Trong năm học 2023- 2024 nhiều tỉnh, thành phố áp dụng chính sách miễn học phí ở bậc phổ thông cho học sinh như: Quảng Bình, TP Cần Thơ, TP Đà Nẵng, tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu, tỉnh Quảng Ninh, tỉnh Bắc Kạn, TP Hải Phòng. Mỗi tỉnh, thành phố có chính sách phù hợp với điều kiện của tỉnh mình.
Đáng hoan nghênh phải kể đến các tỉnh nghèo như Quảng Bình và Bắc Kạn đã bố trí được ngân sách và giảm miễn học phí điều đó cho thấy việc áp dụng chính sách miễn giảm học phí có thể mở rộng ra nhiều địa phương khác.
Bình luận về vấn đề này, ông Lê Như Tiến, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội cho rằng, đây là chính sách tốt, cần nhân rộng hơn nữa.
Bởi theo ông Lê Như Tiến, hiện nay đối với cấp học phổ thông rất nhiều nước trên thế giới đã miễn học phí hoàn toàn, nhiều nước đang thực hiện miễn theo lộ trình. Như nước ta, lộ trình sẽ miễn bậc mầm non, đến tiểu học, THCS, THPT.
“Toàn bộ hệ thống phổ thông nhiều nước ở châu Âu, Bắc Âu họ đã miễn học phí từ lâu. Miễn học phí là đúng, là nên và cần có sự thống nhất trong cả nước” – ông Lê Như Tiến nhấn mạnh.
Theo vị này, việc không đồng bộ trong chính sách, tỉnh miễn tỉnh không sẽ không phù hợp. “Nếu như tỉnh này miễn, tỉnh kia không miễn thì cuối cùng người ta nhìn nhau rất khó” – ông Lê Như Tiến phân tính.
Đặc biệt theo ông Lê Như Tiến, các tỉnh có điều kiện như Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Bà Rịa – Vũng Tàu, Bình Dương, Đà Nẵng… một số thành phố có GDP cao nên miễn học phí sớm và toàn diện cho học sinh. “Cần thiết phải làm sớm hơn nữa vì đây là việc nên làm” – nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục nhấn mạnh.
Cũng theo ông Lê Như Tiến: “Tôi ủng hộ miễn học phí, giáo dục đào tạo là quốc sách, nhà nước đã chi 20% ngân sách chi thường xuyên cho đào tạo thì địa phương phải gánh cùng ngân sách nhà nước. Ngoài trang thiết bị thì học phí rất quan trọng. Gia đình phụ huynh nghèo, họ sẽ rất khó khăn nếu có 2 đến 3 con cùng đi học”.
Bên cạnh miễn học phí, ông Lê Như Tiến lo lắng, trên thì miễn học phí nhưng trường lại lạm thu thì miễn giảm học phí sẽ không còn ý nghĩa.
Theo đó, trong khi nhiều tỉnh nhiều nơi miễn học phí nhưng một số nơi cơ sở giáo dục đào tạo lại lạm thu đầu năm càng gây khó khăn cho gia đình phụ huynh học sinh.
Vì thế khi miễn giảm học phí thì quán triệt không được lạm thu của phụ huynh. Còn miễn được 100 nghìn đồng mà thu thêm tiền triệu thì miễn giảm không có ý nghĩa nhiều.
“Cần thiết phải xử lý nghiêm vấn đề lạm thu, tận thu của phụ huynh học sinh. Chỉ khi xử lý được lạm thu thì chính sách miễn giảm học phí mới mang đến nhiều ý nghĩa tích cực” – ông Lê Như Tiến nhấn mạnh.