Thiếu ổn định
4 bàn thắng sau 3 trận rõ ràng là chỉ số cho thấy hàng công đội tuyển Việt Nam ghi bàn hiệu quả, nếu chỉ nhìn trên khía cạnh thống kê thuần túy. Tại Asian Cup 2007 và 2019, hai giải đấu mà đội tuyển Việt Nam vào tứ kết, các cầu thủ cũng chỉ ghi 4 bàn ở vòng bảng.
Tuy nhiên, khác biệt ở chỗ tại Asian Cup 2023, dù ghi 4 bàn vào lưới Nhật Bản và Iraq, nhưng hàng công đội tuyển Việt Nam lại “tịt ngòi” đúng trận đấu phải thắng. Đó là cuộc đối đầu với Indonesia.
Highlight Iraq 3 – 2 Việt Nam: Trận đấu quả cảm chia tay Asian Cup 2023 | Asian Cup 2023
Việc ghi bàn vào lưới những đội mạnh như Iraq hay Nhật Bản rõ ràng là điều đáng khen. Dù vậy, điểm chung của cả hai trận này là các học trò của HLV Philippe Troussier không chịu áp lực rõ ràng về thành tích.
Cuộc so tài với Nhật Bản là trận đấu mà Việt Nam chỉ cần thua với tỷ số xem được. Việc gặp đội bóng mạnh hơn hẳn giúp các cầu thủ gỡ bỏ áp lực thành tích, nhờ vậy chơi thăng hoa. Đến trận gặp Iraq, khi Việt Nam chắc chắn bị loại, các cầu thủ cũng chơi thoải mái, ghi nhiều bàn hơn dự đoán của giới chuyên môn.
Ngoài ra, theo bình luận viên Vũ Quang Huy, tư duy phản công, rình rập đã ăn sâu vào thói quen chơi bóng của nhiều cầu thủ, nên đội tuyển Việt Nam dường như thoải mái hơn khi đá “cửa dưới”.
Nhưng, khi đá trận đấu buộc phải thắng với Indonesia, phải chịu áp lực thành tích dồn dập, đội tuyển Việt Nam “trắng” bàn thắng và thất bại. Nguyên Tổng thư ký Liên đoàn Bóng đá Việt Nam, ông Phan Anh Tú đánh giá, việc đá những trận một mất một còn khiến các cầu thủ nặng gánh tâm lý, không thể thực sự kiểm soát bóng.
Bất ổn con người
Một trong những nguyên nhân khiến hàng công Việt Nam chưa thể khai hỏa đều đặn, còn nằm ở bất ổn về nhân sự.
Khi mới tiếp quản đội tuyển Việt Nam, HLV Troussier dùng bộ đôi Tuấn Hải và Văn Tùng ở 2 trận giao hữu đầu. Đến cuộc so tài với Palestine, Hoàng Đức được đẩy lên đá tiền đạo cùng với Tuấn Hải. Trong loạt 3 trận giao hữu gặp Trung Quốc, Uzbekistan và Hàn Quốc, lần lượt Tiến Linh, Hoàng Đức và Văn Toàn được “xoay tua” cạnh Tuấn Hải.
Đến vòng loại World Cup 2026, bộ đôi Tuấn Hải và Văn Toàn được tin dùng 2 trận. Tưởng như đây là phương án “chốt” của ông Troussier, thì đến Asian Cup, Văn Toàn không được tin dùng, thay vào đó là chân sút trẻ Đình Bắc. Thậm chí trong thứ tự ưu tiên ở trận quyết đấu Indonesia, Văn Toàn còn xếp sau Văn Tùng và Văn Trường.
Dưới thời HLV Troussier, đội tuyển Việt Nam vẫn chơi với sơ đồ 3-4-3 hoặc 3-5-2. Dù vậy ở hàng tiền đạo, ngoại trừ Tuấn Hải, các cầu thủ còn lại thường xuyên bị xoay tua. Trung bình cứ từ 1 đến 2 trận, chiến lược gia người Pháp lại thay mới tiền đạo một lần.
Đã có những tia sáng, như trường hợp của tiền đạo Đình Bắc với bàn thắng vào lưới Nhật Bản. Song, Đình Bắc là cái tên hiếm hoi trong rất nhiều mũi công trẻ mà ông Troussier tin dùng có thể ghi bàn.
Sau 12 trận, chân sút số 1 của đội tuyển Việt Nam là Tuấn Hải chỉ ghi 3 bàn thắng, trong đó 2 bàn đến từ các trận giao hữu.
Highilight Việt Nam 2 – 4 Nhật Bản | Asian Cup 2023
Ông Troussier cần thêm mảng miếng
Bất ổn về con người dẫn tới thiếu ổn định ở hiệu suất ghi bàn, là vấn đề có lẽ HLV Troussier đã nhận ra sau Asian Cup. Chiến lược gia người Pháp thử nghiệm nhiều tiền đạo, tổ chức nhiều đấu pháp triển khai, nhưng gần 1 năm qua, hàng công đội tuyển vẫn chưa được định hình.
Ở trận gặp Indonesia vào tháng 3, HLV Troussier sẽ có sự trở lại của Tiến Linh. Tuy nhiên, chân sút sinh năm 1997 thực tế cũng không có chỗ đứng chắc chắn trước đó. Tiến Linh chỉ đá tổng cộng 90 phút trong 2 trận ở vòng loại World Cup 2026 (mỗi trận đá 1 hiệp) và thậm chí không tạo ra cơ hội nguy hiểm nào trước khi bị thay ra.
Các chân sút trẻ như Văn Tùng, Văn Trường mờ nhạt. Còn Đình Bắc nhiều tiềm năng, nhưng rất khó đặt cược vào vận mệnh đội tuyển lên đôi vai cầu thủ mới 19 tuổi, còn thiếu kinh nghiệm thực chiến.
Khi nhân sự đang có trong tay chỉ đến vậy, HLV Troussier cần những mảng miếng phối hợp phù hợp hơn với điểm mạnh từng cầu thủ, thay vì ép khuôn triết lý, mà có lẽ đang là tấm áo hơi rộng với những tiền đạo đang có.
Đá theo kiểu kiểm soát bóng hay phòng ngự phản công, đội tuyển Việt Nam cũng phải thắng Indonesia ở trận tới. Muốn thắng thì phải ghi bàn, mà muốn ghi bàn, cách vận hành của hàng công hiện tại khó đảm bảo.