Đề xuất thí điểm thành lập Khu thương mại tự do thành phố Đà Nẵng

Quang cảnh cuộc họp.

Chiều 26/2, tại Hà Nội, Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổ chức cuộc họp Ban soạn thảo, Tổ biên tập xây dựng Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị quyết số 119/2020/QH14 của Quốc hội về thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị và một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Đà Nẵng.

Đồng chí Nguyễn Chí Dũng, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư, Trưởng Ban soạn thảo chủ trì cuộc họp.

Cùng dự có các đồng chí: Nguyễn Văn Quảng, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Thành ủy Đà Nẵng; Trần Duy Đông, Thứ trưởng Kế hoạch và Đầu tư, Phó Trưởng Ban soạn thảo; Lê Trung Chinh, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Đà Nẵng; đại diện các bộ, ngành là ủy viên Ban soạn thảo, Tổ biên tập.

Phát biểu tại cuộc họp, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng đánh giá cao Thành ủy, Ủy ban nhân dân thành phố Đà Nẵng đã chỉ đạo tích cực, nhanh chóng, phối hợp chặt chẽ với Bộ Kế hoạch và Đầu tư, sự tham gia nhiệt tình, trách nhiệm, tâm huyết với thành phố của các bộ, ngành liên quan trong quá trình xây dựng hồ sơ dự thảo Nghị quyết.

Bộ trưởng nhấn mạnh, cho đến khi hoàn thành, khối lượng công việc còn nhiều, thời gian gấp, đòi hỏi lại cao, do đó đề nghị phía thành phố Đà Nẵng và các thành viên Ban soạn thảo, Tổ biên tập bám sát tổng kết các cơ chế, chính sách thực hiện theo Nghị quyết 119, cũng như các chủ trương, đường lối của Bộ Chính trị, các chỉ đạo của Chính phủ đối với việc phát triển Đà Nẵng trong thời gian tới.

Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng gợi mở một số vấn đề tại cuộc họp.

Nêu một số thuận lợi, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho biết việc xây dựng Nghị quyết đã có cơ sở pháp lý và cơ sở thực tiễn rất rõ ràng khi ngoài các chủ trương, định hướng thì hiện nay có Quy hoạch tổng thể quốc gia, các quy hoạch vùng, quy hoạch ngành và cả quy hoạch riêng của thành phố.

Tuy nhiên, theo Bộ trưởng, vẫn còn những khó khăn nhất định, thứ nhất là phải làm sao để các cơ chế, chính sách đặc thù cho các địa phương, trong đó có Đà Nẵng vừa phải bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất trong hệ thống pháp luật chung của cả nước, nhưng vẫn phải có những cái riêng phù hợp với đặc thù của địa phương để giúp khai thác hết tiềm năng thế mạnh, giải quyết được các điểm nghẽn, từ đó tạo động lực mới cho phát triển nhanh, bứt phá.

“Phải xác định đây là cơ hội cho thành phố, các chính sách đề xuất nên cần có trọng tâm, trọng điểm, thiết thực, hiệu quả và khả thi” – Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nói.

Bộ trưởng gợi mở, trước tiên Đà Nẵng có thể xoay quanh hình thành trung tâm tài chính, cần có cơ chế, chính sách để hình thành được các trung tâm tài chính khu vực tại Đà Nẵng.

Chung quanh câu chuyện vi mạch bán dẫn, Bộ trưởng cho biết đây cũng là xu hướng và cơ hội, cần quan tâm đến phát triển các trung tâm nghiên cứu, đào tạo nguồn nhân lực, thu hút nhân tài, tinh hoa trong lĩnh vực này. “Các chính sách phải trúng và đúng thì mới có thể đạt được mục tiêu” – Bộ trưởng nhấn mạnh.

Một vấn đề nữa được Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng đề cập là chung quanh cảng Liên Chiểu, có thể phát triển thành một trung tâm thương mại tự do hay cảng trung chuyển lớn, chắc chắn sẽ cần những cơ chế, chính sách đặc thù.

Bộ trưởng đề nghị thành phố Đà Nẵng và các bộ, ngành liên quan tiếp tục phối hợp chặt chẽ để đẩy nhanh tiến độ xây dựng hồ sơ dự thảo Nghị quyết, cố gắng kịp trình Quốc hội xem xét tại kỳ họp tháng 5 tới, tuy nhiên nhấn mạnh quan trọng nhất là phải bảo đảm chất lượng.

Bí thư Thành ủy Đà Nẵng Nguyễn Văn Quảng phát biểu ý kiến.

Đồng tình với những gợi mở của Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư, đồng chí Nguyễn Văn Quảng, Bí thư Thành ủy Đà Nẵng cho biết, những định hướng mà Bộ trưởng đưa ra phù hợp với định hướng chung của thành phố.

Đặc biệt là những nội dung xoay quanh một số lợi thế về logistics, cảng biển, sân bay quốc tế; việc tạo nguồn nhân lực cho một số ngành, lĩnh vực công nghệ cao như vi mạch bán dẫn, bao gồm cả mặt đào tạo và thu hút nhân lực…

Đề xuất 27 cơ chế, chính sách đặc thù, trong đó có 6 chính sách mới

Trên cơ sở các chính sách đã được Quốc hội ban hành áp dụng cho các địa phương và thực tiễn của thành phố Đà Nẵng, thành phố đề xuất 27 chính sách bao gồm: 21 chính sách tương tự các địa phương, trong đó có 11 chính sách tương tự hoàn toàn và 10 chính sách có điều chỉnh, bổ sung.

Bên cạnh đó, 6 chính sách được đề xuất mới theo thực tế của thành phố.

Chính sách 1: Thí điểm thành lập Khu thương mại tự do thành phố Đà Nẵng gắn với Cảng Liên Chiểu và cảng hàng không quốc tế Đà Nẵng.

Khu thương mại tự do thành phố Đà Nẵng là khu chức năng thực hiện các hoạt động chế xuất, logistics, thương mại-dịch vụ, kinh doanh hàng miễn thuế; là địa bàn ưu đãi đầu tư, được hưởng ưu đãi đầu tư áp dụng đối với địa bàn khu kinh tế theo quy định của pháp luật về đầu tư và hưởng một số cơ chế, chính sách đặc thù tạo động lực phát triển đột phá cho thành phố Đà Nẵng kể từ thời điểm Khu thương mại tự do thành phố Đà Nẵng được thành lập.

Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Đà Nẵng Lê Trung Chinh trình bày tóm tắt về sửa đổi, bổ sung Nghị quyết số 119/2020/QH14 của Quốc hội về thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị và một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Đà Nẵng.

Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Đà Nẵng quyết định chủ trương đầu tư và thành lập Khu thương mại tự do. Ủy ban nhân dân thành phố có thẩm quyền phê duyệt, điều chỉnh quy hoạch chung đối với khu vực Khu thương mại tự do theo quy hoạch thành phố đã được cấp thẩm quyền phê duyệt; tổ chức thực hiện việc thu hồi đất, mặt nước, bồi thường, giải phóng mặt bằng, tái định canh, tái định cư để xây dựng Khu thương mại tự do. Nhà đầu tư được lựa chọn đầu tư xây dựng và kinh doanh hạ tầng Khu thương mại tự do được giao đất, cho thuê đất và cho thuê lại đất như đối với khu kinh tế hoặc khu công nghiệp, khu chế xuất.

Chính phủ quy định về tổ chức, hoạt động và chính sách của Khu thương mại tự do thành phố Đà Nẵng theo nguyên tắc đơn giản, thuận tiện, bảo đảm cạnh tranh, đáp ứng yêu cầu quản lý.

Chính sách 2: Đề xuất Quốc hội thống nhất chủ trương cho phép thực hiện thí điểm bổ sung dự án xây dựng kết cấu hạ tầng kỹ thuật gồm: trung tâm, khu hậu cần dịch vụ logistics… (khu vực thực hiện các hoạt động kho bãi, vận tải, các dịch vụ logistics chuyên sâu như gia công, đóng gói, phân loại, kiểm dịch, phân phối hàng hóa nội địa, quốc tế…) vào danh mục dự án thu hồi đất để tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất, lựa chọn nhà đầu tư.

Chính sách 3: Chính sách về cơ chế tuyển dụng, tiền lương, tiền công; miễn, giảm thuế thu nhập, hỗ trợ tài chính; cơ chế hoạt động đầu tư công cho Trung tâm tính toán hiệu năng cao để hỗ trợ cho lĩnh vực bán dẫn vi mạch và trí tuệ nhân tạo; cơ chế đặc thù về quản lý, sử dụng tài sản công; cơ chế đặc thù về đào tạo, thu hút nhân lực cho lĩnh vực bán dẫn vi mạch và trí tuệ nhân tạo.

Trong đó, giao Hội đồng nhân dân thành phố quyết định cơ chế chính sách: phát triển nguồn nhân lực vi mạch bán dẫn, trí tuệ nhân tạo thông qua các chương trình hỗ trợ chi phí đào tạo, bồi dưỡng cho đối tượng học chuyên ngành vi mạch bán dẫn, trí tuệ nhân tạo với mức hỗ trợ phù hợp và tuyển dụng, thu hút chuyên gia, nhà khoa học làm việc trong cơ quan, đơn vị nhà nước thuộc thành phố Đà Nẵng về lĩnh vực vi mạch bán dẫn, trí tuệ nhân tạo. Đồng thời, hỗ trợ nhà đầu tư, doanh nghiệp lĩnh vực vi mạch bán dẫn, trí tuệ nhân tạo vào Đà Nẵng; hỗ trợ một phần chi phí đối với dự án đầu tư mới trong lĩnh vực sản xuất vi mạch bán dẫn; chính sách miễn, giảm thuế nhập khẩu thiết bị phục vụ lĩnh vực vi mạch bán dẫn, chính sách miễn, giảm thuế VAT.

Chính sách 4: Hội đồng nhân dân thành phố quyết định việc cho phép thành phố Đà Nẵng là địa bàn được thử nghiệm có kiểm soát (sandbox) qua sử dụng công nghệ chuỗi khối (blockchain) trong quản lý và giao dịch tài sản số trên nền tảng DanangChain, trong đó token giao dịch mặc định là đồng tiền Việt Nam để thúc đẩy phát triển kinh tế số; áp dụng cho sản phẩm thủ công mỹ nghệ, OCOP, tranh ảnh, sản phẩm phục vụ du khách.

Chính sách 5: Việc đầu tư, quản lý, khai thác và xử lý tài sản kết cấu hạ tầng, trang thiết bị phục vụ phát triển khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo. Cụ thể, Hội đồng nhân dân thành phố Đà Nẵng được xem xét, quyết định việc đầu tư mới, nâng cấp, mở rộng, phát triển tài sản kết cấu hạ tầng, trang thiết bị phục vụ phát triển khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo từ nguồn ngân sách thành phố Đà Nẵng.

Chính sách 6: Hội đồng nhân dân thành phố Đà Nẵng quyết định các chính sách hỗ trợ đầu tư đối với dự án đầu tư hạ tầng kỹ thuật cụm công nghiệp phù hợp với các điều kiện cụ thể của thành phố.

Tại cuộc họp, các ủy viên Ban soạn thảo, Tổ biên tập là đại diện các bộ, ngành bày tỏ ủng hộ cách tiếp cận của thành phố Đà Nẵng khi tập trung xây dựng những chính sách rất đặc thù, sát với mục tiêu phát triển của thành phố.

Đa số ý kiến đồng tình với những cơ chế, chính sách mà thành phố Đà Nẵng đề xuất, đồng thời tập trung góp ý vào một số cơ chế, chính sách cụ thể liên quan thí điểm thành lập Khu thương mại tự do thành phố Đà Nẵng; phát triển Đà Nẵng thành Trung tâm tài chính; cơ chế tuyển dụng, tiền lương, tiền công, hỗ trợ, đào tạo và thu hút nhân lực cho lĩnh vực vi mạch bán dẫn và trí tuệ nhân tạo; thử nghiệm có kiểm soát (sandbox) qua sử dụng công nghệ blockchain trong quản lý và giao dịch tài sản số trên nền tảng DanangChain…