Trong những năm gần đây, cùng với ngành ngoại giao nói chung, đối ngoại địa phương ở Việt Nam đã không ngừng phát triển và đóng góp không nhỏ vào quá trình phát triển kinh tế-xã hội của cả đất nước nói chung và từng địa phương nói riêng. Kết quả là đối ngoại địa phương đang trở thành một trong những binh chủng hợp thành quan trọng của đối ngoại Việt Nam.
Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn phát biểu khai mạc Hội nghị Ngoại vụ toàn quốc lần thứ 21. Ảnh: Lâm Khánh – TTXVN
Đối ngoại địa phương ngày càng khởi sắc
Phát biểu tại Hội nghị Ngoại vụ toàn quốc lần thứ 21 ở Hà Nội vào giữa tháng này, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn nêu rõ, trong bối cảnh thế giới có nhiều biến động phức tạp, bám sát đường lối đối ngoại Đại hội XIII của Đảng, các chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư và các lãnh đạo Đảng, Nhà nước, đồng thời phát huy mạnh mẽ bản sắc “ngoại giao cây tre Việt Nam”, công tác đối ngoại đã đóng góp quan trọng vào thành tựu chung to lớn, có ý nghĩa lịch sử của đất nước.
Đáng chú ý, công tác đối ngoại đã góp phần củng cố vững chắc hơn cục diện đối ngoại thuận lợi cho giữ vững môi trường hòa bình, ổn định, góp phần bảo vệ chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ, đồng thời huy động nhiều nguồn lực bên ngoài phục vụ kiểm soát dịch COVID-19, phục hồi và phát triển kinh tế – xã hội, nâng cao vị thế, uy tín quốc tế của đất nước.
“Trong thành tựu chung to lớn đó của đối ngoại, có đóng góp quan trọng của đối ngoại địa phương. Quán triệt chủ trương, đường lối đối ngoại của Đảng, Nhà nước, bám sát Chiến lược phát triển kinh tế- xã hội của đất nước và các định hướng, kế hoạch phát triển kinh tế- xã hội của các địa phương, công tác đối ngoại địa phương được triển khai chủ động, tích cực và đồng bộ hơn, nhiều mặt đã được đổi mới, sáng tạo và hiệu quả hơn”, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn khẳng định.
Xác định đối ngoại địa phương là một trong những binh chủng hợp thành quan trọng của đối ngoại, Bộ Ngoại giao đề cao tinh thần phục sự, luôn coi trọng phối hợp, hỗ trợ, hướng dẫn và đồng hành cùng các địa phương trong tất cả các lĩnh vực ngoại giao chính trị, ngoại giao kinh tế, ngoại giao văn hóa, biên giới lãnh thổ, truyền thống đối ngoại, công tác người Việt Nam ở nước, bảo hộ công dân… Nhờ đó, đã góp phần bảo đảm đối ngoại địa phương bám sát chủ trương, đường lối, chính sách đối ngoại của Đảng và Nhà nước, đồng thời thúc đẩy phát triển kinh tế- xã hội của các địa phương.
Với sự chỉ đạo, hướng dẫn, phối hợp và hỗ trợ của các cơ quan trung ương, các địa phương đã thực hiện tốt công tác biên giới lãnh thổ, góp phần củng cố vững chắc đường biên giới hòa bình, hữu nghị và hợp tác phát triển. Ngoại giao kinh tế của hầu hết các địa phương đã được triển khai mạnh mẽ, hiệu quả hơn. Trong 3 năm qua, các địa phương đã ký 422 thỏa thuận hợp tác với các đối tác quốc tế; riêng xuất khẩu của 5 địa phương gồm Thành phố Hồ Chí Minh, Bắc Ninh, Bình Dương, Thái Nguyên và Hải Phòng năm 2023 đã vượt tổng kim ngạch xuất khẩu cả nước cách đây 10 năm.
Ngoại giao văn hóa ở các địa phương tiếp tục khởi sắc với 13 danh hiệu được UNESCO công nhận trong ba năm qua và còn nhiều hồ sơ di sản đang được UNESCO xem xét. Kết nối địa phương với đồng bào ta ở nước ngoài ngày càng sâu rộng, chặt chẽ hơn, thiết thực phục vụ phát triển địa phương.
Theo Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn, những kết quả quan trọng này có được là nhờ đường lối đối ngoại đúng đắn, chủ trương chủ động, tích cực hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng của Đảng và Nhà nước ta; sự phối hợp, hỗ trợ của các ban, bộ, ngành trung ương và địa phương. Đặc biệt là sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát, quyết liệt của các cấp chính quyền địa phương và sự quyết tâm, nỗ lực vượt bậc của các cơ quan đối ngoại và ngoại vụ địa phương.
Định hướng mới cho đối ngoại địa phương
Phấn khởi trước những kết quả quan trọng đã đạt được, song Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn lưu ý toàn ngành Ngoại giao không thỏa mãn, chủ quan bởi tình hình quốc tế đang chuyển biến nhanh chóng, phức tạp, đặt ra nhiều vấn đề, yêu cầu mới và nặng nề hơn về đối ngoại, trong đó có đối ngoại địa phương.
Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn cùng các đại biểu dự Hội nghị Ngoại vụ toàn quốc lần thứ 21. Ảnh: Lâm Khánh – TTXVN
“Đất nước ta đang nỗ lực với quyết tâm cao thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng đã đề ra, song kinh tế-xã hội còn gặp nhiều khó khăn. Bối cảnh đó đòi hỏi quyết tâm, ý chí và nỗ lực vượt bậc của các cấp, các ngành, trong đó có các địa phương”, Bộ trưởng nhấn mạnh.
Để phát huy vai trò tiên phong của đối ngoại phục vụ phát triển bền vững của các địa phương, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn đề nghị tổ chức quán triệt, thực hiện tốt các nghị quyết, kết luận, chỉ thị về đối ngoại mà Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư và Chính phủ ban hành từ đầu nhiệm kỳ khóa XIII; phát huy tốt thế và lực mới của đất nước để tiếp tục đẩy mạnh đối ngoại địa phương một cách đồng bộ, hiệu quả, sáng tạo, trong đó ngoại giao kinh tế là nhiệm vụ trung tâm, cơ bản; phát triển đối ngoại địa phương theo hướng chuyên nghiệp, hiện đại, trong đó then chốt là nâng cao chất lượng, năng lực đội ngũ cán bộ làm công tác đối ngoại địa phương.
Trên cơ sở đó, tại Hội nghị Ngoại vụ toàn quốc lần thứ 21, các đại biểu đã thông qua Định hướng hành động trong công tác đối ngoại và hội nhập quốc tế của các địa phương giai đoạn tới với 7 nội dung quan trọng:
Thứ nhất, cụ thể hóa và thực hiện đồng bộ, hiệu quả, toàn diện đường lối đối ngoại, hội nhập quốc tế của Đại hội XIII.
Thứ hai, nâng cao nhận thức về vai trò của công tác đối ngoại và hội nhập quốc tế của địa phương gắn với việc triển khai đường lối, chính sách phát triển kinh tế – xã hội, tăng cường thu hút nguồn lực phục vụ phát triển bền vững.
Thứ ba, đẩy mạnh triển khai công tác ngoại giao kinh tế toàn diện, hiệu quả, thực chất.
Thứ tư, không ngừng đổi mới, sáng tạo về phương thức, nội dung, nâng cao chất lượng, hiệu quả của công tác đối ngoại địa phương.
Thứ năm, các địa phương xây dựng kế hoạch cụ thể triển khai công tác đối ngoại địa phương với cách làm sáng tạo, chuyên nghiệp, đẩy mạnh chuyển đổi số.
Thứ sáu, tiếp tục triển khai mạnh mẽ công tác đối ngoại địa phương trên các tất cả lĩnh vực khác của đối ngoại.
Thứ bảy, tăng cường đầu tư cho công tác đối ngoại địa phương tương xứng với thế và lực của đất nước, nhất là về cơ sở vật chất và đội ngũ cán bộ./.
Thu Trà
