Lãnh đạo Chính phủ yêu cầu năm 2024 tiếp tục cải cách tiền lương khu vực ngoài nhà nước và đảm bảo an sinh xã hội, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần người dân.
Kết luận hội nghị Chính phủ với địa phương ngày 5/1, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu chỉ đạo trên, đồng thời giao các đơn vị thực hiện cải cách tiền lương khu vực công theo Nghị quyết 27 Trung ương từ giữa năm nay. “Trong mọi hoàn cảnh phải làm tốt công tác an sinh xã hội, nhất là thời điểm có tác động tới người nghèo, nhóm yếu thế, người dân vùng xa, biên giới, hải đảo”, Thủ tướng lưu ý.
Lương khu vực doanh nghiệp hiện nay chủ yếu được điều chỉnh thông qua mức lương tối thiểu vùng – tức mức lương thấp nhất doanh nghiệp trả cho lao động làm công việc đơn giản nhất trong điều kiện bình thường. Mức lương hiện nay dao động 3,25-4,68 triệu đồng, tùy từng vừng.
Thông lệ hơn 10 năm qua, lương tối thiểu thường điều chỉnh vào ngày 1/1 hàng năm nhằm đảm bảo mức sống tối thiểu của lao động và gia đình họ cũng như điều kiện phát triển kinh tế – xã hội. Song do ảnh hưởng của dịch, khủng hoảng kinh tế, cắt giảm lao động, lương tối thiểu lần tiếp theo được điều chỉnh vào tháng 7. Dự kiến, lương vùng một nâng lên 4,96 triệu đồng; vùng hai là 4,41 triệu; vùng ba 3,86 triệu và vùng bốn đạt 3,45 triệu đồng.
Tổ chức Lao động quốc tế tại Việt Nam thống kê giai đoạn 2015-2022, Chính phủ điều chỉnh lương tối thiểu với quỹ đạo đi lên, từ 119 USD tháng 12/2015 lên 168 USD vào tháng 12/2022. Song lạm phát tăng khiến giá trị thật của tiền lương tối thiểu không tăng nhiều. Thời kỳ 2015-2019, lương tối thiểu danh nghĩa tăng 42,7% song lạm phát khiến tiền lương thực tế chỉ tăng 20,1%. Giai đoạn 2020 -2022, lương tối thiểu điều chỉnh trên 6%, song tiền lương thực tế chỉ tăng 0,7%.
Khảo sát về đời sống lao động nửa đầu năm 2023 của Công đoàn Việt Nam cho thấy thu nhập trung bình của công nhân đạt 7,88 triệu đồng, trong khi chi tiêu mỗi tháng của gia đình họ là 11,7 triệu. Thu nhập chỉ đáp ứng khoảng 70% chi tiêu của người được khảo sát. Mức chi tiêu của người lao động cũng đã tăng 19% so với năm 2022, chủ yếu do giá cả, tiền điện nước tăng cao.