Gây tranh cãi về mặt đạo đức nhưng ngành công nghiệp AI ‘hồi sinh’ người đã khuất vẫn thịnh hành ở Trung Quốc.
Giữa tháng 12/2023, tin “người cha dùng trí tuệ nhân tạo (AI) để hồi sinh đứa con trai duy nhất đã chết vì bệnh tật” đã thu hút sự chú ý rộng rãi của người dùng mạng Trung Quốc.
Bài báo miêu tả, tại một nghĩa trang ở tỉnh Chiết Giang, người đàn ông đặt chiếc điện thoại di động lên phần mộ rồi bật đoạn ghi âm những lời người con trai chưa bao giờ nói khi còn sống và được trí tuệ nhân tạo (AI) hiện thực hóa.
“Con biết cha ngày nào cũng đau khổ vì con, cảm thấy có lỗi và bất lực. Dù con không thể bên cha nhưng linh hồn con vẫn ở thế giới này, đồng hành cùng cha suốt cuộc đời”, giọng nói trong điện thoại vang lên.
Theo Tạp chí tài chính Trung Quốc, đây là sản phẩm dựa trên công nghệ AI, có thể tái tạo hình ảnh, âm thanh, lời nói, hành vi, thậm chí cả tính cách và cảm xúc của người đã khuất. Người ta gọi đây là “bạn đồng hành kỹ thuật số” hay “sự bất tử kỹ thuật số AI”.
Trương Trạch Vĩ, người sáng lập công ty trí tuệ nhân tạo Super Brain ở Thượng Hải, cho rằng ngành này thực sự đang bùng nổ ở Trung Quốc.
Ông Trương cho hay, đến nay công ty đã hoàn thành hơn 600 đơn hàng, hầu hết từ những người cha mẹ mất con. Thậm chí, có đơn hàng yêu cầu hồi sinh bạn trai cũ của một người phụ nữ luống tuổi. Ngoài việc nghe thấy giọng nói, khách hàng còn có thể gọi điện video với những người có khuôn mặt và giọng nói đã được số hóa để bắt chước người đã khuất.
Báo cáo phát triển ngành công nghệ trí tuệ nhân tạo thế hệ mới cho biết, Trung Quốc hiện có 2.200 công ty AIGC (nội dung do trí tuệ nhân tạo tạo ra) chủ yếu đặt tại thành phố lớn như Bắc Kinh, Chiết Giang, Giang Tô, Sơn Đông.
Dù là công nghệ cao nhưng chi phí mỗi đơn hàng không quá đắt đỏ. Trương Trạch Vĩ tiết lộ, công ty Super Brain tính phí 10.000 đến 20.000 tệ (34 đến 68 triệu đồng) cho một đơn hàng, hoàn thành trong 20 ngày.
Trong khi đó, một số hãng công nghệ khác tại Trung Quốc quảng cáo rằng họ có thể “hồi sinh” người chết chỉ với 30 giây dữ liệu hình ảnh và âm thanh. Hình ảnh 3D được sử dụng sẽ mang lại cảm giác như được ở bên người thân, giúp xoa dịu phần nào sự nhớ nhung.
Một số nghĩa trang ở Trung Quốc hiện cũng đang sử dụng phần mềm ChatGPT và công nghệ AI bắt chước giọng nói để “tái tạo” những người được chôn cất. Hàng ngàn người đã sử dụng dịch vụ này.
Tuy nhiên vẫn có e ngại rằng sự bùng phát của dịch vụ “hồi sinh” và các sản phẩm phát sinh từ nó có thể gây ra những tình huống khó xử nghiêm trọng về mặt đạo đức. Thông tin về người chết sẽ là mục tiêu dễ dàng cho những kẻ lừa đảo. Họ có thể cung cấp dữ liệu AI về người đã khuất và sau đó giả làm nhà ngoại cảm để có thể “giao tiếp với các linh hồn”.
Ngoài ra, việc sử dụng thông tin cá nhân của người đã khuất cũng là một vấn đề tế nhị. Nhiều người cho rằng không thể vì đã chết mà người khác có quyền tiết lộ thông tin riêng tư của họ, ngay cả khi người đó là thành viên trong gia đình.
Trang Vy (Theo caijing)