13 tháng kể từ khi gia đình Glazers tung ra “đánh giá chiến lược” về Man Utd, một thỏa thuận đã được hoàn tất chứng kiến sự thay đổi năng động ở đội bóng thành Manchester. Công ty INEOS của tỷ phú Jim Ratcliffe đã mua 25% cổ phần để giành quyền kiểm soát thể thao và cũng đang đầu tư 300 triệu USD vào câu lạc bộ.
Đây không phải là thương vụ mua lại hoàn toàn mà phần lớn người hâm mộ đã hy vọng, khi viễn cảnh “bán toàn bộ đội bóng” được nhà Glazers đưa ra trong một bản xem xét chiến lược được biết đến với cái tên “Dự án Ruby”.
Tuy nhiên, thương vụ này sẽ mang lại động lực mới cho câu lạc bộ, cũng như nguồn đầu tư bên ngoài lần đầu tiên xuất hiện dưới thời Glazers.
Các luật sư đã nghiên cứu kỹ lưỡng các chi tiết trong nhiều tuần để đảm bảo tính chặt chẽ trong một thỏa thuận duy nhất giữa INEOs và nhà Glazers. Ratcliffe đưa ra lời đề nghị mua cổ phiếu loại A, được giao dịch trên Sở giao dịch chứng khoán New York, cũng như cổ phiếu loại B của Glazers, có giá trị quyền biểu quyết gấp 10 lần, để đạt được thỏa thuận.
Ratcliffe bên cạnh vận động viên xe đạp Chris Froome và Brailsford (Ảnh: Getty).
Theo thỏa thuận, INEOS sẽ có hai chân trong hội đồng quản trị Man Utd. Do vậy, Dave Brailsford, cựu Giám đốc của đội đua xe đạp Team Sky, hiện là Giám đốc thể thao của NICE và Giám đốc điều hành INEOS Sport, Jean-Claude Blanc, sẽ tham gia hội đồng quản trị Man Utd.
Các nhân viên của Man Utd nhận được điện thoại của Giám đốc điều hành tạm thời Patrick Stewart vào giữa buổi chiều Giáng sinh (24/12). Tại văn phòng ở Old Trafford, Stewart nói chuyện với các nhân viên của câu lạc bộ để giải thích về khoản đầu tư cũng như những người mới được bổ nhiệm tại Man Utd và hội đồng quản trị.
Theo thỏa thuận, tất cả anh chị em nhà Glazers sẽ tiếp tục ở lại câu lạc bộ và INEOS không có quyền kiểm soát chính thức đối với các quyết định thể thao, có nghĩa là công việc của Erik Ten Hag sẽ được đảm bảo trong thời điểm hiện tại.
Thỏa thuận giữa INEOS với nhà Glazer là gì?
Công ty của Ratcliffe, INEOS, đã mua 25% cổ phần của Man Utd để đổi lấy quyền kiểm soát thể thao. Thỏa thuận trị giá khoảng 1,3 tỷ bảng Anh (1,6 tỷ USD), có nghĩa là hoạt động bóng đá của câu lạc bộ giờ đây sẽ được INEOS giám sát, nhưng gia đình Glazers, người đã sở hữu đội bóng từ năm 2005, vẫn chịu trách nhiệm chung. Gia đình Glazer và các cổ đông hạng A sẽ nhận được 33 USD/cổ phiếu khi bán cổ phần cho INEOS.
Khoản tiền mặt trị giá 300 triệu USD sẽ được sử dụng để cải thiện Old Trafford và các cơ sở hạ tầng khác, đồng thời INEOS có quyền bỏ phiếu quyết định đối với bất kỳ quyết định nào liên quan đến bóng đá, ví dụ: chính sách chuyển nhượng hoặc tương lai của Ten Hag.
Man Utd chia cổ phiếu của họ thành loại A và loại B. Nhà Glazers sở hữu tất cả cổ phiếu loại B và chúng có giá trị biểu quyết gấp 10 lần các cổ phiếu loại A tương đương, được giao dịch công khai trên Sở giao dịch chứng khoán New York (NYSE).
Điều quan trọng là nếu cổ phiếu loại B được bán, chúng sẽ tự động chuyển đổi thành loại A. Trước đây, các thành viên trong gia đình Glazer từng bán cổ phiếu loại B của họ.
Câu lạc bộ có các cổ đông khác không phải thành viên nhà Glazers, trong đó Lindsell Train, một Công ty quản lý đầu tư của Anh, sở hữu hơn 20% cổ phần loại A. Các nhà đầu tư đáng chú ý khác bao gồm Ariel Investments, Eminence Capital và Pentwater Capital Management.
Khi thỏa thuận Man Utd – INEOS được công bố, các nguồn tin khẳng định rằng Ratcliffe đã mua 25% cổ phần loại A và loại B. Bằng cách mang đến cho các cổ đông loại A nhiều cơ hội tham gia và ưu đãi như nhà Glazers, INEOS hy vọng sẽ giảm thiểu rủi ro kiện tụng từ các bên liên quan đến số cổ phần thiểu số của mình.
Kỷ nguyên Glazers sẽ chấm dứt?
Người hâm mộ Man Utd luôn phản đối nhà Glazer (Ảnh: Getty).
Không, chắc chắn là không. Nhà Glazers sở hữu khoảng 69% cổ phần câu lạc bộ, 31% cổ phần còn lại được nắm giữ bởi những người không phải thành viên gia đình Glazer, phần lớn trong số đó là các tổ chức đầu tư.
Ban đầu Ratcliffe chỉ nhằm vào cổ phần thuộc sở hữu của gia đình Glazers, trong vòng đàm phán thứ ba, Ratcliffe đã đề xuất một thỏa thuận giúp ông có thể sở hữu cổ phần lớn hơn 50%. Điều này khiến Joel và Avram Glazer (hai anh em ruột quan tâm nhiều nhất đến Man Utd) sẽ trở thành cổ đông thiểu số.
Lời đề nghị tiếp tục được thay đổi khi tập đoàn Qatar của Sheikh Jassim tuyên bố từ bỏ thương vụ mua lại Man Utd vào tháng 10 và INEOS cho biết họ muốn mua 25% cổ phần của câu lạc bộ.
Phần lớn người hâm mộ Man Utd đã chống lại quyền sở hữu của nhà Glazers kể từ khi gia đình này mua lại đội bóng vào năm 2005 bằng những đồng tiền đi vay mượn. Chỉ qua một đêm, Man Utd phải gánh khoản nợ 660 triệu bảng, trong đó một nửa số tiền vay được trả cho chủ cũ và nửa còn lại chi vào việc vận hành tiếp quản CLB.
Man Utd vẫn đều đặn phải trả lãi suất hàng năm, chỉ riêng năm 2006 CLB phải chi trả là 113 triệu bảng, đó là số tiền lớn khi so với doanh thu năm là 168 triệu bảng.
Số nợ của Man Utd qua các năm dưới thời nhà Glazer (Ảnh: Athletic).
INEOS đã hứa gì với Man Utd?
Khi INEOS công bố giá thầu cho Man Utd vào tháng 2, tiêu đề mà Công ty này đưa ra là nỗ lực “đưa Manchester trở lại Man Utd”.
Công ty cho biết: “Chúng tôi sẽ coi vai trò của mình là người giám hộ lâu dài của Man Utd thay mặt cho người hâm mộ và cộng đồng rộng lớn hơn”. “Chúng tôi có tham vọng, có tính cạnh tranh cao và muốn đầu tư vào Man Utd để biến đội bóng trở thành câu lạc bộ số một trên thế giới một lần nữa”.
“Chúng tôi cũng nhận ra rằng việc quản lý bóng đá ở đất nước này đang ở ngã ba đường. Chúng tôi muốn dẫn dắt chương tiếp theo này, làm sâu sắc thêm văn hóa bóng đá Anh bằng cách biến Man Utd thành đội dẫn đường cho một nền bóng đá hiện đại, tiến bộ, lấy người hâm mộ làm trung tâm”.
“Chúng tôi muốn một Man Utd bám chặt vào lịch sử đáng tự hào và cội nguồn của mình ở phía Tây Bắc nước Anh, đưa Manchester trở lại là Man Utd và tập trung rõ ràng vào việc vô địch Champions League”.
Tất cả điều đó nghe có vẻ rất hay nhưng nó có ý nghĩa như thế nào trong kế hoạch của Ratcliffe tại Man Utd?
Brailsford (phải) sẽ tham gia vào hội đồng quản trị tại Man Utd (Ảnh: Getty).
Một trong những lời chỉ trích với INEOS tại Nice (câu lạc bộ mà họ sở hữu ở giải Ligue 1 của Pháp) là Ratcliffe và các nhân viên của ông đặt quá nhiều niềm tin vào những con số trước khi họ xuất hiện.
INEOS tin rằng những cấu trúc tương tự chỉ cần đầu tư nhiều hơn sẽ cải thiện kết quả, tuy nhiên có vẻ họ không lặp lại sai lầm ấy ở Man Utd khi đang nhắm tới một cuộc cách mạng toàn diện.
Vị trí huấn luyện viên của Ten Hag bị giám sát chặt chẽ sau thất bại trước Man City và Newcastle. Việc Man Utd bị loại khỏi Champions League sau vòng bảng có nghĩa tương lai của chiến lược gia người Hà Lan không thực sự được đảm bảo trong cơ cấu sở hữu mới.
INEOS sẽ đưa ra quan điểm mới về sự phù hợp của Ten Hag thông qua đánh giá về hoạt động bóng đá của Man Utd, bất chấp việc trước đây khi INEOS tiếp cận mua lại cổ phần, họ đã bày tỏ sự ngưỡng mộ đối với công việc Ten Hag đang thực hiện tại Old Trafford.
Ở khu vực lãnh đạo đội bóng, Giám đốc điều hành Richard Arnold không còn quyền điều hành, ông sẽ rời CLB khi năm nay kết thúc. Stewart đang đảm nhận vai trò Giám đốc điều hành nhưng chỉ là tạm quyền.
Jean-Claude Blanc, cựu Giám đốc điều hành của Juventus, người đã rời bỏ vai trò cấp cao tại Paris Saint-Germain vào tháng 12 năm ngoái để trở thành người giám sát toàn bộ danh mục đầu tư của INEOS Sport, đang được cân nhắc để trở thành giám đốc điều hành Man Utd.
Brailsford được phong tước hiệp sĩ sau Thế vận hội Olympic và Paralympic London 2012 vì đưa đội đua xe đạp của Anh lên một tầm cao mới, sẽ đóng một vai trò quan trọng tại Man Utd. Ông sẽ tiến hành xem xét lại các hoạt động hiện tại trước khi thực hiện các thay đổi tại đội bóng.
Tương lai của giám đốc bóng đá John Murtough chưa rõ ràng. Các dấu hiệu cho thấy Brailsford đang nhắm đến việc bổ nhiệm một giám đốc thể thao để giám sát hoạt động cũng như một chuyên gia chuyển nhượng để tinh chỉnh việc tuyển dụng.
Điều này được cho là dấu chấm hết cho Murtough và ông sẽ rời câu lạc bộ. Tuy nhiên, một số nguồn tin khẳng định chưa có quyết định nào được đưa ra.
Một số nguồn tin thân cận với INEOS khẳng định Ratcliffe coi việc cải thiện cơ sở hạ tầng tại Old Trafford và sân tập Carrington của câu lạc bộ là điều cần thiết. Đề xuất của vị tỷ phú người Anh cũng bao gồm tuyên bố về ý định đầu tư vào đội nữ tại Man Utd.
Ratcliffe muốn cải thiện cơ sở hạ tầng tại Old Trafford (Ảnh: Getty).
Trước khi thỏa thuận được công bố, có thông tin cho rằng Ratcliffe sẵn sàng cam kết chi 300 triệu USD tài sản của mình để nâng cấp cơ sở hạ tầng tại Man Utd.
Mặc dù số tiền đầu tư nói trên chưa đủ khắc phục hoàn toàn vô số vấn đề ở Old Trafford và Carrington, nhưng đó là bước đi đúng hướng. Nếu không trông chờ nguồn đầu tư mới, khó có chuyện Man Utd tự chi tiền đầu tư.
Theo báo cáo tài chính mới nhất của Man Utd được công bố vào ngày 30/6, đội bóng hiện nợ hơn một tỷ bảng bao gồm nợ ròng, khoản vay tín dụng quay vòng và các khoản nợ ngắn hạn chưa thanh toán.
Hồ sơ thầu của Ratcliffe không đưa ra tuyên bố chính thức nào về khoản nợ của Man Utd, có vẻ họ không chi tiền để trả nợ cho đội bóng. Tuy nhiên, INEOS cũng đảm bảo rằng không phát sinh “khoản nợ mới” nào (tức là không có bất kỳ khoản vay nào để mua lại cổ phần của Man Utd).
Người hâm mộ có nên mong chờ khoản đầu tư của INEOS?
Những khoản đầu tư của INEOS quả thật đáng mong chờ, tuy nhiên vẫn có những quy tắc mà đội bóng thành Manchester cần phải tuân thủ. Mặc dù một phần Man Utd đã thuộc sở hữu của một trong những người giàu nhất nước Anh, nhưng Ratcliffe vẫn sẽ phải ghi nhớ các quy tắc công bằng tài chính (FFP).
Các quy tắc FFP của Premier League cho phép các câu lạc bộ thua lỗ 105 triệu bảng trong khoảng thời gian ba năm, với điều kiện những khoản lỗ đó được lấp đầy bằng việc bơm tiền từ chủ sở hữu. Nếu vi phạm giới hạn đó, các câu lạc bộ có thể bị trừ điểm, như trường hợp của Everton. Dẫu vậy, đây không phải vấn đề lo lắng đối với Man Utd.
Man Utd đã bị loại khỏi cúp châu Âu sau vòng bảng Champions League (Ảnh: Getty).
Man Utd bị loại sớm ở Champions League mùa này, điều đó ảnh hưởng tới doanh thu của họ và các nhà đầu tư mới của Man Utd phải thực sự chú ý.
Việc kiểm soát chi phí sẽ được đảm bảo bởi “quy tắc chi phí đội hình” mới của UEFA, điều này sẽ hạn chế các câu lạc bộ chi hơn 70% doanh thu của họ vào tiền lương cho cầu thủ và huấn luyện viên, nhưng không bao gồm chi phí lương cho các nhân viên khác hay chi phí liên quan tới chuyển nhượng cầu thủ.
Đó là điều cần ghi nhớ, đặc biệt ở một câu lạc bộ có thành tích bán cầu thủ kiếm lời không mấy nổi bật như Man Utd.
INEOS có thể sở hữu cổ phần ở nhiều câu lạc bộ không?
Câu trả lời là “có”, điều này không vi phạm luật. INEOS chỉ có 25% cổ phần của Man Utd và Nice không thi đấu ở châu Âu mùa này nên hai đội bóng không xung đột lợi ích theo quy định của UEFA. Vì thế Ratcliffe có thể tiếp tục trì hoãn những câu hỏi hóc búa về xung đột lợi ích và quyền sở hữu nhiều câu lạc bộ tại châu Âu vào lúc này.
Theo quy định của UEFA, hai CLB có cùng chủ sở hữu sẽ không được tham gia cùng một giải đấu cúp châu Âu. Điều này dẫn tới khả năng Man Utd và NICE xung đột quyền lợi nếu cùng nhận suất tham dự Champions League, Europa League hoặc Europa Conference League.
Ví dụ hai CLB cùng nhận suất tham dự Champions League thì chỉ một đội được dự Champions League, đội còn lại sẽ phải dự Europa Conference League (do đội từ Champions League có thể xuống chơi ở Europa League và UEFA cũng không cho phép điều này xảy ra).
Trong trường hợp hai đội cùng nhận suất tham dự Europa League, hoặc Europa Conference League thì một đội có thể bị cấm dự Cúp châu Âu.
Nice đang thi đấu tốt tại Ligue 1, họ đang đứng thứ hai trên bảng xếp hạng xếp hạng sau lượt đi, kém đội đầu bảng Paris Saint Germain 5 điểm. Ligue 1 có 3 suất tham dự Champions League mùa sau, vì vậy nếu duy trì được phong độ, Nice sẽ giành suất dự Champions League mùa tới.
Trong trường hợp Man Utd cũng có vé dự Champions League thì khả năng một trong hai đội sẽ phải xuống thi đấu ở Europa Conference League.
Tuy nhiên, có dấu hiệu cho thấy Ratcliffe đang tìm cách bán đội bóng ở Ligue 1 với mức giá 80 triệu bảng, nhưng điều đó phụ thuộc vào việc INEOS có tăng cổ phần của mình tại Man Utd hay không.
