mà là hướng đến việc tạo sự ổn định cho môi trường đầu tư, cũng như hướng đến các lĩnh vực thu hút đầu tư mà Việt Nam đang khuyến khích. Cụ thể, trước mắt, sẽ tập trung nguồn lực để hỗ trợ cho lĩnh vực công nghệ cao, các chính sách này là ổn định và áp dụng lâu dài” – bà Ngọc khẳng định.
Theo chuyên gia kinh tế Vũ Vinh Phú, việc thành lập, quản lý và sử dụng Quỹ Hỗ trợ đầu tư để khuyến khích, thu hút các nhà đầu tư chiến lược, các tập đoàn đa quốc gia và hỗ trợ các DN trong nước đối với một số lĩnh vực cần khuyến khích đầu tư là rất cần thiết, đặc biệt đối với lĩnh vực công nghệ cao, công nghệ xanh là hợp với xu thế phát triển. Tuy nhiên cần chọn trúng và đúng đối tượng để đầu tư, cần công bằng, rõ ràng, minh bạch và có quản lý, giám sát chặt chẽ” – ông Phú nói.
