Ngay giữa tuần qua, trẻ em ở Anh không cần mang khẩu trang trong lớp và mọi người không cần phải làm việc tại nhà như trước đây. Người dân sẽ không cần trình “hộ chiếu vắc-xin” ở các sự kiện lớn và họ có thể tự do thăm viếng người thân ở các trung tâm dưỡng lão. Việc đeo khẩu trang ở nơi công cộng cũng sẽ không còn bắt buộc.
Thủ tướng Boris Johnson rất tự hào với với những quyết định táo bạo của mình, như kiên quyết mở cửa hoàn toàn nước Anh vào mùa hè và không phong tỏa toàn quốc trong suốt mùa đông năm rồi. Khi đó, ông đã hoàn toàn phớt lờ những lời cảnh báo đến từ các nước khác.
Dù rất nhiều quốc gia vẫn đang vật lộn với đại dịch nhưng ông Boris Johnson kiêu hãnh tuyên bố nước Anh đang có nền kinh tế và xã hội cởi mở nhất ở châu Âu. Nền kinh tế Anh cũng phát triển nhanh nhất trong khối G7.
Thế nhưng, đằng sau thành công đó lại tiềm ẩn những khó khăn mà người dân Anh sẽ phải gánh chịu trong năm nay. Họ bị ám ảnh bởi các hóa đơn và giá cả sinh hoạt hằng ngày đang tăng một cách đáng sợ.
Các cửa hàng ra sức giảm giá nhưng vẫn không thu hút được người tiêu dùng. (Ảnh chụp tại trung tâm TP Sheffield trưa 19-1)
Hiện tại, người nhiễm Covid-19 vẫn phải tự cô lập tại nhà trong 5 ngày nhưng có thể việc này sẽ không cần thiết sau ngày 24-3 nữa vì khi đó, chính phủ Anh sẽ xem nhiễm Covid-19 như là cúm mùa. Đó là tin vui, thế nhưng…
Cũng khi ấy, giá vé các phương tiện giao thông công cộng sẽ gia tăng 3,8%. Một tháng sau đó, trong tháng 4 (bắt đầu một năm tài chính mới), người dân Anh sẽ phải chứng kiến giá thuê bao điện thoại, internet và tivi, mỗi thứ sẽ gia tăng ít nhất 3%-5%; thuế an sinh xã hội cũng tăng thêm 3% và bảo hiểm xã hội theo đó cũng tăng thêm 1,25%.
Nỗi lo sợ và ám ảnh nhất sẽ là giá điện và khí đốt, khi chúng có thể tăng thêm 50% so với giá hiện tại trong mùa xuân năm nay (mùa xuân ở Anh bắt đầu vào đầu tháng 3).
Các nhà bán lẻ cũng thừa nhận rằng giá hàng hóa sẽ tăng thêm 6% trong năm nay bởi chi phí vận chuyển gia tăng vì khủng khoảng nhiên liệu. Cùng với đó, người dân Anh sẽ phải chi thêm 10% cho các hóa đơn thực phẩm và 8,3% cho giá thuê nhà so với thời điểm hiện tại.
Giá cả gia tăng đã đẩy mức lạm phát lên đến 5,4% trong tháng 12 năm rồi. Ngân hàng Trung ương Anh dự đoán tỉ lệ lạm phát sẽ tăng đến mức 6% vào mùa xuân và sau đó có thể giảm xuống trong mùa thu năm nay. Thế nhưng, lạm phát vẫn có thể ở mức cao trong năm 2023 và hy vọng sẽ giảm đến mức 2% vào năm 2024.
Để kìm hãm và làm giảm tỉ lệ lạm phát, Ngân hàng Trung ương Anh đã gia tăng tỉ giá ngân hàng từ 0,1% lên 0,25% nhằm bảo đảm rằng tỉ lệ lạm phát sớm có thể quay trở lại mục tiêu 2% mà chính phủ đã đề ra.
Trong khi đó, lương cơ bản trung bình chỉ có thể tăng tối đa 2,5%. Đây là thách thức rất lớn cho người dân Anh. Hệ quả sẽ là hàng triệu gia đình, trong đó có rất nhiều gia đình trẻ, phải lệ thuộc vào các khoản trợ cấp hay xin miễn giảm các khoản thuế xã hội vì không có khả năng chi trả.
Chính phủ Anh tuyên bố sẽ chi thêm hơn 10 tỉ bảng để hỗ trợ người dân đối phó với những khó khăn sắp tới nhưng thực tế không phải ai cũng đủ điều kiện nhận những khoản trợ cấp này. Người dân phải tính toán khéo léo để tránh tình trạng vỡ nợ trong năm nay.
