Trang chủMultimediaẢnhNơi lưu giữ giá trị văn hoá- lịch sử về Đại danh...

Nơi lưu giữ giá trị văn hoá- lịch sử về Đại danh y được UNESCO vinh danh

Vùng đất Hương Sơn, Hà Tĩnh là nơi gắn liền với cuộc đời, sự nghiệp thầy thuốc lẫy lừng của Đại danh y Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác. Cuối năm 2023, UNESCO vinh danh ông là danh nhân văn hóa.
Nơi lưu giữ giá trị văn hóa - lịch sử về Đại danh y được UNESCO vinh danh - 1

Quần thể Khu di tích Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác tại huyện Hương Sơn (Hà Tĩnh) bao gồm khu mộ và tượng đài tại thôn Hải Thượng, xã Sơn Trung; nhà thờ và khu tưởng niệm tại thôn Bảo Thượng, xã Quang Diệm. Đây là nơi lưu giữ những giá trị văn hóa – lịch sử về vị Đại danh y này.

Nơi lưu giữ giá trị văn hóa - lịch sử về Đại danh y được UNESCO vinh danh - 2

Đây là di tích nguyên gốc duy nhất, gắn liền với cuộc đời và sự nghiệp y đức của Lê Hữu Trác trên vùng đất Hương Sơn, Hà Tĩnh cũng như cả nước nói chung.

Khu mộ và tượng đài có diện tích 45.000m2 với 48 hạng mục, gồm: mộ đá Hải Thượng Lãn Ông, nhà phương đình, nhà đón tiếp, vườn cây, đường lát đá lên tượng đài dài 629m với 231 bậc tam cấp và 51 hệ thống chiếu nghỉ, tượng đài Lê Hữu Trác bằng đá cẩm thạch…

Nơi lưu giữ giá trị văn hóa - lịch sử về Đại danh y được UNESCO vinh danh - 3

Theo truyền ngôn, sinh thời, Lê Hữu Trác thường thả diều trên các đỉnh núi gần nhà. Trước khi mất, ông dặn dò mọi người, diều rơi ở đâu thì mai táng ông ở đó. Đó là vị trí lăng mộ ông bây giờ.

Mộ Lê Hữu Trác nằm ở vùng đất gần chân núi, đầu hướng lên đỉnh cao nhất của dãy núi Minh Tự, chân chiếu thẳng vào dãy núi Trường Sơn. Cạnh khu mộ có trồng một khóm trúc nhỏ, mục đích chỉ dẫn vị trí diều rơi xuống, vừa thể hiện khí chất ngay thẳng, thanh cao của Lê Hữu Trác.

Tuy có một số lần trùng tu, tôn tạo nhưng vị trí mộ, hướng mộ, hình thức mộ không thay đổi. Trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh, đây là một khu lăng mộ rất hiếm và độc đáo, không có hình thức tương tự.

Nơi lưu giữ giá trị văn hóa - lịch sử về Đại danh y được UNESCO vinh danh - 4

Từ vị trí lăng mộ, vượt qua đường lát đá dài 629m với 231 bậc tam cấp là khu tượng đài Lê Hữu Trác trên đỉnh núi Minh Tự. Tượng được làm bằng đá cẩm thạch cao hơn 16m, nặng 350 tấn. Vị trí xây dựng tượng đài cũng là nơi gắn liền với cuộc đời làm thuốc, vui thú cảnh núi rừng của vị Đại danh y.

Nơi lưu giữ giá trị văn hóa - lịch sử về Đại danh y được UNESCO vinh danh - 5

Cách khu mộ về hướng tây khoảng 7km là nhà thờ và khu tưởng niệm Lê Hữu Trác, thuộc thôn Bảo Thượng, xã Quang Diệm.

Nơi lưu giữ giá trị văn hóa - lịch sử về Đại danh y được UNESCO vinh danh - 6

Khu nhà thờ nằm cạnh sông Ngàn Phố, diện tích xây dựng 13.500m2 với 18 hạng mục như nhà thờ, nhà đón tiếp, sân hành lễ, nhà bia, vườn thuốc…

Nơi lưu giữ giá trị văn hóa - lịch sử về Đại danh y được UNESCO vinh danh - 7

Nhà thờ Lê Hữu Trác (thượng điện trong khu lưu niệm) cũng là một di tích nguyên gốc. Ngôi nhà là nơi cả cuộc đời Lê Hữu Trác sinh sống, nghỉ ngơi, bốc thuốc chữa bệnh cứu người. Đặc biệt, tại ngôi nhà này, Lê Hữu Trác viết trọn bộ Hải Thượng Y Tông tâm lĩnh.

Nơi lưu giữ giá trị văn hóa - lịch sử về Đại danh y được UNESCO vinh danh - 8
Nơi lưu giữ giá trị văn hóa - lịch sử về Đại danh y được UNESCO vinh danh - 9

Tại khu lưu niệm hiện còn lưu giữ một số tư liệu, hiện vật được phục dựng quan trọng như dụng cụ bào chế thuốc, bản sách thuốc Hải Thượng Lãn Ông toàn thư, sách Y gia tâm lĩnh, Hải Thượng Y tông tâm lĩnh,…

Những tư liệu, hiện vật này vô cùng quý giá, hữu ích cho công tác nghiên cứu về Lê Hữu Trác nói riêng, cũng như nghiên cứu về y học cổ truyền nói chung.

Nơi lưu giữ giá trị văn hóa - lịch sử về Đại danh y được UNESCO vinh danh - 10

Khuôn viên khu lưu niệm Lê Hữu Trác còn trồng bảo tồn rất nhiều chủng loại cây thuốc nam quý, có thể xem như là nguồn gen dự trữ quan trọng cho y học cổ truyền hiện nay.

Nơi lưu giữ giá trị văn hóa - lịch sử về Đại danh y được UNESCO vinh danh - 11

Chùa Tượng Sơn ở thôn 1, xã Sơn Giang (Hương Sơn) cũng là địa điểm gắn liền với Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác. Chùa được xây dựng vào đời Hậu Lê, đời Lê Dụ Tông (đầu thế kỷ XVIII), do bà ngoại của Đại danh y là bà Đặng Phùng Hầu – vợ của Tả hiệu điểm Tham đốc Quận công Bùi Tướng Công lập ra.

Trong những năm 1760-1786, Hải Thượng Lãn Ông đã dành phần lớn thời gian lưu lại chùa, mở phòng mạch chữa bệnh cho người dân. Tại đây, ông cũng hoàn thành các tác phẩm: Y tông tâm lĩnh (gồm 28 tập, 66 quyển), Y trung quan kiện (1780), Y hải cầu nguyên (1782), Thượng kinh ký sự (1783), Vận khí bí điển (1786) và các tác phẩm khác.

Nơi lưu giữ giá trị văn hóa - lịch sử về Đại danh y được UNESCO vinh danh - 12

Theo UBND tỉnh Hà Tĩnh, Di tích Mộ và Khu lưu niệm Lê Hữu Trác được Bộ Văn hóa – Thông tin (nay là Bộ Văn hóa – Thể thao và Du lịch) xếp hạng Di tích Quốc gia vào năm 1990.

Trong năm 2023, UBND tỉnh Hà Tĩnh đã chỉ đạo Sở Văn hóa – Thể thao và Du lịch chủ trì, phối hợp với các bộ, ban ngành, cơ quan, đơn vị liên quan và UBND huyện Hương Sơn lập hồ sơ khoa học trình Thủ tướng Chính phủ xếp hạng Mộ và Khu lưu niệm Lê Hữu Trác là Di tích Quốc gia đặc biệt.

Cuối tháng 11/2023, tại Phiên họp toàn thể lần thứ 42, Hội đồng UNESCO chính thức thông qua nghị quyết với danh sách 53 danh nhân văn hóa, trong đó có Đại danh y Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác.

Lê Hữu Trác tên thật Lê Hữu Huân, sinh ngày 12 tháng 11 năm Giáp Thìn 1724, là con thứ bảy trong một gia đình đại trí thức ở làng Liêu Xá, huyện Đường Hào (nay thuộc huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên).

Ông lấy hiệu Hải Thượng Lãn Ông. Hải Thượng là hai chữ đầu của tỉnh Hải Dương và phủ Thượng Hồng quê cha, cũng là xứ Bàu Thượng quê mẹ. Lãn Ông nghĩa là “ông lười”, ngụ ý lười biếng, chán ghét công danh, tự giải phóng mình khỏi sự ràng buộc của danh lợi, quyền thế, tự do nghiên cứu y học, thực hiện chí hướng mà mình yêu thích.

Thuở nhỏ, Lê Hữu Trác theo cha ăn học ở Kinh thành Thăng Long, sớm nổi tiếng với tư chất thông minh, am tường cả nho, y, lý, số,… Sống giữa thời buổi nhiễu nhương, loạn lạc, năm 26 tuổi, ông quyết định từ bỏ chốn quan trường về quê ngoại ở làng Bàu Thượng, xã Tĩnh Diệm (nay là xã Sơn Quang, huyện Hương Sơn, Hà Tĩnh) phụng dưỡng mẹ già.

Hơn 40 năm náu thân ở chốn thâm sơn cùng cốc, “Ông già lười” vẫn miệt mài tìm kiếm, khảo cứu, ươm trồng các loại cây thuốc bản địa, làm thơ, dạy học, viết sách, chữa bệnh cứu người,…

Lê Hữu Trác nhiều lần được triều đình mời về Kinh. Song mỗi lần như thế, ông đều gắng xong bổn phận rồi lại trở về quê ngoại Hương Sơn – nơi ông không màng đến công danh phú quý. Thay vào đó, thiên nhiên, con người, trí tuệ và đức cần cù, dân dã… hun đúc ông trở thành một Đại danh y, danh nhân văn hóa của đất nước.

Lê Hữu Trác để lại cho đời một tấm gương sáng về y đức, y lý, y thuật. Ông có đóng góp lớn cho nền y học dân tộc Việt Nam, trong đó có thuốc Nam khi kế thừa xuất sắc sự nghiệp “Nam dược trị Nam nhân” của Tuệ Tĩnh thiền sư.

Tác phẩm “Hải Thượng y tông tâm lĩnh” (28 tập, 66 quyển) của ông được đánh giá là công trình y học xuất sắc nhất trong thời Trung đại Việt Nam. Bên cạnh đó, các cuốn như “Lĩnh Nam bản thảo”, “Thượng kinh ký sự” của ông không chỉ có giá trị về y học mà còn có giá trị văn học, lịch sử, triết học./.

dantri.com.vn

Nguồn

Cùng chủ đề

Cam là quả đang bán có giá nhất ở một xã của Hà Tĩnh, cả làng hái bán, nhà nào cũng cầm tiền to

Thời điểm này, các giống cam tại xã Thượng Lộc, huyện Can Lộc (Hà Tĩnh) đã bắt đầu chín. Theo nông dân trồng cam, năm nay cam đạt năng suất cao, giá cam cao chưa từng có (từ 45.000 - 50.000 đồng/kg) khiến nông dân rất phấn khởi, kỳ vọng một...

Con gì bỗng trôi dạt vào bờ biển Hà Tĩnh, dân hò nhau ra nhặt?

Những ngày qua, biển động sóng lớn đánh dạt nhiều sò lông cùng nhiều loại nhuyễn thể 2 mảnh vỏ (ngao, hến biển, sò lông..) vào bờ, hàng trăm người dân đã đổ xô ra bờ biển huyện Lộc Hà (tỉnh Hà Tĩnh) để vớt “lộc biển”. ...

Đầu tư 770 tỷ đồng xây dựng Khu đô thị biển tại Hà Tĩnh

Công ty TNHH TMDV Đầu tư phát triển Toàn Thắng được lựa chọn là nhà đầu tư thực hiện dự án Khu đô thị mới Xuân Thành, huyện Nghi Xuân - Giai đoạn 2. Công ty TNHH TMDV Đầu tư phát triển Toàn Thắng được lựa chọn là nhà đầu tư thực hiện dự án Khu đô thị mới Xuân Thành, huyện Nghi Xuân - Giai đoạn 2. UBND...

Khách Tây sung sướng khi tìm thấy món ngon ở Hà Tĩnh, ăn liền 2 bát

Tìm thấy món ngon có giá chỉ 25.000 đồng ở một quán ăn tại thị trấn Hương Khê (Hà Tĩnh), vị khách Tây thừa nhận rất vui, ăn liền 2 bát. Dustin Cheverier (SN 1988, đến từ Mỹ) là một trong những nhà sáng tạo nội dung khá nổi tiếng ở Việt Nam với kênh YouTube cá nhân có hơn 820.000 lượt theo dõi. Anh sống ở TPHCM được khoảng 10 năm và thường xuyên chia sẻ những video trải nghiệm...

Kè biển ở Hà Tĩnh bị xói lở nghiêm trọng, 150 người khẩn cấp gia cố

Kè biển đoạn qua xã Thịnh Lộc (huyện Lộc Hà, Hà Tĩnh) bị xói lở, hở hàm ếch, sụt lún. Lực lượng chức năng huy động 150 người vận chuyển cát, khẩn cấp gia cố. Ngày 29/10, ông Trần Văn Quý, Phó Chủ tịch UBND xã Thịnh Lộc (huyện Lộc Hà, Hà Tĩnh) cho biết, do ảnh hưởng của bão số 6 cộng với triều cường, sóng biển đánh mạnh những ngày qua đã khiến phần mái tuyến kè biển...

Nổi bật

Mới nhất

Cùng tác giả

Ngoại binh tỏa sáng rực rỡ, CLB Công an Hà Nội giành ngôi đầu V-League

(Dân trí) - Dù gặp khó khăn trong hiệp 1 nhưng bộ đôi ngoại binh Alan và Leo Artur đã tỏa sáng trong hiệp 2 để giúp Công an Hà Nội đánh bại SHB Đà Nẵng với tỷ số 3-0 ở vòng 6 V-League diễn ra tối 3/11. Nguồn: https://dantri.com.vn/the-thao/ngoai-binh-toa-sang-ruc-ro-clb-cong-an-ha-noi-gianh-ngoi-dau-v-league-20241103214339658.htm

Những người Ukraine thấp thỏm trước viễn cảnh ông Trump thắng cử

(Dân trí) - Nhiều người Ukraine đã không giấu được nỗi lo lắng trước kịch bản ứng viên đảng Cộng hòa Donald Trump thắng trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ ngày 5/11. Cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump (Ảnh: Reuters). AFP đưa tin, nhiều người Ukraine đang lo lắng theo dõi những ngày cuối cùng của chiến dịch tranh cử tổng thống Mỹ, khi một số người lo ngại rằng chiến thắng của ông Donald Trump có thể dẫn tới...

Miền Bắc chuyển rét kèm mưa rào

(Dân trí) - Tại Hà Nội, ngày và đêm 4/11 có mưa và mưa rào, trời lạnh, theo dự báo của cơ quan khí tượng. Nhiệt độ cao nhất ở khu vực là 21-23 độ C, đêm trời chuyển rét với nhiệt độ thấp nhất 18-20 độ C. Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia cho biết bộ phận không khí lạnh tăng cường đang tiếp tục di chuyển xuống phía Nam.Dự báo, gần sáng 4/11, bộ...

Thủng lưới ở phút 90+6, Thanh Hóa chia điểm đáng tiếc trước Hà Nội FC

(Dân trí) - Dù mở tỷ số trước, CLB Thanh Hóa vẫn phải chia điểm đáng tiếc trước Hà Nội FC khi để đội khách có bàn gỡ hòa ở phút bù giờ 90+6 trong trận đấu thuộc vòng 6 V-League 2024-25 tối 3/11. Sau thất bại đầu tiên ở trận ra quân V-League, Thanh Hóa đã trải qua chuỗi trận thăng hoa khi giành tới 10 điểm ở 4 trận đấu liên tiếp. Dù không sở hữu nhiều ngôi...

Thể Công Viettel lỡ cơ hội bứt phá ở ngôi đầu bảng V-League

(Dân trí) - Thể Công Viettel chia điểm sau trận hòa 0-0 với Quảng Nam trên sân đối phương ở vòng 6 V-League 2024-25 tối 3/11. Hòa trận này, Thể Công Viettel lỡ cơ hội bứt phá ở ngôi đầu bảng. Hiệp một của trận đấu này diễn ra với tốc độ khá cao. Đôi bên đều tạo được những tình huống sóng gió về phía khung thành của nhau.Trong đó, đáng chú ý đội chủ nhà Quảng Nam có...

Bài đọc nhiều

HĐQT LPBank họp phân công nhiệm vụ cho các thành viên HĐQT và Ban điều hành

Tại cuộc họp đầu tháng 10/2024, Hội đồng Quản trị Ngân hàng TMCP Lộc Phát Việt Nam (LPBank; mã chứng khoán: LPB) vừa có các quyết định quan trọng nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ nhân sự cấp cao, hướng tới mục tiêu tạo ra sự thay đổi mạnh mẽ, toàn diện, phát triển bền vững và thận trọng. Phát biểu tại buổi họp, thay mặt HĐQT, ông Nguyễn Đức Thụy - Chủ tịch HĐQT LPBank bày tỏ lời...

Việt Nam lọt top điểm đến rẻ nhất thế giới năm 2024

Tạp chí du lịch nổi tiếng Condé Nast Traveler liệt kê 21 điểm đến rẻ nhất dành cho du khách năm 2024, trong đó có Việt Nam. Du khách bất ngờ nhận quà khi ghé thăm Đà Nẵng, Việt Nam vào đầu năm 2024. Ảnh: Thuỳ Trang Theo Condé Nast Traveler, nhiều yếu tố cần cân nhắc khi lên kế hoạch cho một kỳ nghỉ, từ việc tìm địa điểm du lịch giá rẻ, sự an toàn của điểm đến cho tới các...

Thủ tướng Việt Nam, Campuchia và Lào ăn sáng làm việc

Sáng 9-10, Thủ tướng Việt Nam, Campuchia và Lào có buổi ăn sáng làm việc ở Vientiane. Lãnh đạo ba nước nhất trí tìm giải pháp phát triển các cơ chế hợp tác song phương, ba nước theo hướng hiệu quả, thực chất hơn.   Thủ tướng Phạm Minh Chính có buổi ăn sáng làm việc với Thủ tướng Lào Sonexay Siphandone và Thủ tướng Campuchia Hun Manet tại Vientiane sáng 9-10 - Ảnh: DƯƠNG GIANG Sáng 9-10, nhân dịp tham dự...

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm lên đường thăm cấp Nhà nước tới nước Cộng hòa nhân dân Trung Hoa

Nhận lời mời của Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc, Chủ tịch nước Cộng hòa nhân dân Trung Hoa Tập Cận Bình và Phu nhân, Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam Tô Lâm và Phu nhân cùng Đoàn đại biểu cấp cao Đảng và Nhà nước ta hôm nay rời Hà Nội, lên đường...

Bộ TT-TT phổ biến chính sách, pháp luật về biển đảo cho phóng viên

Ngày 16.10, tại TP.HCM diễn ra hội nghị tập huấn, phổ biến chính sách, pháp luật về chủ quyền biển đảo năm 2024, do Bộ TT-TT tổ chức, dành cho cán bộ làm công tác thông tin đối ngoại và phóng viên, biên tập viên báo, đài.   Ông Hồ Hồng Hải, Phó vụ trưởng Vụ Pháp chế, Bộ TT-TT chủ trì hội nghị. Các báo cáo viên gồm thượng tá Phạm Ngọc Khoái, nguyên Trợ lý Phòng Tuyên huấn Bộ đội...

Cùng chuyên mục

Bạn trẻ vượt trăm cây số chở chăn và áo ấm tặng học sinh vùng cao

TPO - Cuối tuần, nhóm bạn trẻ đoàn viên thanh niên“phượt” lên núi, cõng nhiều phần quà ý nghĩa, nấu bữa ăn thiện nguyện cho bà con và các em nhỏ vùng cao huyện Nam Trà My (Quảng Nam) TPO - Cuối tuần, nhóm bạn trẻ đoàn viên thanh niên“phượt” lên núi, cõng nhiều phần quà ý nghĩa, nấu bữa ăn thiện nguyện cho bà con và các em nhỏ vùng cao huyện Nam Trà My (Quảng...

Khu vực nào của Hà Nội dự kiến thí điểm cấm xe xăng từ đầu năm 2025?

Với hạ tầng giao thông hoàn thiện, mật độ dân cư đông và địa bàn có các tuyến phố đi bộ đang cấm hoàn toàn phương tiện vào cuối tuần nên quận Hoàn Kiếm sẽ là khu vực được chọn để thí điểm vùng phát thải thấp (LEZ) vào đầu năm 2025. ...

Thủ tướng Phạm Minh Chính sẽ tham dự Hội nghị Thượng đỉnh Hợp tác Tiểu vùng Mê Công mở rộng lần thứ 8

Nhận lời mời của Thủ tướng Quốc vụ viện nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa Lý Cường, Thủ tướng Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam Phạm Minh Chính sẽ dẫn đầu Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam tham dự Hội nghị Thượng đỉnh Hợp tác Tiểu vùng Mê Công mở rộng lần thứ 8, từ ngày 5 - 8/11/2024. Nhân dịp này, Thủ tướng Chính phủ cũng sẽ tham dự Hội nghị Cấp...

Sau cơn mưa lớn hàng giờ, người dân TP.Bảo Lộc lội bì bõm vì ngập nặng

Hàng chục căn nhà của người dân phường 2 (TP.Bảo Lộc) đã bị ngập nặng, nhiều cây xanh bị ngã đổ sau trận mưa lớn khoảng 1 giờ đồng hồ trên địa bàn. ...

Nga huy động số lượng lớn tiêm kích Su-57 sử dụng tên lửa Kh-69 tấn công Odessa

Được biết Nga đã huy động tới 6 tiêm kích Su-57 để thực hiện cuộc tấn công mới đây vào Odessa bằng tên lửa Kh-69. ...

Mới nhất

Doanh nghiệp địa ốc tung chính sách hỗ trợ khách hàng vay mua nhà cuối năm

Lãi suất cho vay mua nhà được đánh giá đang ở ngưỡng thấp. Tuy nhiên, sau thời gian ưu đãi, lãi suất thả nổi sẽ tăng. Để khắc phục điều này, nhiều doanh nghiệp địa ốc tung chính sách hỗ trợ lãi suất để kích cầu khách hàng mua nhà. Doanh nghiệp địa ốc tung chính sách hỗ trợ khách...

Bộ Kế hoạch và Đầu tư phân tích việc gần 164.000 doanh nghiệp rút khỏi thị trường

Gần 164.000 doanh nghiệp rút khỏi thị trường trong 9 tháng đầu năm 2024, đại biểu Quốc hội đề nghị phân tích, làm rõ tình hình. ...

Đưa startup công nghệ giáo dục Việt tiếp cận thị trường quốc tế

NDO - Trong khuôn khổ Tọa đàm "Khởi đầu địa phương, tư duy toàn cầu", do Trường Đại học Văn Lang phối hợp các đơn vị liên quan tổ chức tại thành phố Hồ Chí Minh ngày 3/11, các diễn giả đã chia sẻ nhiều kinh nghiệm thực tế về phương thức khởi nghiệp với hàng nghìn...

Mới nhất