Bà Phạm Châu là giáo viên mầm non, đến cuối năm 2024 là đủ tuổi nghỉ hưu nhưng thiếu 5 năm đóng BHXH để được hưởng lương hưu.
Bà Châu thắc mắc: “Tôi có được đóng 1 lần BHXH cho 5 năm để được nhận lương hưu ngay không, hay phải chờ 5 năm sau để nhận lương hưu?”.
Ngoài ra, bà Châu mong muốn được nhận lương hưu với tỷ lệ tối đa. Bà không biết có thể đóng tiếp BHXH tự nguyện cho đủ 30 năm tham gia BHXH, đóng một lần để đủ điều kiện lãnh lương hưu tối đa hay không?
Theo BHXH Việt Nam, người thuộc đối tượng tham gia BHXH tự nguyện là công dân Việt Nam từ đủ 15 tuổi trở lên và không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc. Như vậy, khi bà Châu đến tuổi nghỉ hưu, không thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc thì có thể tham gia BHXH tự nguyện.
Căn cứ quy định tại Luật BHXH năm 2014, tiền lương hưu tương ứng tỷ lệ 45% mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH khi lao động nam đóng BHXH 20 năm, lao động nữ đóng BHXH 15 năm. Sau đó, cứ thêm mỗi năm đóng BHXH, cả lao động nam và lao động nữ được tính thêm 2%, mức tối đa bằng 75%.
Như vậy, mức lương hưu tối đa mà bà Châu có thể nhận là 75% bình quân tiền lương tháng đóng BHXH nếu như bà Châu tham gia BHXH đủ 30 năm.
Nghị định số 134/2015/NĐ-CP quy định người lao động có thể đóng BHXH tự nguyện theo phương thức hàng tháng, 3 tháng, 6 tháng, 12 tháng một lần hoặc một lần cho nhiều năm về sau nhưng không quá 5 năm (60 tháng) một lần.
Ngoài ra, đối với người tham gia BHXH đã đủ điều kiện về tuổi để hưởng lương hưu nhưng thời gian đóng BHXH còn thiếu không quá 10 năm (120 tháng) thì được đóng BHXH tự nguyện một lần cho đủ 20 năm để hưởng lương hưu.
Theo BHXH Việt Nam, căn cứ vào các quy định trên, trường hợp bà Châu vào năm 2024 nghỉ hưu và còn thiếu 5 năm đóng BHXH để đủ điều kiện hưởng lương hưu (đóng BHXH 20 năm) thì có thể đóng BHXH tự nguyện một lần cho 5 năm còn thiếu để nhận lương hưu. Thời điểm hưởng lương hưu được tính từ tháng liền kề sau tháng đóng đủ số tiền cho những năm còn thiếu.
Khi đến tuổi nghỉ hưu (nghỉ việc, không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc), bà Châu có thể tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện cho đến khi đủ 30 năm đóng BHXH để hưởng mức lương hưu tối đa (75% mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH).
Trong trường hợp này, bà Châu có thể đóng BHXH tự nguyện theo các phương thức hàng tháng, 3 tháng, 6 tháng, 12 tháng một lần hoặc một lần cho nhiều năm về sau nhưng không quá 5 năm (60 tháng) một lần.
Tuy nhiên, trong trường hợp bà Châu đến tuổi nghỉ hưu và còn thiếu 5 năm đóng BHXH nữa là đủ điều kiện hưởng lương hưu tối đa thì bà không thể đóng BHXH tự nguyện một lần cho 5 năm để được hưởng ngay (tính từ tháng liền kề sau tháng đóng đủ số tiền một lần cho 5 năm) lương hưu với mức tối đa.