Đến với khu du lịch suối khoáng Mỹ Lâm, ai cũng muốn dừng chân thưởng thức hương vị của những ống cơm lam dẻo ngon ăn kèm muối vừng. Cho đến nay, vẫn nhiều nhà tại phường gìn giữ được nghề làm cơm lam truyền thống, tạo ra sản phẩm du lịch độc đáo và trở thành đặc sản hấp dẫn khách tham quan.
Cơm lam tại khu suối khoáng Mỹ Lâm là món ăn mang đậm bản sắc văn hóa của đồng bào miền núi phía Bắc
Để có thể chế biến được món cơm lam Mỹ Lâm, trước tiên cần phải cắt tre, ngâm và vo sạch gạo sẵn từ hôm trước. Sau đó, đem ống tre đi rửa sạch rồi nhồi gạo trực tiếp vào ống tre có chứa sẵn nước; bịt kín lá chuối quanh ống rồi đem đi nướng bằng lửa than.
Dựa theo kinh nghiệm của những “lão làng” trong việc nấu cơm lam, để cơm được thơm ngon và chuẩn vị thì cần dựa trên nhiều yếu tố. Đầu tiên phải lựa chọn loại gạo nếp chất lượng. Ống tre phải tươi, mà còn là tre gai vì loại tre này có màng và mùi thơm đặc trưng. Khi mang những ống cơm đi nướng, cần chỉnh sao cho lửa ở mức độ vừa phải. Bởi nếu để lửa quá mạnh thì cháy, lửa không đủ mạnh thì cơm lam không thể nấu chín.
Bên cạnh cơm lam truyền thống, những ống cơm lam ngũ sắc cũng hấp dẫn du khách thưởng thức
Thông thường, người dân sẽ dùng dao chặt ở phía đầu của ống tre, sau đó bóc ngược lớp vỏ tre bên ngoài trở lại, lúc đó cơm lam sẽ giữ được lớp màng của tre gai. Lớp màng đó và ăn kèm với muối vừng đen đã được chuẩn bị sẵn. Khi ăn, thực khách sẽ cảm nhận được mùi nếp thơm, ngậy quyện lẫn với nước cốt dừa cùng vị mặn của muối vừng, làm tăng thêm hương vị của món cơm lam Mỹ Lâm.
Món cơm lam tại suối khoáng Mỹ Lâm lúc nào cũng cháy hàng, thu hút nhiều du khách yêu thích và lựa chọn làm quà. Anh Ngọc Điệp, người làm cơm lam hơn 30 năm tại phường Mỹ Lâm cho biết trung bình một ngày, anh có thể bán được 20 đến 30 cân cơm lam, những ngày cuối tuần sẽ tiêu thụ nhiều hơn khoảng 60 cân. Đối với các dịp lễ Tết khi khách du lịch ở nhiều nơi đổ về, họ còn có thể bán lên tới 100 cân cơm lam mỗi ngày.
Cơm lam chấm muối vừng kết hợp với nhiều món ăn dân dã tạo nên hương vị khó quên
Theo các nhà còn theo nghề làm cơm lam tại phường Mỹ Lâm, để bảo tồn và phát triển nghề làm cơm lam truyền thống, chính quyền địa phương cần ưu tiên phát triển làng nghề đi liền với phát triển kinh tế; đẩy mạnh việc kết hợp dịch vụ du lịch. Đồng thời, hỗ trợ đào tạo nghề nhằm nâng cao sản xuất các sản phẩm, làm quà tặng để phục vụ nhu cầu của du khách ghé thăm. Ngoài ra, việc tạo thêm nhiều cuộc thi nghề truyền thống sẽ đưa nghề làm cơm lam Mỹ Lâm ngày càng đến gần hơn với công chúng và du khách nước ngoài, giúp quảng bá về văn hóa truyền thống. Điều này sẽ mang lại những tác động tích cực đến việc phát huy, hồi sinh các làng nghề truyền thống tại địa phương.
NGỌC QUỲNH