Hát Then đàn tính là một loại hình nghệ thuật trình diễn dân gian đặc sắc không thể thiếu trong đời sống văn hóa tinh thần của đồng bào các dân tộc Tày, Nùng ở Lạng Sơn nói riêng, các dân tộc Tày, Nùng, Thái trong cả nước nói chung.
 |
| Tiết mục hát Then đàn tính tại Liên hoan các câu lạc bộ hát Then đàn tính, dân ca, dân vũ, nhảy cộng đồng… trong khuôn khổ Ngày hội văn hoá các dân tộc thành phố Lạng Sơn năm 2023. (Nguồn: TTXVN) |
Ngày 14/10, Ủy ban nhân dân thành phố Lạng Sơn (tỉnh Lạng Sơn) tổ chức Liên hoan các Câu lạc bộ hát then đàn tính, dân ca, dân vũ, nhảy cộng đồng; giới thiệu, trình diễn trang phục dân tộc truyền thống năm 2023.
Việc tổ chức Liên hoan nhằm thực hiện hiệu quả Đề án “Bảo tồn, phát huy giá trị dân ca, dân vũ, dân nhạc của các dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch, giai đoạn 2021-2030” của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cũng như kế hoạch của Ủy ban nhân dân tỉnh Lạng Sơn về thực hiện Đề án “Bảo tồn, phát huy giá trị dân ca, dân vũ, dân nhạc của các dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch” trên địa bàn tỉnh, giai đoạn 2022-2030).
Các câu lạc bộ hát Then đàn tính, dân ca, dân vũ, nhảy cộng đồng đã mang tới Liên hoan năm nay 50 tiết mục đặc sắc, được dàn dựng công phu, bài bản với hình thức thể hiện hát đôi, hát tốp, trình diễn nhạc cụ truyền thống, làm nổi bật được nét đẹp bản sắc văn hóa của các dân tộc trên địa bàn.
Là cầu nối gặp gỡ, giao lưu, trao đổi, học tập kinh nghiệm giữa các câu lạc bộ hát Then đàn tính, dân ca, dân vũ, nhảy cộng đồng, Liên hoan góp phần bảo tồn, phát huy di sản văn hóa các dân tộc, đồng thời tạo lập không gian, môi trường văn hóa để các nghệ nhân, chủ thể văn hóa, diễn viên quần chúng thực hành, trình diễn, quảng bá và giới thiệu về hình ảnh, đất nước, con người xứ Lạng thân thiện, gần gũi, mến khách.
Đây cũng là dịp để giới thiệu, đặc trưng, bản sắc, nét đẹp các loại hình trang phục truyền thống, dân ca, dân vũ, dân nhạc của cộng đồng các dân tộc trên địa bàn tới nhân dân, du khách trong và ngoài tỉnh.
Liên hoan hướng tới nâng cao nhận thức cho các cấp, ngành và đồng bào các dân tộc về ý thức trách nhiệm của mình trong việc giữ gìn, bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống đặc sắc của địa phương gắn với xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam, đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước.
Các hoạt động tại Liên hoan khơi dậy, tôn vinh, phát triển các trang phục truyền thống, các loại hình dân ca, dân vũ các dân tộc; giáo dục truyền thống yêu nước, lòng tự hào dân tộc; tăng cường tình đoàn kết; thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội; nâng cao mức hưởng thụ đời sống văn hóa tinh thần cho nhân dân…
Trong đời sống văn hóa tinh thần của đồng bào các dân tộc Tày, Nùng ở Lạng Sơn nói riêng, các dân tộc Tày, Nùng, Thái trong cả nước nói chung, hát then đàn tính là một loại hình nghệ thuật trình diễn dân gian đặc sắc không thể thiếu.
Một trong những điểm đặc sắc của Then là ngôn ngữ ẩn chứa chiều sâu văn hóa. Nội dung các khúc hát then- một loại hình diễn xướng dân gian, tích hợp nhiều loại hình nghệ thuật đều toát lên tư tưởng nhân văn sâu sắc, chứa đựng tình yêu thiên nhiên, tình yêu đôi lứa, nghĩa vợ chồng, răn dạy đạo lý làm người, ca ngợi làng bản, quê hương… Giai điệu Then sâu lắng, có sức truyền cảm, lay động lòng người, âm thanh đàn tính – nhạc cụ chính được sử dụng trong hát Then mượt mà, rạo rực, tạo nên hồn dân ca, dân vũ đặc sắc.
Ngày 12/12/2019, tại Phiên họp Ủy ban liên chính phủ Công ước 2003 về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể lần thứ 14 của UNESCO diễn ra tại Bogotá, Colombia, “Thực hành Then của người Tày, Nùng, Thái ở Việt Nam” chính thức được UNESCO ghi danh vào danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.
Tháng 9/2022, tỉnh Tuyên Quang tổ chức Lễ đón Bằng ghi danh “Thực hành Then của người Tày, Nùng, Thái ở Việt Nam” vào danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.
