Hạn mức vay và căn cứ xác định hạn mức vay
Hạn mức vay là số tiền cao nhất mà ngân hàng hay công ty tài chính có thể cho một khách hàng nào đó vay. Khi xác định hạn mức vay, khách hàng cá nhân dù có nhu cầu tới đâu thì cũng chỉ có thể vay ít hơn hoặc bằng số tiền đã định, hoàn toàn không thể vay vượt hạn mức trừ khi ngân hàng chủ động nâng hạn mức vay cho khách hàng.
Hạn mức vay này được áp dụng cho cả hai hình thức vay là vay thế chấp và vay tín chấp. Riêng với hình thức vay tín chấp, tức là hình thức cho vay dựa trên uy tín của người vay, việc định ra hạn mức vay càng đặc biệt quan trọng.
Thực ra, mỗi ngân hàng có một cách xác định hạn mức vay khác nhau, nhưng nhìn chung sẽ căn cứ vào hai yếu tố là thu nhập của khách hàng và thời gian vay. Nếu khách hàng có thu nhập cao và ổn định trong một thời gian dài thì hạn mức vay cao, thời gian vay lâu, lãi suất vay thấp và ngược lại.
Dù nhiều ngân hàng cho biết, hạn mức vay tín chấp có thể lên đến 1 tỷ đồng trong 10 năm, nhưng trên thực tế, nhiều khách hàng chỉ vay được 20 đến 30 triệu trong 3 năm và hạn mức tối đa thường chỉ dành cho những khách VIP, có lịch sử giao dịch tốt và có khả năng tài chính vững vàng. Do vậy, những người mới vay ngân hàng lần đầu không nên đặt quá nhiều kỳ vọng vào việc vay được hết hạn mức mà gói vay đề cập.
Hạn mức vay thực sự có lợi cho cả hai bên?
Về phía ngân hàng, hạn mức vay giúp kiểm soát rủi ro khoản vay. Rủi ro mà các ngân hàng dè chứng nhất là khách hàng vay số tiền vượt quá khả năng trả nợ dẫn đến việc không thể trả nợ hoặc cố tình bùng nợ.
Ngoài ra, room tín dụng, tức tổng số tiền ngân hàng có thể cho vay là có giới hạn nên việc đặt ra hạn mức vay tối đa cho từng cá nhân cũng giúp ngân hàng có thể duyệt vay nhiều khách hàng hơn là chỉ tập trung cho một số người nhất định. Cuối cùng, việc định ra hạn mức vay tối đa cũng góp giúp ngân hàng quản lý và vận hành vốn hiệu quả hơn.
Về phía khách hàng, thoạt nghe thì việc định ra hạn mức vay đem lại nhiều sự khó chịu, nhất là đối với những người có nhu cầu vay nhiều, vay đột xuất. Tuy nhiên, về tổng thể, hạn mức vay thực sự có lợi cho khách hàng. Đầu tiên và quan trọng nhất là việc giúp khách hàng nhận biết khả năng trả nợ để từ đó xác định chính xác số tiền mình nên vay, tránh việc vay ồ ạt rồi không thể trả nợ, ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống.
Các chuyên gia pháp lý còn cho biết, nếu khách hàng vay mà không trả, đặc biệt là cố tình không trả, thì có thể bị truy tố về tội lạm dụng tín nhiệm để chiếm đoạt tài sản.
Làm gì khi hạn mức vay không đủ đáp ứng nhu cầu?
Đây là câu hỏi mà nhiều khách hàng đặt ra nhất bởi trong cuộc sống, ai cũng có nhu cầu vay, thậm chí vay nhiều. Các chuyên gia đưa ra lời khuyên rằng, người lao động cần phải biết phân chia và quản lý thu nhập một cách hiệu quả ngay từ khi nhận những đồng lương đầu tiên để giảm bớt sự lệ thuộc vào việc vay vốn ngân hàng. Đây là giải pháp căn cơ nhất.
Nếu vẫn phải vay ngân hàng, thì cần có kế hoạch chi tiêu hiệu quả và kế hoạch trả nợ rõ ràng, thậm chí phải “thắt lưng buộc bụng” để trả nợ. Sau một thời gian trả nợ nghiêm túc, hạn mức vay sẽ được nâng cao hơn, nhất là với loại hình vay tín chấp. Còn với nếu vay thế chấp, hạn mức vay thường được xác định dựa trên giá trị thực tế của tài sản nên khó có chuyện ngân hàng nâng hạn mức vay cao hơn giá trị tài sản.
Cuối cùng, nếu vẫn cần vay nhiều hơn hạn mức mà ngân hàng phê duyệt, khách hàng nên tìm kiếm những hình thức vay khác. Lý do là dữ liệu các ngân hàng liên thông tại Trung tâm Thông tin Tín dụng Quốc gia Việt Nam (CIC) nên các ngân hàng đều sẽ biết được tổng số tiền mà khách đã vay cũng như lịch sử tín dụng.
Khi ấy, khách hàng không thể vay tín chấp nữa mà chỉ có thể vay thế chấp. Tuy nhiên, các ngân hàng thường ưu tiên nhận thế chấp các tài sản có giá trị cao như ô tô, nhà đất và cũng khó cấp thêm hạn mức nên phần nào cũng hạn chế khả năng vay thêm.
Lúc này, khách hàng có thể lựa chọn hình thức vay cầm cố tài sản, nôm na là cầm đồ. Đây là hình thức vay hợp pháp nhưng thời gian gần đây, có nhiều cửa hàng cầm đồ phát triển tự phát, cho vay thiếu trách nhiệm dẫn đến nhiều bức xúc. Do đó, nếu cần vay theo hình thức này, cần phải lựa chọn những đơn vị cho vay uy tín như chuỗi cửa hàng cầm đồ F88.
Ưu điểm của chuỗi cầm đồ này là việc minh bạch lãi suất, chi phí vay và không có các khoản thu ngoài hợp đồng. Nhưng điểm hạn chế của chuỗi cầm đồ này là hiện chỉ nhận cầm cố xe máy và ô tô chứ không nhận cầm cố một số loại tài sản phổ thông khác như điện thoại di động, máy vi tính hay SIM điện thoại.
Cuối cùng, cần chú ý là hạn mức vay của các cửa hàng cầm đồ cũng dựa trên giá trị tài sản cầm cố và lãi suất thì có phần nhỉnh hơn lãi suất ngân hàng.
Bảo Anh