Xạ đen được biết đến là cây thuốc Nam quý có nhiều tác dụng tốt cho sức khoẻ. Vậy, uống lá xạ đen có tác dụng gì?
Xạ đen là cây gì?
Bài viết trên website Bệnh viện Đa khoa Medlatec có sự tham vấn y khoa của BSCKI. Dương Ngọc Vân cho biết, xạ đen tên khoa học là Celastrus hindsii Benth, được biết đến với các tên khác như bạch vạn hoa, cây bách giải, cây dây gối.
Đây là loại cây dây leo có thân gỗ, bám vào các cây lớn để leo khi mọc hoang nhưng khi được trồng thì cành sẽ bám đan xen với nhau tạo thành từng búi để mọc. Thân xạ đen tròn, dài 3 – 10m, khi còn non màu xám nhạt và không lông nhưng khi lớn lên sẽ chuyển sang màu nâu, có lông rồi dần dần chuyển sang màu xanh.
Ở nước ta, cây xạ đen mọc hoang nhiều ở khu rừng của vùng đồi núi phía Bắc như Ninh Bình, Hòa Bình, Thừa Thiên Huế,… Thành phần hóa học của loài cây này gồm:
– Polyphenol: kaempferol 3-rutinoside, rutin, axit lithospermic, axit rosmarinic, axit lithospermic B.
– Triterpene và Sesquiterpene: 1b, 6a, estar agarofuran sesquiterpene, axit glucosyringic, loranthol, emarginatine E, lupenone.
– Một số nhóm hợp chất khác: axit amin, tanin, flavonoid.
Uống lá xạ đen có tác dụng gì?
Cành, lá, thân của cây xạ đen đều có thể dùng được. Phần lá cây có thể thu hoạch mọi thời điểm trong năm nhưng phần cành và lá cần đợi đến lúc cây già mới thu hoạch vì khi đó mới có dược tính cao.
Uống nước xạ đen có nhiều tác dụng với sức khoẻ.
Bài viết của Lương y Bùi Đắc Sáng – Viện Hàn lâm KH&CN Việt Nam, Hội Đông y Hà Nội trên Báo Sức khoẻ & Đời sống đã chỉ ra những công dụng của xạ đen đối với sức khoẻ:
– Hỗ trợ điều trị u bướu: Trong xạ đen chứa 2 hợp chất fanavolnoid và quinon tác dụng hóa lỏng các tế bào loạn phát. Hai dược chất giúp làm chậm sự phát triển các khối u khi mới hình thành. Có một số nghiên cứu khoa học chứng minh tác dụng phòng ngừa và hỗ trợ điều trị u bướu. Mặc dù vậy, mọi thứ vẫn chỉ nằm ở giai đoạn nghiên cứu.
– Hỗ trợ điều trị tăng huyết áp: Xạ đen tác dụng hỗ trợ điều hòa huyết áp không ổn định. Sử dụng xạ đen trong hỗ trợ điều trị tăng huyết áp cũng rất đơn giản, chỉ cần đun lá cây xạ đen với nước uống mỗi ngày, hoặc pha trà uống hàng ngày.
– Hỗ trợ trị máu nhiễm mỡ, gan nhiễm mỡ: Sử dụng xạ đen tốt cho người bệnh máu nhiễm mỡ được minh chứng từ công trình nghiên cứu của Học Viện Quân Y, đó là sử dụng nước đun sắc từ cây thuốc nam này mỗi ngày, tình trạng máu nhiễm mỡ hay mỡ có trong gan được cải thiện khá tốt.
– Cải thiện giấc ngủ, trị suy nhược thần kinh: Cây xạ đen vị hơi chát, đắng, tính hàn tác dụng rất tốt với người bị mất ngủ thường xuyên do suy nhược thần kinh hoặc thiếu máu (dạng âm hư hỏa vượng theo đông y). Ngoài ra giúp tăng cường tuần hoàn máu não, giúp điều trị chứng hoa mắt chóng mặt.
Một số công thức nước uống xạ đen hàng ngày
Báo Sức khoẻ & Đời sống dẫn lời BSCKII. Trần Ngọc Quế, Chủ tịch Hội Đông y Quảng Bình hướng dẫn một số công thức nấu nước xạ đen uống hàng ngày như sau:
Bài 1 – Nước uống xạ đen giúp cơ thể cường tráng, tăng hoạt động cơ chân tay: Xạ đen 15g, cỏ mần trầu 10g, nấu với 2 lít nước, đun sôi 10 phút, uống trong ngày hoặc chế thành dạng tra pha uống trong ngày.
Bài 2 – Nước uống xạ đen trị đau đầu, mệt mỏi, rối loạn giấc ngủ ở người tăng huyết áp: Xạ đen 10g, xuyến chi 15g, nấu với 2 lít nước đun sôi 10 phút uống trong ngày hoặc chế thành dạng tra pha uống trong ngày.
Bài 3 – Nước uống xạ đen hỗ trợ tiêu hóa, giúp ăn ngon (dùng cho phụ nữ sau sinh): Xạ đen 15g, đỏ ngọn 15g, nấu với 2 lít nước, đun sôi 10 phút, uống trong ngày hoặc chế thành dạng tra pha uống trong ngày.
Bài 4 – Nước uống xạ đen hỗ trợ điều trị bệnh xơ vữa động mạch: Xạ đen 20g, nấm linh chi 5g, nấu với 2 lít nước đun sôi 10 phút uống trong ngày hoặc chế thành dạng tra pha uống trong ngày.
Bài 5 – Nước uống xạ đen giúp tăng cường trí nhớ, tốt cho não, thiếu máu não: Xạ đen 10g, kim ngân đằng 15g, nấu với 2 lít nước đun sôi 10 phút, uống trong ngày hoặc chế thành dạng tra pha uống trong ngày.
Bài 6 – Nước uống xạ đen điều trị kinh nguyệt không đều: Xạ đen 20g, cây mật gấu 10g, nấu với 2 lít nước đun sôi 10 phút, uống trong ngày hoặc chế thành dạng tra pha uống trong ngày.
Bài 7 – Nước uống xạ đen điều trị táo bón: Xạ đen 15g, cỏ hoa mào gà 10g, nấu với 2 lít nước đun sôi 10 phút, uống trong ngày hoặc chế thành dạng tra pha uống trong ngày.
Bài 8 – Nước uống xạ đen chữa suy nhược cơ thể, thiếu máu: Xạ đen 15g, sâm đại hành10g, nấu với 2 lít nước đun sôi 10 phút, uống trong ngày hoặc chế thành dạng tra pha uống trong ngày.
Bài 9 – Nước uống xạ đen chữa mất ngủ, kém ăn, hỗ trợ mắc các bệnh mạn tính: Xạ đen 15g, sâm bố chính 10g, nấu với 2 lít nước đun sôi 10 phút, uống trong ngày hoặc chế thành dạng tra pha uống trong ngày.
Bài 10 – Nước uống xạ đen chữa suy nhược thần kinh, rối loạn tiền đình: Xa đen 15g, xuyến chi 20g, cúc hoa 10g, nấu với 2 lít nước đun sôi 10 phút, uống trong ngày hoặc chế thành dạng tra pha uống trong ngày.
Trên đây là những tác dụng của nước xạ đen với sức khoẻ. Hãy sử dụng nước xạ đen đúng cách để tốt cho sức khoẻ nhé.
