67,6% sắt thép nhập khẩu từ Trung Quốc
Theo thống kê sơ bộ của Tổng cục Hải quan (Bộ Tài chính), nửa đầu tháng 2 (1 – 15.2), cả nước nhập khẩu 417.076 tấn sắt thép, tổng trị giá 310 triệu USD.
Tính chung từ đầu năm đến ngày 15.2, cả nước nhập khẩu hơn 1,9 triệu tấn sắt thép các loại, tổng trị giá 1,37 tỉ USD.
So với cùng kỳ năm ngoái, lượng sắt thép nhập khẩu tăng hơn 88%, trị giá tăng 56,6%. Trị giá bình quân nhập khẩu hơn 720 USD/tấn, trong khi cùng kỳ năm ngoái là gần 870 USD/tấn.
Việt Nam chủ yếu nhập khẩu sắt thép các loại từ thị trường Trung Quốc. Cập nhật của Tổng cục Hải quan theo thị trường hết tháng 1 cho thấy, lượng sắt thép nhập khẩu từ Trung Quốc đạt hơn 1 triệu tấn, tăng tới 376% về lượng (tăng gần 800.000 tấn); trị giá đạt 635,66 triệu USD, tăng hơn 247% (tăng hơn 450 triệu USD) so với cùng kỳ năm 2023.
Trong tháng 1, lượng sắt thép nhập khẩu từ Trung Quốc chiếm đến 67,6% tổng lượng sắt thép nhập khẩu của cả nước.
Trước đó, theo Trung tâm Thông tin công nghiệp và thương mại (Bộ Công thương) trên cơ sở số liệu của Tổng cục Hải quan, năm 2022 và 2023, trong 10 quốc gia cung cấp thép cho Việt Nam, Trung Quốc luôn ở vị trí số 1.
Cụ thể, năm 2022, nhập khẩu thép thành phẩm các loại từ Trung Quốc đạt hơn 5 triệu tấn, tương ứng gần 5 tỉ USD, chiếm tỷ trọng lần lượt là 43,64% và 41,65%. Năm 2023, nhập khẩu thép thành phẩm các loại từ Trung Quốc là hơn 8,2 triệu tấn, tương ứng hơn 5,65 tỉ USD, chiếm tỷ trọng lần lượt là 62,18% và 54,21%.
Lo ngại thu hẹp “miếng bánh” thị trường
Trao đổi với Thanh Niên chiều nay 1.3, đại diện Hiệp hội Thép Việt Nam cho biết, những năm gần đây, nhập khẩu thép từ Trung Quốc đã giảm, nhưng có dấu hiệu tăng trong nửa cuối năm 2023.
“Đánh giá về nhập khẩu sắt thép từ Trung Quốc phải xem xét nhiều yếu tố như chủng loại mặt hàng, giá cả bình quân… Tuy nhiên, riêng về lượng nhập khẩu thì tỷ trọng trong tháng đầu năm là rất cao. Thông thường, lượng nhập khẩu từ Trung Quốc bình quân chỉ chiếm khoảng 50%, thậm chí có thời điểm xuống hơn 40%”, đại diện Hiệp hội Thép Việt Nam nhấn mạnh.
Nói về lý do việc nhập khẩu sắt thép từ thị trường Trung Quốc tăng mạnh, vị này phân tích: thời gian qua, kinh tế Trung Quốc tăng trưởng chậm lại, thị trường bất động sản thậm chí “đóng băng” khiến nhu cầu tiêu thụ sắt thép yếu.
“Nhu cầu tại thị trường nội địa yếu, song Trung Quốc lại sản xuất tới vài triệu tấn thép mỗi ngày, bằng sản lượng của ngành thép Việt Nam trong cả tháng, dẫn tới họ phải đẩy mạnh xuất khẩu và gây áp lực lên nhiều thị trường chứ không riêng gì Việt Nam”, đại diện Hiệp hội Thép Việt Nam nói.
Một doanh nghiệp lớn trong ngành thép cũng cho rằng, Trung Quốc thừa thép nên tìm cách đẩy hàng ra thị trường thế giới. ASEAN, trong đó có Việt Nam là thị trường gần Trung Quốc, thuận tiện cho xuất khẩu là nguyên nhân khiến thép Trung Quốc tràn sang Việt Nam nhiều như vậy suốt từ cuối năm ngoái tới đầu năm nay.
“Những sản phẩm thép thông thường, Việt Nam thừa sức sản xuất, không thiếu nguồn cung. Thị trường thép tháng đầu năm nay cũng chưa sôi động. Sắt thép nhập khẩu nhiều sẽ ảnh hưởng đến các nhà sản xuất trong nước. Miếng bánh thị trường chỉ có thế, có thêm hàng Trung Quốc đương nhiên doanh nghiệp nội địa bán hàng sẽ khó khăn hơn”, vị này chia sẻ.
Doanh nghiệp ngành thép cũng bày tỏ mong muốn cơ quan quản lý nhà nước sẽ có sự đánh giá, xem xét việc gia tăng nhập khẩu sắt thép từ Trung Quốc, đồng thời đưa ra biện pháp phù hợp, góp phần bảo vệ sản xuất trong nước.