Chiều 4.1, Thanh tra Chính phủ công bố kết luận thanh tra xăng dầu, trong đó nêu nhiều vi phạm của Bộ Công Thương, một số doanh nghiệp đầu mối trong quản lý, kinh doanh mặt hàng này.
Liên quan việc cấp Giấy phép kinh doanh xuất khẩu, nhập khẩu xăng dầu và Giấy xác nhận đủ điều kiện làm thương nhân phân phối xăng dầu (TNPP), theo Kết luận thanh tra cho biết, từ ngày 1.1.2017 đến ngày 30.6.2022, Bộ Công Thương cấp 37 Giấy phép kinh doanh xuất khẩu, nhập khẩu xăng dầu (chưa bao gồm 4 giấy phép cấp cho thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu cung cấp cho hoạt động hàng không) và cấp 347 Giấy xác nhận đủ điều kiện làm thương nhân phân phối. Do quy định tại khoản 3, Điều 7 và khoản 2 Điều 13 Nghị định số 83 điều kiện để cấp giấy phép, giấy xác nhận đối với kho, bể xăng dầu “…thuê sử dụng của thương nhân kinh doanh dịch vụ xăng dầu từ năm (5) năm trở lên…”.
Việc cho phép thuê kho, bể chứa xăng dầu để làm điều kiện cấp giấy phép, giấy xác nhận như trên chưa khuyến khích các thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu đầu tư phát triển kho chứa xăng dầu, dẫn đến khó đáp ứng được yêu cầu về kho dự trữ xăng dầu thương mại theo quy định;
Các thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu và thương nhân phân phối xăng dầu chủ yếu thuê kho, bể chứa xăng dầu để làm điều kiện xin cấp giấy phép và giấy xác nhận.
Nhiều thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu và thương nhân phân phối ký hợp đồng thuê kho, bể chứa xăng dầu chỉ theo mùa vụ, theo thực tế sử dụng để giảm chi phí. Đây là một trong những nguyên nhân dẫn đến các vi phạm ở khâu cấp phép và thực hiện các điều kiện cấp phép của Bộ Công Thương, các thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu và thương nhân phân phối xăng dầu.
Việc thực hiện kiểm tra các điều kiện sau khi cấp Giấy phép kinh doanh xuất khẩu, nhập khẩu xăng dầu và Giấy xác nhận đủ điều kiện làm Thương nhân phân phối xăng dầu, kết luận cho rằng, từ 1.1.2017 đến 30.6.2022, sau khi được cấp giấy phép, nhiều thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu trong thời gian hoạt động kinh doanh xăng dầu không đảm bảo hệ thống phân phối xăng dầu theo quy định tại khoản 5 Điều 7 Nghị định số 83; nhiều hợp đồng thuê kho, bể chứa xăng dầu không phát sinh gửi hàng, thanh lý hợp đồng. ảnh hưởng đến nguồn cung xăng dầu cho thị trường.
Bộ Công Thương đã thiếu kiểm tra, giám sát, quản lý lỏng lẻo, không kịp thời phát hiện các vi phạm trong việc duy trì điều kiện về kho, bể chứa, về hệ thống phân phối xăng dầu… để xử lý theo quy định tại khoản 6 Điều 8 và khoản 6 Điều 14 Nghị định số 83.
Hồi tháng 12.2022, Bộ Công Thương cũng đã công bố kết luận thanh tra xăng dầu.
Theo kết luận thanh tra của Bộ Công Thương, trong thời kỳ thanh tra, tồn tại một số thương nhân đầu mối báo cáo về kho chứa xăng dầu chưa đúng với thực tế. Cá biệt trong giai đoạn ngắn, có thương nhân thuê kho với sức chứa chưa đáp ứng theo quy định.
Một số kho xăng dầu của một số thương nhân đầu mối chưa thực hiện đầy đủ các quy định như chưa trình UBND tỉnh, thành phố phê duyệt kế hoạch ứng phó sự cố tràn dầu; thẩm định kế hoạch ứng phó sự cố tràn dầu theo quy định tại khoản 6, điều 7 Quy chế hoạt động ứng phó sự cố tràn dầu.
Về hệ thống phân phối xăng dầu, kết luận thanh tra cho rằng, một số thương nhân đầu mối tại một số thời điểm chưa đảm bảo được hệ thống phân phối theo quy định tại Nghị định số 83 và Nghị định 95 (sửa đổi Nghị định 83) về kinh doanh xăng dầu.
Một số thương nhân có hành vi vi phạm hành chính “không đáp ứng điều kiện về hệ thống phân phối xăng dầu theo quy định” trong năm 2021.
Có một số thương nhân đầu mối có thay đổi số lượng đại lý, thương nhân nhượng quyền, nhưng không thực hiện đầy đủ chế độ báo cáo đăng ký, đăng ký điều chỉnh hệ thống phân phối về Bộ Công Thương theo quy định tại Thông tư số 38 của Bộ này.
Theo đó, một số công ty đã có các hành vi vi phạm hành chính: “Không đăng ký hệ thống phân phối với cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền theo quy định”.
