Đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) là một trong những nguồn lực quan trọng trong phát triển kinh tế ở các quốc gia đang phát triển như Việt Nam. Tuy nhiên, sau nhiều năm thu hút FDI bằng mọi giá, thời gian qua, một số địa phương ở Việt Nam đã bắt đầu chú trọng tới việc thu hút một cách có chọn lọc nguồn vốn này. Bà Rịa-Vũng Tàu là một trong những địa phương như vậy.
Công nhân tại Công ty Cổ phần kết cấu Thép Minh Trị ở tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu. Ảnh: Hoàng Nhị – TTXVN
Không thu hút đầu tư bằng mọi giá
Từ năm 2018 đến nay, tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu chủ trương chỉ chấp nhận các dự án FDI có chất lượng cao như sử dụng công nghệ sạch, thân thiện với môi trường, tạo ra những sản phẩm có giá trị gia tăng cao…
Việc thu hút có chọn lọc vốn FDI không chỉ giúp loại bỏ những dự án không phù hợp, sử dụng công nghệ lạc hậu, tiêu thụ nhiều nhiên liệu, ảnh hưởng đến môi trường, mà quan trọng hơn là giúp tạo nên nền tảng vững chắc cho sự bứt phá mạnh mẽ của ngành công nghiệp Bà Rịa-Vũng Tàu, đồng thời góp phần vào việc thực hiện mục tiêu phát triển xanh, phát triển bền vững của tỉnh.
Kết quả là hiện nay, các doanh nghiệp FDI đầu tư vào tỉnh chủ yếu tập trung vào lĩnh vực công nghệ cao, tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu, tiết kiệm năng lượng. Theo thống kê của Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu, hiện nay, tỉnh đã thu hút các dự án FDI từ hơn 30 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới.
Trong số này, có nhiều tập đoàn lớn như Tập đoàn Hyosung (Hàn Quốc), Tập đoàn Austal (Australia), Tập đoàn CJ (Hàn Quốc), Tập đoàn Marubeni (Nhật), Tập đoàn Samsung (Hàn Quốc) hay Tập đoàn Vard (Na Uy).
Đặc biệt, tỉnh đã thu hút được một số dự án thượng nguồn, có quy mô lớn và vốn đầu tư trên 1 tỷ USD như siêu dự án Tổ hợp Hóa dầu miền Nam (LSP) với tổng mức đầu tư hơn 5,1 tỷ USD, hay Nhà máy sản xuất Polypropylene và Kho ngầm chứa khí dầu mỏ hóa lỏng (LPG) với tổng vốn đầu tư 1,3 tỷ USD.
Dự án Tổ hợp Hóa dầu miền Nam do Công ty TNHH Lọc hóa dầu Long Sơn – liên doanh giữa Tập đoàn SCG của Thái Lan và Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam – đầu tư trên diện tích khoảng 464ha và 194ha mặt nước cho cảng biển. Đây là tổ hợp hoá dầu được tích hợp hoàn chỉnh đầu tiên tại Việt Nam. Theo dự kiến, tổ hợp này sẽ bắt đầu đi vào hoạt động vào đầu năm 2024.
Trong khi đó, dự án xây dựng nhà máy sản xuất Polypropylene của Tập đoàn Hyosung có công suất thiết kế 650.000 tấn Polypropylene/năm, trong đó 300.000 tấn sẽ được cung cấp cho thị trường Việt Nam với chất lượng vượt trội và giá cả cạnh tranh so với các sản phẩm nhập khẩu hiện có, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh cho các ngành sản xuất của Việt Nam.
Sản phẩm của các dự án này là nguồn nguyên liệu, nhiên liệu dồi dào cho các dự án công nghiệp chế biến, chế tạo hạ nguồn, nhờ đó tạo tác động tích cực thu hút, thúc đẩy nhiều dự án sản xuất sản phẩm thuộc ngành công nghiệp hỗ trợ đầu tư vào tỉnh.
Đối với Kho ngầm chứa LPG, đây là công trình lớn nhất Đông Nam Á và là hạng mục quan trọng của dự án nhà máy sản xuất Polypropylene. Công trình này nằm dưới độ sâu từ hơn 100m đến gần 200m so với mực nước biển, với sức chứa 240.000 tấn. Kho ngầm gần như hoàn toàn tự động hóa với công nghệ tiên tiến nhất, phía ngoài bao bọc bởi lớp đá cứng granite. Kho ngầm này được đánh giá có độ an toàn gần như tuyệt đối.
Nâng cao hiệu quả thu hút đầu tư nước ngoài
Mặc dù đạt được kết quả đáng khích lệ trong thu hút vốn FDI nhưng tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu vẫn đang nỗ lực để nâng cao hơn nữa hiệu quả thu hút đầu tư nước ngoài, với mục tiêu phấn đấu đến năm 2025 thu hút thêm ít nhất 15 tỷ USD vốn FDI.
Bà Rịa-Vũng Tàu không thu hút vốn FDI bằng mọi giá. Ảnh minh hoa: TTXVN
Vào giữa tháng 10/2023, UBND tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu đã ban hành văn bản số 13768/UBND-VP chỉ đạo các sở, ban, ngành và địa phương triển khai Chỉ thị số 14 ngày 24/5/2023 của Thủ tướng Chính phủ về một số nhiệm vụ, giải pháp nâng cao hiệu quả đầu tư nước ngoài trong giai đoạn mới trên địa bàn tỉnh.
Trong văn bản trên, UBND tỉnh yêu cầu các sở, ngành có liên quan, Ban Quản lý các Khu Công nghiệp; Công an tỉnh; Bảo hiểm Xã hội tỉnh; Cục Hải quan; Cục Thuế và Ủy ban nhân dân các huyện, thị xã, thành phố căn cứ chức năng và nhiệm vụ tổ chức rà soát, tổng hợp các khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện dự án đầu tư trên địa bàn tỉnh, tham mưu UBND tỉnh xử lý các kiến nghị của các nhà đầu tư FDI trong phạm vi ngành quản lý.
Theo ông Nguyễn Văn Thọ, Chủ tịch UBND tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu, thời gian tới, tỉnh chú trọng kêu gọi đầu tư các dự án có quy mô lớn, công nghệ hiện đại, có tính lan tỏa, giá trị gia tăng cao, ít thâm dụng lao động, thân thiện với môi trường. Đối với các doanh nghiệp FDI đang hoạt động, tỉnh khuyến khích đổi mới dây chuyền, công nghệ sản xuất thế hệ mới để nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, ít tiêu tốn năng lượng khi Quy hoạch tỉnh được duyệt trên tinh thần phát triển kinh tế quy mô hướng tới sự nghiệp hiện đại hóa, công nghiệp hóa bền vững.
Chủ tịch UBND tỉnh cũng yêu cầu các sở, ngành tập trung thu hút đầu tư, hỗ trợ triển khai các dự án ưu tiên về hạ tầng khu, cụm công nghiệp; dự án nguồn điện, dự án hóa dầu, khí … theo danh mục dự án Quy hoạch tỉnh sau khi được cấp thẩm quyền phê duyệt.
Bên cạnh đó, Chủ tịch UBND tỉnh cũng yêu cầu các sở, ngành liên quan thực hiện có hiệu quả các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp đang gặp khó khăn về miễn, giảm, gia hạn các thuế, phí, tiền thuê đất nhằm giúp doanh nghiệp tháo gỡ khó khăn về tài chính, có thêm nguồn lực đầu tư mở rộng sản xuất kinh doanh.
Cùng với đó, Chủ tịch UBND tỉnh cũng yêu cầu tổ hỗ trợ các dự án đầu tư của tỉnh nâng cao hiệu quả hoạt động, nhằm tháo gỡ khó khăn cho các nhà đầu tư, thúc đẩy giải ngân các nguồn vốn đầu tư trong nước và nước ngoài.
Để sẵn sàng đón các dự án đầu tư lớn, cùng với việc sẵn sàng các cơ sở hạ tầng các khu, cụm công nghiệp, hiện nay, Bà Rịa-Vũng Tàu đang đầu tư phát triển các hệ thống giao thông kết nối, bao gồm hệ thống kết nối vào khu vực cảng biển Cái Mép–Thị Vải; kết nối với các dự án du lịch dọc tuyến đường ven biển từ thị xã Phú Mỹ, thành phố Vũng Tàu đến huyện Xuyên Mộc…; các tuyến đường kết nối với vùng kinh tế trọng điểm phía Nam như cao tốc Biên Hòa–Vũng Tàu, cầu Phước An và chuẩn bị đầu tư tuyến đường Vành đai 4. Mặt khác, tỉnh dự kiến sẽ nâng cấp đầu tư hoàn chỉnh các tuyến quốc lộ 51, 55, 56, các tuyến tỉnh lộ kết nối với các tỉnh Đồng Nai, Bình Thuận; thực hiện nâng cấp các tuyến đường thủy nội địa…/.
Minh Phương
