Bản tin dự báo tháng 10 của Viện Quy hoạch thủy lợi miền Nam (SIWRP) cho biết: Mùa lũ ở các tỉnh miền Tây có thể đạt đỉnh vào ngày 1 – 3.10 với mực nước tại Tân Châu đạt khoảng 3,1 – 3,3m, thấp hơn trung bình nhiều năm cùng kỳ 0,6 – 0,8m. Trên thực tế, số liệu cập nhật 7 giờ sáng ngày 1.10 mực nước chỉ đạt 2,8m, thấp hơn dự báo và nếu so với mực nước lũ ở mức báo động 1 tại Tân Châu là 3,5m thì thấp hơn khá nhiều. Hồi đầu mùa, các chuyên gia dự báo năm nay lũ thấp tuy nhiên có thể đỉnh lũ đạt mức xấp xỉ BĐ 1.
Miền Tây “đói lũ”, nguy cơ hạn mặn sớm và gay gắt đe dọa vựa lúa
Tương tự, tại Châu Đốc dự báo đỉnh lũ khoảng 2,8 – 3m, thấp hơn trung bình nhiều năm 0,5 – 0,7m. Cập nhật sáng ngày 1.10 chỉ 2,55m. Thấp hơn khá nhiều nếu so với mực nước lũ ở mức báo động 1 tại Châu Đốc là 3m.
Miền Tây năm nay chính thức ‘đói lũ’
Nguyên nhân là do lượng nước từ thượng nguồn về thiếu hụt nghiêm trọng. Số liệu của Ủy hội sông Mekong quốc tế cho thấy, ở phía đầu nguồn sông Cửu Long ở Campuchia; đến ngày 29.9, mực nước tại Kratie đạt 18,08m, so với trung bình nhiều năm cùng kỳ cao hơn 0,08m. Tuy nhiên, mực nước tại Biển Hồ đạt 4,91m, so với trung bình nhiều năm cùng kỳ thấp hơn đến 3,05m. Dung tích Biển Hồ đạt 32,15 tỉ mét khối nước, so với trung bình nhiều năm cùng kỳ ít hơn đến 17,75 tỉ mét khối nước.
Như vậy, đến thời điểm này có thể nói năm nay miền Tây “đói lũ”. Điều này trước mắt có thể thuận lợi cho hoạt động sản xuất lúa vụ thu đông ở các tỉnh đầu nguồn. Tuy nhiên, lũ không về đồng nghĩa với nguồn lợi thủy sản giảm sút, thiếu phù sa bồi đắp cho ruộng đồng… Quan trọng hơn là năm nay hạn mặn sẽ đến sớm và gay gắt.
Trong khi đó trong tháng 10, do triều cường cao nên vùng giữa và ven biển mực nước sông có thể đạt báo động 2 – 3, gây ngập úng ở nhiều nơi trũng thấp.
Theo Dự án MDM (giám sát hoạt động các đập thủy điện Mekong) nguyên nhân là do năm nay nhiều nơi ở khu vực trung và thượng nguồn sông Mekong thường xuyên khô hạn, ảnh hưởng của hiện tượng thời tiết El Nino. Bên cạnh đó, các đập thủy điện thượng nguồn đặc biệt là trên dòng chính sông Mekong tích một lượng nước rất lớn ảnh hưởng nghiêm trọng đến dòng chảy tự nhiên của dòng sông. Những tuần gần đây, mỗi tuần có vài tỉ mét khối nước được các con đập giữ lại.
