Ở ngôi trường làng tỉnh lẻ có… chuyên gia Microsoft

Ở Lâm Đồng là một câu chuyện khác, chuyên gia ấy là giáo viên của một trường tiểu học thuộc vùng sâu vùng xa.

Và chuyên gia công nghệ ấy lại có cái tên rất “nữ tính”: Nguyễn Bích Ngọc (34 tuổi, giáo viên Trường tiểu học Lê Lợi, huyện Đạ Tẻh).

Tự học tiếng Anh để trao đổi với chuyên gia quốc tế

Thầy Ngọc mở đầu câu chuyện của mình bằng cái tên mà đến nay anh không rõ nguyên cớ gì mà bố đặt tên mình như vậy.

“Cũng vui. Vì tên lạ nên các thầy cô và các bạn yêu công nghệ gặp ở các diễn đàn trên mạng dễ nhớ mình dù trước đó lại nhầm với một cô gái” – thầy Ngọc cười.

Ở các diễn đàn công nghệ liên quan đến hoạt động giảng dạy, nhiều người được thầy Ngọc hướng dẫn một cách hiệu quả nên tò mò về xuất phát của thầy Ngọc trong lĩnh vực công nghệ thông tin.

Thầy Ngọc thật thà về khởi đầu khiêm tốn của mình: “Tôi học cao đẳng chuyên ngành phần cứng và hạ tầng mạng tại một trường tư thục vào năm 2008. Sau một thời gian đi làm ở TP.HCM thì tôi đi học nghiệp vụ sư phạm và xin đi dạy học ở trường gần nhà”.

Không có chuyên môn về phần mềm và lập trình nên thầy Ngọc tự học thêm tiếng Anh rồi mày mò trao đổi với những chuyên gia quốc tế trên các diễn đàn mở.

Thầy Ngọc kể: “Hồi xưa mỗi lần bố mẹ vắng nhà, tôi lén kết nối mạng để vọc phần mềm tìm được từ tạp chí Làm Bạn Với Máy Tính. Hậu quả có tháng tôi bị phụ huynh phạt roi chạy trốn không kịp. Hồi đó mình học về máy tính, công nghệ bị cấm cản nên đam mê bị dồn nén.

Sau này được “xổ lồng” mình lao vào học không biết mệt. Bây giờ cứ vợ con ngủ là lại học tiếp những món thời thượng trong giới công nghệ mà mình mới nghe nói chứ chưa biết chưa hiểu”.

Xuất phát từ đam mê

Năm 2020-2021, thời điểm nổ ra đại dịch COVID-19, hoạt động giảng dạy online và chuyển đổi số trong giáo dục bùng nổ. Đam mê thúc giục thầy phải tìm cái này, học cái kia để hướng dẫn lại những thầy cô khác.

“Tôi và nhiều cô thầy sợ nếu bị động ngồi chờ cấp trên đào tạo sẽ chậm và thiệt thòi cho các em học sinh đang ở nhà vì dịch bệnh”, thầy Ngọc tâm sự.

Thầy Ngọc được Microsoft công nhận Chuyên gia giáo dục sáng tạo Microsoft (Microsoft Innovative Educator Expert program – MIEE) vì những đóng góp của mình trong năm học 2022-2023. Thầy giáo trường làng được công nhận ở cấp độ chuyên gia đã khiến nhiều người bất ngờ, kể cả thầy Ngọc.

Thầy nói: “Những đóng góp của mình với cộng đồng MIEE xuất phát từ đam mê và lẽ thường có cho có nhận. Cho nên được Microsoft công nhận mình bất ngờ”.

Thầy Ngọc kể về quá trình gia nhập cộng đồng chuyên gia của mình: “Dịch COVID-19 cũng là thời điểm chuyển đổi số rất mạnh trong dạy học. Mình là giáo viên vùng sâu vùng xa rất bị động. Mình tham gia cộng đồng chuyên gia của Microsoft để được các anh chị hướng dẫn. Nhờ vậy mình và thầy cô nơi mình công tác nhập cuộc chuyển đổi số dạy học nhanh.

Mình may mắn có nền tảng về công nghệ nên cố gắng tư duy thêm để có những sáng kiến nho nhỏ thiết kế bài giảng, chấm điểm, dạy học và mang nó chia sẻ ngược lại với cộng đồng. Đó cũng là cách trả ơn của mình”.

Luyện tiếng Việt cho học sinh dân tộc thiểu số

Cô Nguyễn Thị Kim Phụng (hiệu trưởng Trường tiểu học Lê Lợi) cho biết đặc điểm trường vùng xa nên thành phần dân tộc của học sinh đa dạng. 50% là học sinh dân tộc Châu Mạ, Nùng, Tày, S’tiêng…

Vấn đề nhà trường đối diện là các em nghe nói tiếng Việt không thạo. Phải cải thiện tiếng Việt cho các em thì mới giúp các em học tốt được.

Lớp học đông, giáo viên không thể kèm một – một cho tất cả học sinh nên hiệu quả không đạt như mong muốn. Thầy Ngọc đã tìm hiểu sâu phần mềm Teams của Microsoft và phát hiện có thể biến công cụ Reading Process thành một trợ lý dạy ngôn ngữ cho học sinh.

Bản chất của công cụ này là chuyển ngữ giọng nói theo thời gian thực (realtime) giúp những nhóm đang sử dụng Teams có thể theo dõi sát hơn buổi học hoặc cuộc họp.

“Mình bàn với các thầy cô, ứng dụng để dạy bổ túc tiếng Việt cho học sinh. Các em chỉ cần nhận bài tập từ giáo viên, ngồi trước máy tính đọc để phần mềm nhận diện giọng nói. Nếu học sinh đọc bị sai, phần mềm sẽ hiển thị lỗi trên văn bản. Giáo viên sẽ rèn lại.

Cái hay khi ứng dụng công nghệ là các em có thể tự luyện tập khi không có giáo viên, như vậy tâm lý các em cũng thoải mái hơn” – thầy Ngọc lý giải.

Cô Phụng cho biết thầy Ngọc thường xuyên tìm hiểu hoạt động giảng dạy của các thầy cô khác. Các thầy cô khi gặp khó khăn trong ứng dụng công nghệ hay tìm thầy Ngọc nên thầy có nhiều chất liệu về hoạt động giảng dạy. Do đó, các sáng kiến của thầy Ngọc đều sát với hoạt động giảng dạy không chỉ của nhà trường mà của huyện, của tỉnh.

Thầy Ngọc nói đơn giản về cách tiếp cận công nghệ của mình: “Mỗi khi vọc một phần mềm mình hay tự hỏi nó có dùng cho dạy học được không. Hoặc mỗi khi dạy học mình hay tự hỏi rằng nếu ứng dụng công cụ nọ, công cụ kia thì có tốt hơn không? Mình tự hỏi và tự giải đáp lấy”.