Giá dầu thô Brent trong năm 2023 trung bình ở mức 80 USD/thùng, sau một năm 2022 đầy biến động, trong đó có lúc giá vượt mức 100 USD/thùng sau khi nguồn cung từ Nga bị gián đoạn do chiến dịch quân sự của nước này ở Ukraine.
Trong năm 2023, theo Reuters, giá dầu đã bị giới hạn bởi đồng USD mạnh và sản lượng nhiều của các nước ngoài OPEC, bất chấp nhu cầu đạt mức cao nhất từ trước đến nay là hơn 100 triệu thùng/ngày.
Reuters tiến hành khảo sát đối với 30 nhà kinh tế và họ dự báo dầu thô Brent loại LCOc1 sẽ đạt trung bình 84,43 USD/thùng vào năm 2024.
Ước tính trên được đưa ra bất chấp dự báo tăng trưởng nhu cầu trên phạm vi rộng, từ mức 1 triệu thùng/ngày do Cơ quan Năng lượng Quốc tế ước tính, đến mức 2,25 triệu thùng/ngày do Tổ chức Các nước Xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) ước tính.
Nhiều công ty tư vấn dự báo nguồn cung năm tới tăng từ 1,2 triệu – 1,9 triệu thùng/ngày do tác động từ nguồn cung của các nước ngoài OPEC. “Chúng ta sẽ chứng kiến một thị trường dư cung trong mỗi quý của năm tới”, theo chiến lược gia năng lượng toàn cầu Vikas Dwivedi tại Công ty Dịch vụ tài chính Macquarie (Úc).
Sự tuân thủ của OPEC+
Các nhà đầu tư đang chú ý đến dữ liệu nguồn cung quý 1/2024 để xem liệu OPEC và các đồng minh (OPEC+) có tuân thủ kế hoạch cắt giảm sản lượng tự nguyện gộp chung là 2,2 triệu thùng/ngày hay không.
Theo Ngân hàng ANZ (trụ sở chính tại Úc), điều đó có thể dẫn đến thâm hụt chưa tới 500.000 thùng/ngày. “Quý 1 sẽ là then chốt vì chúng ta có thể đánh giá mức độ tuân thủ của OPEC+ về việc tự nguyện cắt giảm”, theo chuyên gia Ann-Louise Hittle tại Công ty Nghiên cứu Wood Mackenzie (Woodmac-Anh).
Dựa trên dự báo nhu cầu hiện tại của Woodmac, OPEC+ sẽ không cần gia hạn các đợt cắt giảm tự nguyện mới sau quý đầu tiên.
Công ty Dịch vụ thông tin Energy Aspects (Anh) dự báo Ả Rập Xê Út bớt cắt giảm dần trong quý 2/2024, sau khi cân nhắc việc khôi phục nguồn cung dần dần, dù vẫn có thể cắt giảm một lần nếu cần.
Biến số Nga, Iran, Venezuela
Dầu của Venezuela đã quay trở lại thị trường toàn cầu kể từ khi Washington đình chỉ các lệnh cấm vận đối với nhà sản xuất OPEC này trong 6 tháng, tính đến tháng 4.2024.
Các nhà phân tích tại Ngân hàng JP Morgan (Mỹ) cho biết có khả năng việc đình chỉ này gia hạn thêm 6 tháng nữa, miễn là chính phủ của Tổng thống Nicolas Maduro tuân thủ lộ trình bầu cử đã được thống nhất với phe đối lập về một cuộc bầu cử tổng thống.
Các cuộc bầu cử tổng thống vào cuối năm 2024 ở Mỹ và Venezuela sẽ quyết định số phận lâu dài hơn của các lệnh cấm vận của Washington và hoạt động sản xuất dầu của Caracas, họ nhận định.
Theo JP Morgan, việc dỡ bỏ lệnh cấm vận đối với công ty dầu khí nhà nước PDVSA sẽ tăng dần sản lượng dầu của Venezuela từ 760.000 thùng/ngày vào năm 2023 lên 880.000 thùng/ngày vào năm 2024 và 963.000 thùng/ngày vào năm 2025.
Giới chuyên môn cho rằng việc nối lại nguồn cung dầu thô nặng của Venezuela sang Mỹ và Ấn Độ có thể làm giảm nhu cầu từ các đối thủ cạnh tranh như Iraq và Canada. Họ cho biết có thể có thêm dầu thô Mỹ xuất khẩu sang châu Á, khi các nhà máy lọc dầu ở vùng duyên hải vịnh Mexico của Mỹ xử lý nhiều dầu của Venezuela hơn.
Các nhà phân tích kỳ vọng dầu của Nga và Iran sẽ tiếp tục chảy ra thị trường toàn cầu bất chấp các lệnh cấm vận, khiến giá dầu giảm trước cuộc bầu cử Mỹ.
Iran đã đặt mục tiêu sản lượng dầu thô đạt 3,6 triệu thùng/ngày vào tháng 3.2024, tăng từ mức 3,4 triệu thùng/ngày hiện nay.
Những nhà máy mới
Theo các nhà phân tích, việc thắt chặt trong các sản phẩm đã tinh lọc, đặc biệt là dầu diesel sau khi Nga tiến hành chiến dịch ở Ukraine, sẽ giảm bớt. Khi đó, sẽ có công suất lọc dầu mới với hơn 1 triệu thùng/ngày vận hành tại Trung Quốc, Ấn Độ, Mexico, Trung Đông và Nigeria vào năm 2024. Trong số đó có các những gương mặt mới như Yulong Petrochemical của Trung Quốc, việc mở rộng các nhà máy lọc dầu Panipat và Koyali ở Ấn Độ, bên cạnh dự án Dangote của Nigeria và Dos Bocas của Mexico.