Nhiều doanh nghiệp nói chỉ cần tuyển sinh viên giỏi ngoại ngữ, không cần kinh nghiệm hay chuyên ngành vì có thể đào tạo.
Ngày hội việc làm diễn ra tại trường Đại học Hà Nội (HANU) hôm 15/12 có hơn 30 doanh nghiệp tham gia. Không khí sân trường sôi động với 3.000 sinh viên đến tìm hiểu thông tin, phỏng vấn trực tiếp, nhờ tư vấn sửa CV (hồ sơ xin việc) và nghề nghiệp…
Định tuyển 15-20 nhân viên bán tour, truyền thông, hướng dẫn viên, bà Trần Thị Trinh, Công ty cổ phần miền Á Đông, cho hay yêu cầu chính với sinh viên là có ngoại ngữ tốt. Công ty bà tuyển người biết tiếng Anh, Đức, Pháp, Tây Ban Nha, Italy với lương 10-13 triệu đồng một tháng, chưa kể một số trợ cấp khác.
T-Frame, doanh nghiệp chuyên về bản vẽ thép cho công trình xây dựng tại Nhật Bản, cho hay tìm nhân viên thiết kế cũng chỉ với yêu cầu duy nhất là biết tiếng Nhật.
“Chỉ cần có ngôn ngữ, còn chuyên ngành thiết kế sẽ được đào tạo”, ông Wakayama Masashi, Tổng giám đốc công ty, nói.
Tương tự, Longi Vina Solar chuyên về năng lượng mặt trời của Trung Quốc hay Công ty TNHH Công nghiệp SAB của Singapore, chuyên sản xuất khóa kéo và cúc kim loại cho ngành may, có mặt để tuyển hàng chục nhân viên văn phòng, yêu cầu duy nhất là thành thạo tiếng Trung.
Các doanh nghiệp đều cho hay tiêu chí số một là khả năng ngoại ngữ của ứng viên, còn chuyên môn sẽ đào tạo sau.
Lý giải, các nhà tuyển dụng cho rằng doanh nghiệp dù làm chuyên môn vẫn cần các vị trí văn phòng, hành chính, marketing. Do là công ty có vốn đầu tư nước ngoài hoặc làm ăn với nước ngoài, những nhân viên ở vị trí này đương nhiên phải biết ngoại ngữ.
Như ở Longi Vina Solar, bà Nguyễn Thị Thu Hằng, phụ trách tuyển dụng, cho hay khối văn phòng làm phải các công việc như dịch thuật, logistics, hải quan, xuất nhập khẩu, thu mua hoặc trợ lý với phía Trung Quốc.
Công ty SAB cho hay dù đi vào hoạt động vào tháng 1/2024 nhưng vẫn chưa tuyển đủ 30 nhân viên văn phòng thành thạo cả bốn kỹ năng nghe, nói, đọc, viết tiếng Trung.
“Vì vậy, doanh nghiệp hướng đến ứng viên mới tốt nghiệp, chưa có kinh nghiệm nhưng có ngoại ngữ”, bà Hương Giang, đại diện công ty, cho hay.
Trong khi đó, sinh viên ngoại ngữ được đánh giá có tư duy tốt vì học song song nhiều ngôn ngữ, tiếp cận với nhiều kiến thức văn hóa, xã hội. Bà Trinh nhận xét sinh viên ngoại ngữ tự tin, cá tính và có thể đảm nhiệm nhiều công việc. Dù không được học sâu một chuyên ngành cụ thể nhưng khi va vấp với môi trường thực tế, các em học rất nhanh.
“Gần như chỉ hết giai đoạn thử việc 2-3 tháng là các bạn đã hòa nhập được với công việc”, bà Trinh nói, cho biết 50-60% nhân viên công ty hiện tại tốt nghiệp các chuyên ngành ngoại ngữ.
Dù vậy, các nhà tuyển dụng cho rằng nếu sinh viên có thêm các kỹ năng giao tiếp, tin học văn phòng thì chắc chắn cơ hội việc làm sẽ tốt hơn. Bà Hằng và bà Hương cho hay từng gặp nhiều sinh viên ngoại ngữ ra trường nhưng không biết trình chiếu, vẽ biểu đồ hay làm báo cáo nên phải đào tạo từ đầu.
Trước ý kiến cho rằng với sự phát triển của công nghệ, AI (trí tuệ nhân tạo), cơ hội việc làm của sinh viên ngoại ngữ sẽ bị thu hẹp, các chuyên gia tuyển dụng nói không quá lo ngại.
Bà Trinh ví dụ khi giới thiệu sản phẩm hay chào giá tour cho khách hàng, AI không thể cho thấy được phong cách của doanh nghiệp. Bởi một từ tiếng Việt có thể có nhiều ý nghĩa, sắc thái khác nhau, tùy từng hoàn cảnh sử dụng. Những sinh viên giỏi ngoại ngữ, hiểu về ngữ cảnh sử dụng sẽ có cách truyền đạt chính xác hơn.
Bà Hằng đồng tình, cho rằng cơ hội việc làm của sinh viên ngoại ngữ sẽ không bị ít đi, thậm chí còn được mở rộng hơn do các trường đào tạo ngoại ngữ hiện cũng hướng sinh viên học thêm các môn về du lịch, truyền thông, sư phạm…
Đặng Mai, sinh viên năm thứ ba ngành Ngôn ngữ Nhật, đến Ngày hội việc làm để tìm hiểu nhu cầu tuyển dụng và các yêu cầu với sinh viên sắp tốt nghiệp. Mai muốn làm giáo viên nên tới gian hàng của hơn mười tổ chức, trung tâm ngoại ngữ.
“Họ không yêu cầu kinh nghiệm, chỉ cần trình độ B1”, Mai cho biết. Sau khi hỏi han, nữ sinh nhận thấy cần cải thiện trình độ tin học và cách mở rộng mối quan hệ.
Ngày hội việc làm là hoạt động thường niên của Đại học Hà Nội, nhằm cung cấp cho sinh viên thông tin ngành, nghề; cơ hội gặp gỡ doanh nghiệp để chuẩn bị cho quá trình ứng tuyển.
Bình Minh