Quản lý chặt tài nguyên khoáng sản, tránh thất thu
Từ đầu năm 2023, Sở TN&MT đã trình UBND tỉnh phê duyệt phương án đấu giá đối với 84 mỏ. Đến nay, UBND tỉnh đã phê duyệt phương án đối với 50 mỏ. Sở đã tổ chức đấu giá thành công 5 đợt với tổng số mỏ là 36 mỏ. Trong đó có 20 mỏ đất với tổng trữ lượng tài nguyên dự báo khoảng 42,0 triệu m3. Các đơn vị đang hoàn thiện hồ sơ để được cấp phép theo quy định.
Cụ thể: Đất san lấp 20 mỏ: Trữ lượng và tài nguyên dự báo: 42.387.094m3; Đá xây dựng 15 mỏ: Trữ lượng và tài nguyên dự báo: 32.256.546m3. Cát xây dựng: 1 mỏ: Trữ lượng và tài nguyên dự báo: 60.000m3. Đấu giá đợt 6: 13 mỏ (công bố giá ngày 12/10/2023).
Hiện nay, Sở TN&MT đang tiếp tục hoàn thiện hồ sơ, thủ tục để tổ chức đấu giá 10 mỏ (5 mỏ gián tiếp và 5 mỏ trực tuyến). Theo kế hoạch, thời gian tổ chức công bố giá dự kiến vào ngày 21/11/2023.
Đồng thời, phối hợp với Đoàn mỏ – Địa chất hoàn thành việc lập báo cáo thuyết minh dự án Khoanh định khu vực cấm, tạm thời cấm hoạt động khai thác cát, sỏi lòng sông trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa theo Quyết định số 114/QĐ-UBND ngày 11/01/2021 của UBND tỉnh phê duyệt Đề cương nhiệm vụ Khoanh định khu vực cấm, khu vực tạm thời cấm hoạt động khai thác cát, sỏi lòng sông trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa.
Ngày 26/5/2022, Sở đã có Văn bản số 4361/STNMT-TNKS đề nghị các ngành, đơn vị liên quan tham gia góp ý về báo cáo thuyết minh. Ngày 25/4/2023, Sở tiếp tục có Văn bản số 3504/STNMT-TNKS báo cáo và dự thảo tờ trình đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường để rà soát, trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt hồ sơ Khoanh định khu vực cấm, tạm thời cấm hoạt động khai thác cát, sỏi lòng sông trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa.
Ngày 30/5/2023 UBND tỉnh có Công văn số 7499/UBND-CN (kèm theo hồ sơ) báo cáo Bộ TN&MT trình Chính phủ khoanh định khu vực cấm, khu vực tạm thời cấm hoạt động khai thác cát, sỏi lòng sông trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa.
Bên cạnh đó, Sở TN&MT Thanh Hóa cũng ban hành 1429 Văn bản trả lời, hướng dẫn tổ chức, cá nhân xin cấp phép hoạt động khoáng sản, báo cáo và tham mưu cho UBND tỉnh về các vấn đề liên quan đến hoạt động khoáng sản. Trong đó tham mưu UBND tỉnh một số văn bản chỉ đạo điều hành như: Công văn số 7114/UBND-CN ngày 24/5/2023 của UBND tỉnh gửi các sở, ban, ngành cấp tỉnh, UBND cấp huyện về việc tăng cường công tác quản lý, kiểm soát về giá, chống thất thu thuế trong hoạt động khoáng sản và tháo gỡ vướng mắc về đất đai, vật liệu xây dựng để triển khai thực hiện các dự án đầu tư xây dựng trên địa bàn tỉnh.
Sở TN&MT cũng đã thành lập đoàn kiểm tra hoạt động khai thác cát, sỏi lòng sông đối với 15 mỏ cát được cấp phép trên địa bàn tỉnh. Kết quả kiểm tra đã có Báo cáo số 71/BC-STNMT ngày 20/5/2023 báo cáo UBND tỉnh; tổ chức 4 lượt kiểm tra đột xuất theo phản ánh cúa báo chí, người dân về hoạt động khai thác cát, sỏi trên địa bàn, kết quả kiểm tra đã kịp thời báo cáo UBND tỉnh chỉ đạo thực hiện.
Thực hiện 23 cuộc kiểm tra đột xuất theo chỉ đạo của UBND tỉnh, các thông tin phản ánh của báo, đài, người dân về tình hình hoạt động khoáng sản trên địa bàn tỉnh. Kết quả kiểm tra đã thông tin kịp thời báo cáo UBND tỉnh, thôn tin đến các cơ quan báo, đài và người dân; chấn chỉnh, xử lý kịp thời các vi phạm trong hoạt động khoáng sản trên địa bàn.
Qua những đợt thanh tra, kiểm tra, Sở đã phát hiện và xử lý hoặc kiến nghị xử lý kịp thời nhiều tổ chức, cá nhân vi phạm góp phần ngăn chặn, đẩy lùi các hoạt động khai thác, vận chuyển và kinh doanh khoáng sản trái phép trên địa bàn tỉnh.
Về kết quả xử lý vi phạm: Tổng số sai phạm của tổ chức, cá nhân qua rà soát phát hiện (qua phản ánh của báo chí, người dân…), tổng số tiền xử lý vi phạm là 1.362.640.000 đồng.
Tháo gỡ khó khăn, sớm đưa các mỏ trúng đấu giá vào khai thác
Hiện nay, các mỏ đất còn hạn là 41 mỏ, tổng công suất khai thác (trừ các mỏ cấp trực tiếp cho đường cao tốc) khoảng 3 triệu m3/năm, không đáp ứng nhu cầu về vật liệu san lấp các công trình hạ tầng của tỉnh. Trong khi đó, năm 2023, UBND tỉnh đã đấu giá thành công và có Quyết định công nhận kết quả đối với Đất san lấp 20 mỏ: Trữ lượng và tài nguyên dự báo: 42.387.094m3; Đá xây dựng 15 mỏ: Trữ lượng và tài nguyên dự báo: 32.256.546 m3; Cát xây dựng: 1 mỏ: Trữ lượng và tài nguyên dự báo: 60.000m3.
Tuy nhiên các mỏ đấu giá xong còn phải hoàn thiện hồ sơ thăm dò, chấp thuận chủ trường, thuê đất, chuyển đổi rừng… nên đến nay chưa có mỏ nào trúng đấu giá trong năm 2023 được cấp phép khai thác. Do đó, nguyên nhân của việc thiếu nguồn cung vật liệu san lấp cho các công trình trên địa bàn là do công suất khai thác của tại các mỏ được cấp nhỏ, không đáp ứng nhu cầu trong khi các mỏ mới được đấu giá xong chưa được cấp phép khai thác do phải thực hiện trình tự, thủ tục cấp phép theo quy định mất nhiều thời gian dẫn đến tình trạng thiếu nguồn cung vật liệu san lấp.
Ông Nguyễn Thế Hùng – Trưởng phòng Tài nguyên và Khoáng sản (Sở Tài nguyên và Môi trường) cho biết: Để đáp ứng kịp thời về nguồn cung vật liệu san lấp trong năm 2024 và các năm tiếp theo, Sở TN&MT sẽ tiếp tục hướng dẫn, đôn đốc các đơn vị trúng đấu giá đẩy nhanh tiến độ hoàn thiện hồ sơ và đề nghị UBND tỉnh đẩy nhanh tiến độ phê duyệt, chấp thuận các dự án đã trúng đấu giá, đồng thời chỉ đạo các ngành, đơn vị liên quan đẩy nhanh tiến độ thẩm định, rút ngắn các thủ tục hành chính để sớm cấp phép khai thác đưa các mỏ sớm vào hoạt động.