Chiều ngày 2/1, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang đã đến dự và phát biểu chỉ đạo Hội nghị toàn quốc tổng kết công tác dân tộc năm 2023 và triển khai nhiệm vụ năm 2024, do Uỷ ban Dân tộc tổ chức.
Phát biểu tại Hội nghị, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang đánh giá chưa bao giờ công tác dân tộc được quan tâm như năm 2023, đặc biệt là việc rà soát, tháo gỡ những vướng mắc trong triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) và miền núi; có nhiều cách làm, mô hình hay được ghi nhận, thể hiện sự nỗ lực, cố gắng của các bộ, ngành, địa phương và đồng bào DTTS.
Phó Thủ tướng nhấn mạnh bất kỳ ai làm công tác dân tộc khi đến với đồng bào DTTS đều cảm thấy trách nhiệm lớn lao, thấy sốt ruột khi đồng bào còn gặp nhiều khó khăn, là những người dễ bị tổn thương nhất, cuộc sống bấp bênh, sinh kế phụ thuộc rất nhiều vào điều kiện tự nhiên.
Nguồn lực từ ngân sách nhà nước cho các Chương trình MTQG không đáng kể, khó giải ngân từ Trung ương đến địa phương; các thế lực thù địch lợi dụng vấn đề tôn giáo, dân tộc để kích động, chống phá trong khi cán bộ không phải lúc nào cũng có mặt bên bà con. Bên cạnh đó, biến đổi khí hậu nhanh và mạnh hơn dự báo, nhất là ở những nơi có đồng bào DTTS sinh sống; xung đột trên thế giới chưa có hồi kết; nền kinh tế có độ mở lớn… gây nhiều khó khăn cho đất nước nên đời sống của đồng bào DTTS càng khó khăn hơn.
Trong bối cảnh khó khăn chung năm 2023, Đảng và Nhà nước vẫn bảo đảm nguồn lực để thực hiện các chương trình, dự án phát triển và bảo đảm an sinh xã hội ở vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Về nhiệm vụ trong thời gian tới, Phó Thủ tướng đề nghị các cấp, các ngành, địa phương phải dành sự quan tâm đúng mức đến công tác dân tộc; linh hoạt trong việc triển khai các chính sách đối với vùng đồng bào DTTS và miền núi phù hợp với văn hoá, phong tục, tập quán, điều kiện cụ thể của từng địa bàn, từng dân tộc, tránh tư duy máy móc.
Phó Thủ tướng yêu cầu phải làm tốt hơn nữa công tác thông tin, tuyên truyền để bà con hiểu, đồng hành cùng các cấp chính quyền, bớt nghe kẻ xấu, từng bước vươn lên trong cuộc sống.
Phó Thủ tướng cho biết, trong kỳ họp sắp tới, Quốc hội sẽ xem xét thông qua Nghị quyết về một số cơ chế đặc thù để cơ bản tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong việc thực hiện Chương trình MTQG phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi. Sau khi Quốc hội thông qua, Chính phủ sẽ sửa đổi, bổ sung Quyết định 1719 về Phê duyệt Chương trình MTQG phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 – 2030, giai đoạn I: từ năm 2021 đến năm 2025.
Phó Thủ tướng giao Uỷ ban Dân tộc xây dựng, trình Thủ tướng Chính phủ Quyết định sửa đổi, bổ sung Quyết định 1719; giữ vai trò điều phối viên trưởng giữa các chương trình đối với đồng bào DTTS của các bộ, ngành, tham mưu cho Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ trong triển khai các Chương trình MTQG sao cho đạt hiệu quả cao nhất; làm đầu mối kết nối các địa phương chia sẻ kinh nghiệm, cách làm sáng tạo trong triển khai các chương trình MTQG; đẩy mạnh chuyển đổi số để tiếp nhận thông tin từ cơ sở và phản hồi cho cơ sở một cách nhanh chóng, kịp thời.
Về công tác xây dựng ngành, các cấp, các ngành và địa phương phải đặc biệt quan tâm đến chăm lo sinh kế của bà con; nhất là vấn đề đất đai; quan tâm xây dựng đội ngũ cán bộ làm công tác dân tộc. Phó Thủ tướng gợi ý Uỷ ban Dân tộc tham mưu, xây dựng, trình Chính phủ đề án/chương trình phát triển hệ thống các trường dành cho con em đồng bào DTTS để bảo đảm nguồn nhân lực làm công tác dân tộc trong tương lai.
Đối với các địa phương, Phó Thủ tướng yêu cầu phải quan tâm hơn nữa đến công tác dân tộc; trong phân cấp, phân quyền cho cấp huyện, làm sao tránh đẩy cán bộ cấp dưới đến chỗ khó; bố trí cán bộ có kinh nghiệm, có khả năng để hỗ trợ cán bộ cấp huyện, xã trong triển khai các chương trình, dự án, hoặc có thể tính đến việc thuê tư vấn; đầu tư phải có trọng tâm, trọng điểm, ra tấm, ra món.
Phó Thủ tướng chia sẻ công tác dân tộc là nhiệm vụ khó khăn nên các bộ, ngành, địa phương phải quan tâm đến công tác này bằng cả tấm lòng, việc gì khó nếu quyết tâm vẫn có thể làm được, điển hình như chống dịch COVID-19.