Tên lửa Nga tập kích ở Donetsk có thể đã phá hủy 10% bệ phóng của hệ thống phòng không Patriot, tạo lỗ hổng khó bù đắp với Ukraine.
Bộ Quốc phòng Nga hôm 9/3 thông báo sử dụng tên lửa đạn đạo chiến thuật Iskander tấn công chính xác nhằm vào tổ hợp phòng không Ukraine gần thành phố Pokrovsk thuộc tỉnh Donetsk.
Quân đội Nga tuyên bố đánh trúng tổ hợp phòng không tầm xa S-300PS của Ukraine, phá hủy ba xe chở đạn kiêm bệ phóng, một radar điều khiển hỏa lực và hai xe hộ tống. Tuy nhiên, hình ảnh hiện trường sau đó cho thấy ít nhất hai phương tiện được cho là bệ phóng M901 thuộc tổ hợp tên lửa Patriot đặt trên xe đầu kéo MAN KAT1 do Đức sản xuất.
Khoảnh khắc đoàn xe phòng không Ukraine trúng tên lửa Nga trong video công bố hôm 9/3. Video: BQP Nga
Giới chức Ukraine chưa bình luận về thông tin, nhưng một số chuyên gia quân sự phương Tây cho rằng đây là lần đầu xuất hiện hình ảnh rõ ràng thể hiện Nga phá hủy được một phần hệ thống Patriot của đối phương.
“Binh sĩ Ukraine đậu hai xe bệ phóng Patriot với giãn cách chưa đến 10 m, ở địa điểm cách tiền tuyến chỉ 40-50 km. Họ ở đó đủ lâu để Nga phóng tên lửa và phá hủy toàn bộ đoàn xe. Không còn lời nào để mô tả về sự việc”, Julian Roepcke, phóng viên Đức chuyên theo dõi tình hình Ukraine, nhận xét.
Ukraine đã tiếp nhận tổng cộng 3 hệ thống Patriot, gồm 2 tổ hợp của Đức và một từ Mỹ, kèm theo 4 bệ phóng riêng lẻ. Phương Tây không công bố số lượng khí tài được chuyển giao, nhưng mỗi tổ hợp Patriot có thể được biên chế 4-8 bệ phóng.
“Hai xe bệ phóng Patriot phát nổ tại chỗ, kíp vận hành tên lửa Ukraine cũng gần như chắc chắn đã thiệt mạng. Đòn tập kích thảm họa này đã xóa sổ 7-13% tổng số bệ phóng Patriot trong biên chế quân đội Ukraine”, cây bút David Axe viết trên Forbes.
Các xe bệ phóng bị phá hủy trong đòn tập kích của Nga ngày 9/3. Ảnh: Zvezda
Giới chuyên gia nhận định tổ hợp phòng không Patriot có thể bắn hạ tên lửa Iskander, nhưng với điều kiện chúng đang được triển khai và trực chiến, không phải đang di chuyển trên đường. Vụ tập kích cũng cho thấy quân đội Nga đã rút ngắn đáng kể thời gian thực hiện “chuỗi hủy diệt” gồm trinh sát, phát hiện mục tiêu và công kích.
Đoàn xe Ukraine bị drone trinh sát Nga phát hiện khi dừng trên đường, dường như là đang nghỉ chân trên hành trình đến trận địa mới. Đây là thời điểm vàng để Nga tung đòn tấn công, do mục tiêu cố định dễ bị nhắm bắn hơn khí tài đang hành quân, nhưng cũng đòi hỏi sự phối hợp nhuần nhuyễn và nhanh chóng giữa kíp UAV, sở chỉ huy và khẩu đội tên lửa Iskander để không bỏ lỡ thời cơ.
Vụ tập kích cũng là ví dụ mới nhất cho thấy lưới phòng không tiền tuyến của Ukraine đang bị kéo căng, khi đoàn xe không có biện pháp bảo vệ, cho phép UAV Nga theo dõi từ đầu đến cuối. “Có khả năng phòng không Ukraine đang phải căng mình phòng thủ các đô thị và lực lượng bộ binh. Nhiều lỗ hổng đã xuất hiện trong thời gian gần đây”, Axe nhận xét.
Bộ Quốc phòng Nga hôm 6/3 công bố video tên lửa Iskander phá hủy pháo phản lực HIMARS, trong khi ít nhất một bệ phóng cùng radar dẫn bắn AN/MPQ-64 Sentinel của tổ hợp NASAMS cũng bị pháo phản lực, UAV Nga đánh trúng hồi cuối tháng 2 và đầu tháng 3.
Ukraine yêu cầu điều tra vụ pháo HIMARS bị Nga tập kích
“Lưới phòng không Ukraine vốn đã bị kéo giãn sẽ càng gặp nhiều khó khăn sau khi mất hai bệ phóng Patriot. Nước này cũng khó lòng bù đắp được tổn thất trong tương lai gần”, Axe cảnh báo.
Tập đoàn Raytheon của Mỹ là nhà sản xuất duy nhất của hệ thống Patriot và đang phải đáp ứng hàng loạt đơn hàng của nước ngoài. Ukraine hoặc đồng minh phương Tây có thể bỏ ra hàng triệu USD để đặt mua hai bệ phóng mới, nhưng họ sẽ phải chờ từ vài tháng đến nhiều năm.
Đức, Hà Lan hoặc một nước thành viên NATO có thể rút bệ phóng Patriot từ biên chế của mình để viện trợ Ukraine, nhưng điều này khó diễn ra trong thời gian sắp tới.
“Phương án nhanh nhất là tìm kiếm từ quốc gia sản xuất là Mỹ, nhưng quốc hội Mỹ vẫn chặn các gói viện trợ quân sự cho Ukraine suốt nhiều tháng qua. Mỗi bệ phóng Patriot bị phá hủy tại Ukraine sẽ càng khoét sâu vào lỗ hổng phòng không rất khó lấp đầy của họ”, Axe nêu quan điểm.
Vũ Anh (Theo Forbes, RIA Novosti)
