“Tôi có thể đảm bảo với bạn rằng sự kiện ngày 1.12.2023 là một âm mưu đảo chính khác và những người đứng sau sẽ phải gánh chịu hậu quả nghiêm trọng”, Tổng thống Embalo nói với các phóng viên tại thủ đô Bissau của Guinea-Bissau hôm 2.12 sau khi trở về từ Dubai, nơi ông tham dự hội nghị khí hậu COP28 của Liên Hiệp Quốc.
Ông cho biết vụ “đảo chính” bất thành đã khiến ông không thể về nước sớm hơn, theo AFP.
Tổng thống Umaro Sissoco Embalo của Guinea-Bissau
Đụng độ giữa lực lượng Vệ binh Quốc gia và lực lượng đặc biệt bảo vệ tổng thống nổ ra tại Bissau vào tối 30.11, theo AFP. Tình trạng bất ổn tiếp diễn trong ngày 1.12 sau khi Vệ binh Quốc gia trả tự do cho một bộ trưởng đối lập, người bị giam giữ trong một cuộc điều tra tham nhũng. Ít nhất 2 người đã thiệt mạng trong đụng độ.
Trong tuyên bố hôm 1.12, quân đội Guinea-Bissau cho biết trật tự đã được lập lại vào buổi chiều cùng ngày, sau khi thông báo về việc bắt giữ đại tá Victor Tchongo, chỉ huy Vệ binh Quốc gia.
Trong ngày 2.12, căng thẳng ở Bissau đã giảm bớt, nhưng binh lính vẫn hiện diện xung quanh một số tòa nhà chiến lược như dinh tổng thống, trụ sở cảnh sát tư pháp và một số bộ.
Một quan chức quân sự giấu tên cho biết 6 binh sĩ bị thương trong đụng độ và đã được đưa đến nước láng giềng Senegal.
Guinea-Bissau, quốc gia nhỏ bé ở Tây Phi, đã thường xuyên chứng kiến đảo chính và tình trạng bất ổn kể từ khi giành độc lập từ Bồ Đào Nha vào năm 1974. Gần đây nhất, ít nhất 6 người đã thiệt mạng trong nỗ lực lật đổ ông Embalo vào tháng 2.2022.
“Vào ngày 1.2.2022, chúng ta đã chứng kiến kịch bản tương tự. Chúng ta vẫn cần phải chấm dứt một lần và mãi mãi những biến động này ở Guinea-Bissau”, ông Embalo phát biểu trước báo giới hôm 2.12.
Đảo chính đã liên tiếp xảy ra ở khu vực Tây Phi trong những năm gần đây. Mali và Burkina Faso, hai quốc gia Tây Phi đã nằm dưới sự điều hành của quân đội sau các cuộc đảo chính lần lượt vào năm 2020 và 2022, đã nhanh chóng thể hiện sự ủng hộ đối với các lãnh đạo quân sự ở nước láng giềng Niger khi họ lật đổ Tổng thống dân cử Mohamed Bazoum hồi tháng 7.
Ba quốc gia nói trên đã tăng cường quan hệ hậu đảo chính, đang hướng đến việc thành lập một “liên hiệp quốc gia” (confederation) với mục tiêu cuối cùng là tập hợp cùng nhau trong một nhà nước liên bang duy nhất.
