ĐẢM BẢO CÔNG BẰNG TRONG GIÁO DỤC
Bà Lâm Hồng Lãm Thúy, Trưởng phòng Giáo dục tiểu học, Sở GD-ĐT TP.HCM, cho biết TP.HCM là một trong những đô thị đông dân nhất cả nước với tỷ lệ người khuyết tật học tập và sinh sống cao hơn so với các khu vực khác. Số lượng trẻ học hòa nhập tại các trường tiểu học hiện là 5.071 em, phân bố trên 467 cơ sở giáo dục. Trong đó, trẻ tự kỷ ở độ tuổi đi học là 224 em.
Cùng với việc phát triển GD-ĐT là sự bảo đảm công bằng trong giáo dục để không ai bị bỏ lại phía sau, đặc biệt là học sinh (HS) khuyết tật. Theo bà Thúy, hiện nay đã có một số trường mầm non, tiểu học tại TP.HCM phối hợp với các trung tâm hỗ trợ phát triển giáo dục hòa nhập tăng cường hỗ trợ HS.
Giáo viên (GV) đi kèm (shadow teacher) đến từ các trung tâm này được các trường học tại TP.HCM tạo điều kiện để vào lớp, học cùng HS, có các giờ can thiệp cá nhân tại lớp học hòa nhập… Tuy nhiên những trường hợp này không nhiều, việc triển khai thực hiện trên tinh thần đồng thuận của các phụ huynh, giáo viên phụ trách lớp học hòa nhập.
Ông Tạ Minh Đức, Giám đốc chương trình SWAN hỗ trợ HS đặc biệt, Trường tiểu học, THCS, THPT Albert Einstein – AES (TP.HCM), cho biết với triết lý giáo dục cho tất cả (Education for all) và mỗi trẻ đều có một tài năng đặc biệt, điều xã hội cần là tạo điều kiện thuận lợi để trẻ khai mở và phát huy tối đa khả năng của bản thân, trở thành phiên bản tốt nhất của mình. Việc “shadow teacher” đồng hành với trẻ hòa nhập là một ví dụ.
Theo ông Tạ Minh Đức, việc “shadow teacher” vào lớp cùng trẻ mang lại nhiều tác động tích cực đến trẻ hòa nhập. GV theo dõi và nắm bắt chính xác khả năng học tập của trẻ trong từng môn, từ đó đưa ra các phương pháp giảng dạy đặc biệt hỗ trợ trẻ giúp trẻ hiểu bài tốt hơn, cũng như điều chỉnh mục tiêu bài học phù hợp với năng lực của trẻ. Thầy cô cũng giúp hạn chế xuất hiện những hành vi tiêu cực của trẻ trong lớp học, tránh ảnh hưởng đến các HS khác.
“Shadow teacher” cũng giúp kết nối trẻ với các bạn trong lớp, từ đó trẻ có nhiều cơ hội vui chơi và học tập chung với các bạn, giúp trẻ phát triển ngôn ngữ và hành vi ứng xử xã hội. Trẻ còn được học can thiệp với GV trong một số khung giờ tại trường, giúp trẻ phát triển tích cực hơn mỗi ngày.
“Shadow teacher” luôn vì lợi ích cao nhất của trẻ mà làm việc với các bên liên quan, bên cạnh việc chuyên môn như can thiệp, dạy kỹ năng, bù kiến thức”, ông Tạ Minh Đức cho hay.
NHU CẦU LỚN, LƯƠNG CAO NHƯNG ÁP LỰC
Ông Hoàng Hà, Giám đốc Trung tâm tư vấn và hỗ trợ hòa nhập Hanamiki, cho biết thời gian qua nhu cầu tìm “shadow teacher” hỗ trợ cho trẻ hòa nhập rất lớn. Tuy nhiên, số GV đáp ứng các tiêu chí tuyển dụng cho vị trí công việc này và sẵn sàng với công việc thì không nhiều.
Theo ông Hoàng Hà, các “shadow teacher” cần tốt nghiệp chuyên ngành tâm lý học, hoặc giáo dục đặc biệt, công tác xã hội, hoặc các cử nhân sư phạm tiểu học nhưng có học các khóa nghiệp vụ về giáo dục hòa nhập, đồng thời có kinh nghiệm trong hỗ trợ 1-1 cho trẻ em hòa nhập. Trong nhiều trường học, cần biết tiếng Anh để có thể giao tiếp với các đồng nghiệp, cán bộ quản lý trường học quốc tế – nếu HS đang theo học tại các trường này.
Dù theo ông Hoàng Hà mức chi trả cho mỗi “shadow teacher”/HS toàn thời gian có thể lên đến 15 triệu đồng/tháng, song rất khó tuyển. Nhiều GV tâm sự công việc ngày nào cũng lặp lại, xoay quanh một HS, áp lực từ nhiều bên, rất căng thẳng và họ không phát huy được nhiều sở trường chuyên môn của bản thân đã được đào tạo.
Ông Hà cho biết phụ huynh cũng rất đa dạng. Có những phụ huynh đã thấu hiểu, đồng hành cùng con và phối hợp hiệu quả với các “shadow teacher”. Một số khác thì nghĩ rằng mình đang bỏ tiền thuê người để làm thay hết công việc vốn của GV tiểu học, nhân viên bảo mẫu của trường; họ cũng giấu thông tin thăm khám, đánh giá của con…
Có phụ huynh thì luôn suy nghĩ tiêu cực rằng các GV và “shadow teacher” sẽ “bắt nạt” con mình. Phụ huynh không tin tưởng bất kỳ ai và đôi khi hành xử thiếu tôn trọng với “shadow teacher” mỗi lần có sự cố xảy ra với trẻ.
Mọi trẻ em đều có cơ hội tiếp cận giáo dục bình đẳng
Chia sẻ với PV Thanh Niên, bà Lâm Hồng Lãm Thúy, Trưởng phòng Giáo dục tiểu học, Sở GD-ĐT TP.HCM, cho biết mọi trẻ em đều có cơ hội tiếp cận được giáo dục bình đẳng và được hỗ trợ để phát triển tối đa khả năng cá nhân trong môi trường giáo dục thân thiện và công bằng.
Thời gian qua, Sở GD-ĐT TP.HCM thực hiện nhiều giải pháp như xây dựng và chỉ đạo thực hiện các chính sách nâng cao nhận thức và hiểu biết của cộng đồng về tự kỷ; xây dựng các khóa tập huấn chuyên đề nhằm đào tạo GV với mục tiêu cung cấp các kỹ thuật và phương pháp tốt nhất trong làm việc với trẻ tự kỷ…
Sở GD-ĐT đã ban hành và tổ chức thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật về giáo dục, đặc biệt là việc ban hành điều lệ cho nhà trường, bao gồm cả quy định liên quan đến đánh giá học sinh hòa nhập…