Loạt tranh danh họa Việt thắng đấu giá hàng trăm nghìn euro

Tác phẩm En plein air (Ngoài trời) của Mai Trung Thứ được bán với giá 828.420 euro (hơn 22,3 tỷ đồng), cao nhất ở buổi đấu giá Họa sĩ châu Á, chủ đề Hội họa hiện đại Việt Nam của Aguttes, hôm 7/3. Sự kiện được nhà đấu giá tổ chức dịp kỷ niệm 100 năm thành lập trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương (nay là Đại học Mỹ thuật Việt Nam).

Tranh được họa sĩ sáng tác khoảng năm 1940-1945, mô tả hai phụ nữ, một người đọc sách, người còn lại như thả hồn vào những suy nghĩ. Họ đều mặc áo dài, búi tóc thấp, tô son đỏ, toát lên vẻ thanh lịch. Họa sĩ điểm thêm một số vật dụng đặc trưng của Việt Nam như chiếc đệm làm tay vịn hay cơi gỗ đựng đồ vật.

Theo tài liệu của nhà đấu giá, tác giả giặt lụa nhiều lần để mang lại sự mềm mại, uyển chuyển và đường nét tinh tế cho bức vẽ. Tranh cũng từng có giá cao nhất trong phiên Nghệ sĩ châu Á, Tác phẩm quan trọng của Aguttes hồi tháng 5/2022.

Xếp thứ hai là bức Portrait de Madame Nguyễn Nguyệt Nga (Chân dung bà Nguyễn Nguyệt Nga) được gõ búa 413.720 euro (hơn 11,1 tỷ đồng), do Mai Trung Thứ vẽ năm 1950. Trong mô tả, nhà đấu giá cho biết tác phẩm là minh chứng cho phong cách kết hợp giữa Việt Nam và phương Tây.

Trong tranh, hình ảnh bà Nguyệt Nga hiện lên quyền quý. Bà diện áo dài màu tím, đeo vòng ngọc trai, tóc búi gọn gàng. Phía sau bà trang trí một bình hoa và hai cuốn sách, trong đó có câu chuyện của Ngọc Hoa công chúa, theo Aguttes.

Mai Trung Thứ (1906-1980) là họa sĩ nổi tiếng của nền mỹ thuật hiện đại Việt Nam những năm đầu thế kỷ 20. Ông tốt nghiệp khóa đầu tiên của Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương (1925-1930). Danh họa được mệnh danh là một trong “tứ kiệt trời Âu” của nền hội họa Việt Nam, cùng Lê Phổ, Vũ Cao Đàm, Lê Thị Lựu. Phần lớn cuộc đời ông sống và hoạt động nghệ thuật tại Pháp. Tên tuổi ông gắn liền những tác phẩm tranh lụa về phụ nữ, trẻ em, cuộc sống thường ngày dưới cái nhìn mang màu sắc Á Đông.

Femme aux oeillets (Thiếu phụ bên hoa cẩm chướng) của Lê Phổ đạt mức 407.340 euro (gần 11 tỷ đồng), cao thứ ba tại phiên đấu. Tác giả vẽ cô gái đang ngồi ghế, một tay cầm cành hoa, nét mặt suy tư. Aguttes nhận xét Lê Phổ đã gợi khoảnh khắc yên bình, với kỹ thuật dùng màu sắc đồng nhất, hình khối mềm mại, ảnh hưởng từ nghệ thuật Italy.

Lê Phổ (1907-2001), được xưng tụng là “danh họa Việt Nam trên đất Pháp”, nổi tiếng với những bức họa về phụ nữ, có nhiều tranh triệu USD trên thị trường.

Đứng thứ tư là tác phẩm của Lương Xuân Nhị – Jeune femme au tricot (Thiếu nữ đan len), bán được 311.640 euro (khoảng 8,4 tỷ đồng). Với chất liệu sơn dầu trên vải, ông khắc họa một phụ nữ mặc áo dài, choàng khăn, ngồi đan len. Aguttes viết: ”Họa sĩ đã sử dụng một bảng màu đậm, chơi đùa cùng ánh sáng và màu sắc để tạo ra không khí bình yên”.

Lương Xuân Nhị (1914-2006) là một trong những tên tuổi quan trọng của lịch sử mỹ thuật Việt Nam thế kỷ 20. Năm 1990, ông được phong tặng danh hiệu Nhà giáo Nhân dân, được trao Giải thưởng Nhà nước về Văn học nghệ thuật (2001) và có tên trong Từ điển Bách khoa Việt Nam.

Marguerite au jardin jouant avec les poussins (Marguerite chơi với gà con trong vườn) do Vũ Cao Đàm sáng tác có giá 260.600 euro (hơn bảy tỷ đồng), xếp thứ năm tại buổi đấu giá. Ông vẽ cháu gái mình – Marguerite – trong khu vườn của gia đình ở Béziers, Pháp vào khoảng năm 1951. Trên bãi cỏ xanh, cô bé ngồi chơi cùng gà mái mẹ và đàn gà con, cho thấy một khung cảnh đời thường tại Béziers.

Vũ Cao Đàm sinh năm 1908 tại Việt Nam, mất năm 2000 tại Pháp, là họa sĩ, nhà điêu khắc hàng đầu.

Bức họa Fleurs (Hoa) của Lê Phổ, có giá 191.380 euro (hơn 5,1 tỷ đồng). Tại phiên đấu Họa sĩ châu Á, Lê Phổ có nhiều bức vẽ đạt hàng trăm nghìn euro.

Mai Trung Thứ sáng tác Đàn tranh – Đàn cò năm 1973, minh chứng cho bước chuyển của danh họa ở giai đoạn sự nghiệp tiếp theo. Ông dùng những gam màu rực rỡ như xanh lục, vàng crom, cam san hô, tạo ấn tượng thị giác. Bức họa được gõ búa 186.304 euro (hơn năm tỷ đồng) trong phiên của nhà Aguttes hôm 7/3.

Bức vẽ Femmes tissant le rotin (Tổ đan mây) của Nguyễn Phan Chánh có giá 164.000 euro (khoảng 4,42 tỷ đồng), được ông thực hiện năm 1960. Danh họa lấy cảm hứng từ nông thôn với vẻ đẹp nguyên sơ, tôn vinh nghệ thuật thủ công. Aguttes nhận định việc sử dụng gam màu tối mang sắc thái của đất như nâu, đen, kết hợp màu trắng tạo ra hiệu ứng bóng tối và ánh sáng.

Nguyễn Phan Chánh (1892-1984) là một trong những họa sĩ tiêu biểu cho nền hội họa Đông Dương, người tiên phong cho nghệ thuật tranh lụa Việt Nam. Ông để lại khoảng trên 170 sáng tác, trong đó có những bức nổi tiếng như Chơi ô ăn quan, Tiên Dung và Chử Đồng Tử, Sau giờ trực chiến. Ông có nhiều sáng tác về phụ nữ, mô tả hoạt động của họ, như may vá, bán gạo.

Trong tác phẩm Les chrysanthèmes (Hoa cúc), Vũ Cao Đàm vẽ những cành hoa gần như bay trên không trung. Các màu sắc như trắng, vàng, xanh lam nhạt gợi cảm giác dịu nhẹ cho người xem. Bức vẽ được sáng tác năm 1949, Aguttes gõ búa 164.000 euro (hơn 4,4 tỷ đồng).

Một bức họa khác của Lê Phổ là La maternité, giá 131.200 euro (hơn 3,5 tỷ đồng), khắc họa hình ảnh người con đang ngủ say trong vòng tay của mẹ.

Mère et enfant dans un jardin (Mẹ và con trong vườn) của Lê Phổ đạt mức 111.520 euro (hơn ba tỷ đồng).