Đồng yen mất giá sau động đất ngày 1/1, đi ngược với quy luật lịch sử là thường tăng giá sau các thảm họa và khủng hoảng địa chính trị.
Đồng nội tệ của Nhật Bản đã chạm mức thấp nhất trong hai tuần ở mức 144 yen đổi một USD vào thứ năm (4/1), giảm khoảng 3 yen. Diễn biến này đi ngược với các lần đồng nội tệ Nhật Bản tăng giá sau thảm họa.
Trước đây, sau những trận động đất gây tàn phá trên diện rộng, yen sẽ tăng vọt. Cụ thể, sau trận động đất ở Kobe vào tháng 1/1995, tỷ giá với USD tăng khoảng 18 yen trong ba tháng. Tháng 4 cùng năm, yen chạm mức cao nhất mọi thời đại.
Hay sau trận động đất và sóng thần ngày 11/3/2011, tỷ giá là 76 yen đổi một USD. Diễn biến này khiến G7 phải phối hợp can thiệp, nhằm chặn đà tăng giá của đồng tiền này. Bảy tháng sau, đồng nội tệ của Nhật Bản trở lại mốc 75 yen đổi một USD. Ngoài ra, các sự kiện làm gia tăng căng thẳng địa chính trị, như vụ tấn công ngày 11/9 hay Triều Tiên phóng tên lửa, cũng làm yen tăng giá do đầu cơ.
Nhưng sau trận động đất ở bán đảo Noto ngày 1/1 đến nay, yen vẫn mất giá. Lý do, cuối năm ngoái thị trường kỳ vọng Ngân hàng Trung ương Nhật Bản sẽ chấm dứt chính sách lãi suất âm trong nửa đầu 2024. Trận động đất hôm 1/1 khiến một số người tin rằng triển vọng đó ít xảy ra hơn. Kết quả, các nhà đầu tư mua đồng yen với kỳ vọng chấm dứt lãi suất âm giờ phải bán ra, gây áp lực giảm giá cho đồng tiền này.
Ngoài ra, sức hấp dẫn của yen với tư cách là tài sản trú ẩn an toàn đang suy yếu thời gian qua. Xung động Ukraine vào tháng 2/2022 là ví dụ. Thay vì tăng giá, đồng tiền này lại suy yếu khi các nhà giao dịch tập trung vào tác động của giá nguyên liệu tăng cao đối với cán cân thương mại của Nhật Bản.
Chạm mức thấp nhất trong 32 năm do lãi suất mắc kẹt ở mức đáy, yen vẫn đang tiếp tục đối mặt với áp lực giảm giá do chênh lệch giữa lãi suất chính sách của Nhật Bản và Mỹ hiện vượt quá 5 điểm phần trăm.
Yen giảm cũng tác động lên thị trường chứng khoán Nhật Bản trong phiên giao dịch đầu tiên năm 2024 hôm 4/1. Theo đó, Nikkei 225 khép phiên giảm 175,88 điểm, tương đương 0,53%, trong khi Topix tăng 0,52%.
Trong phiên giao dịch này, Nikkei 225 có lúc giảm hơn 2% khi lo ngại về hậu quả trận động đất đè nặng tâm lý nhà đầu tư. Biên độ được thu hẹp vào phiên chiều khi các nhà đầu tư tranh thủ mua vào các mã liên quan đến xuất khẩu do yen giảm giá. “Yen suy yếu giúp thúc đẩy hoạt động mua vào với cổ phiếu của các nhà sản xuất ôtô và máy móc”, Masahiro Ichikawa, Giám đốc chiến lược thị trường tại Sumitomo Mitsui DS Asset Management cho biết.
Cổ phiếu của Toyota, Honda đã có hai phiên tăng điểm liên tiếp. Trong khi đó, Japan Airlines kết thúc ngày 4/1 tăng 21,5 yen, tương đương 0,8% sau vụ cháy máy bay do va chạm hôm 2/1. Giới nhà phân tích cho biết cổ phiếu hãng bay này có lực mua dù ban đầu bị bán tháo mạnh. Đến phiên 5/1, cổ phiếu của Japan Airlines giảm nhẹ 0,36%.
Phiên An (theo Nikkei, Kyodo News)