TTXVN trân trọng giới thiệu toàn văn bài phát biểu của Chủ tịch nước. Toàn văn như sau:
“Thưa các nhà văn lão thành,
Thưa quý vị đại biểu,
Tôi rất phấn khởi tới dự Hội nghị đại biểu nhà văn lão thành Việt Nam lần thứ nhất, do Đảng Đoàn, Ban Chấp hành Hội Nhà văn Việt Nam tổ chức.
Thay mặt Lãnh đạo Đảng, Nhà nước và với tình cảm yêu quý, trân trọng các nhà văn, tôi xin gửi tới các nhà văn lão thành và các quý vị đại biểu lời chào trân trọng và lời chúc mừng tốt đẹp nhất.
Thưa các nhà văn lão thành và quý vị đại biểu,
Đảng và Nhà nước ta luôn quan tâm chăm lo, phát huy vai trò, vị trí quan trọng của văn hóa nghệ thuật nói chung và văn học nói riêng trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Trong quá trình ấy, văn nghệ sĩ, nhà văn luôn được đặt ở vị trí trung tâm, có vai trò quyết định sáng tạo ra giá trị tinh thần cao đẹp cho xã hội.
Các nhà văn Việt Nam qua từng thế hệ, nhất là các nhà văn lão thành đã không phụ sự ủy thác của Nhân dân, của đất nước và của Đảng, đã có mặt trong từng bước thăng trầm của đất nước, thấu cảm với từng niềm vui, nỗi buồn của Nhân dân, đã sáng tạo ra những tác phẩm còn mãi với thời gian, góp phần tạo nên nền văn học chân chính, đóng góp to lớn vào xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam trong thời đại Hồ Chí Minh.
Mỗi trang viết, mỗi tác phẩm của các nhà văn mang nhịp đập trái tim của dân tộc mình, của thời đại mình và đồng thời phản ánh chân thật, sâu sắc về con người; góp phần khẳng định dân tộc Việt Nam là một dân tộc có nền văn hóa lâu đời, có tình thương yêu con người vô hạn, với khát vọng hòa bình lớn lao và ý chí không gì có thể khuất phục, sẵn sàng hy sinh tất cả cho nền độc lập của dân tộc, cho tự do và hạnh phúc của Nhân dân.
Tại Hội nghị này, chúng ta vô cùng phấn khởi được gặp gỡ các nhà văn lão thành, trong đó rất nhiều nhà văn đã là “nhà văn chiến sĩ”, đi qua các cuộc kháng chiến đầy gian khổ, hy sinh, sáng tạo nên những tác phẩm mang dấu ấn thời đại, như những “đoàn quân” đặc biệt mang sức mạnh tinh thần Việt Nam bất diệt, góp phần quan trọng vào chiến thắng chung của dân tộc.
Chúng ta xúc động tưởng nhớ và tri ân các nhà văn đã mất, đặc biệt là các nhà văn, nhà thơ đã hy sinh trong các cuộc kháng chiến vĩ đại cho độc lập, tự do và thống nhất đất nước như Nam Cao, Thâm Tâm, Trần Đăng, Lê Anh Xuân, Nguyễn Thi, Chu Cẩm Phong, Nguyễn Mỹ, Nguyễn Trọng Định, Trần Quang Long, Dương Thị Xuân Quý…, những con người mà cuộc đời và tác phẩm của họ còn sống mãi với Tổ quốc, với Nhân dân.
Thưa các nhà văn lão thành,
Trong Hội nghị văn hóa toàn quốc tháng 11 năm 1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói: “Văn hóa soi đường quốc dân đi”. 75 năm sau, tại Hội nghị văn hóa toàn quốc tháng 11/2021, đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tiếp tục khẳng định: “Văn hóa còn là dân tộc còn”. Điều đó cho thấy văn hóa là sự sống còn của một dân tộc. Nếu không có văn hóa thì mỗi con người và mỗi dân tộc ở bất kỳ nơi đâu, ở bất kỳ thời đại nào cũng không thể tìm thấy mục đích và giá trị sống chân chính của mình. Mà văn học là một trong những thành tố vô cùng quan trọng làm nên vẻ đẹp của văn hóa Việt Nam, lan tỏa vẻ đẹp ấy trong đời sống, đánh thức tình yêu và trách nhiệm của mỗi người Việt Nam với Tổ quốc của mình.
Kẻ thù lớn nhất của dân tộc trong chiến tranh là những kẻ xâm lược bằng những con người cụ thể, được xác định rõ ràng, nhưng kẻ thù nguy hiểm nhất của dân tộc trong hòa bình lại không dễ nhận diện. Đó là sự vô cảm, tính vị kỷ, thói hưởng thụ, lòng tham lam, sự giả dối và độc ác, là tham nhũng, tiêu cực, là sự tàn phá thiên nhiên, tàn phá văn hóa và đi ngược lại xu thế của thời đại… Chính vì thế, sứ mệnh, trách nhiệm của nhà văn Việt Nam lúc này lại càng lớn lao và yêu cầu cao hơn. Nhân dân, đất nước đang cần tiếng nói của tình yêu thương con người, của lòng trung thực, sự quả cảm từ các nhà văn trong cuộc đấu tranh này.
Các nhà văn Việt Nam luôn là những chiến sĩ tiên phong trong cuộc đấu tranh chống lại cái ác và bảo vệ phẩm giá con người bằng con đường kỳ diệu của văn học, gieo những hạt giống của cái đẹp vào tâm hồn con người. Chỉ khi con người mang trong tâm hồn mình những vẻ đẹp nhân tính thì mới đi qua được sự cám dỗ của những dục vọng thấp hèn, mới có thể dâng hiến cho con người và cho dân tộc.
Gần 50 năm qua, kể từ ngày đất nước thống nhất, bằng những trang viết đầy lương tâm và trí tuệ của mình, các nhà văn Việt Nam đã góp phần quan trọng trong công cuộc hàn gắn vết thương chiến tranh, xây dựng và phát triển đất nước, hòa hợp dân tộc, bảo vệ chủ quyền đất nước, giới thiệu hình ảnh đất nước Việt Nam với thế giới, đặc biệt là bảo vệ nền văn hóa của dân tộc, khẳng định những giá trị truyền thống và mở ra những vẻ đẹp mới trong văn hóa và tâm hồn con người Việt Nam.
Thưa các nhà văn lão thành,
Tôi nhận thấy rằng, cuộc đời và tác phẩm của các nhà văn lão thành là biểu tượng thật đẹp của sự thống nhất trong lý tưởng và hành động, tràn đầy tình yêu Tổ quốc, gắn bó và gần gũi với Nhân dân, hòa mình vào dòng chảy của đời sống, khát vọng lớn lao, đặt lợi ích của Tổ quốc, của Nhân dân lên trên hết, trước hết.
Bằng trải nghiệm của mình qua những năm tháng gian khổ, hy sinh nhưng oanh liệt, vẻ vang của dân tộc, các nhà văn lão thành tiếp tục là chỗ dựa tinh thần bền vững và tin cậy, truyền cảm hứng, kinh nghiệm sống và sáng tác, khích lệ cá tính sáng tạo và ủng hộ cái mới cho các nhà văn trẻ, phù hợp với truyền thống văn hóa dân tộc, với xu thế của thời đại, luôn hướng tới, đi cùng con đường vì Cái Đẹp, vì Con Người và vì Dân Tộc; giúp cho các nhà văn trẻ và độc giả hiểu sâu sắc hơn giá trị của hòa bình mà đất nước có được hôm nay; thấy rõ hơn những thành tựu to lớn mà nhân dân ta đã giành được trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc những năm tháng qua.
Tôi mong có một sự gắn kết đặc biệt hơn nữa giữa các nhà văn lão thành và các nhà văn trẻ. Đấy là sự gắn kết của tình yêu thương, sự thấu hiểu, sự tôn trọng cá tính sáng tạo và vì một sứ mệnh lớn lao chung là sáng tạo ra tác phẩm hay, góp phần làm phong phú, đẹp hơn đời sống tinh thần của xã hội, xây dựng con người Việt Nam trong thời đại mới. Sự dâng hiến không vụ lợi và những sáng tạo của các nhà văn lão thành cho dân tộc đã trở thành di sản vô giá trong đời sống tinh thần của con người Việt Nam và là một phần quan trọng trong hành trang của các thế hệ nhà văn trẻ trên con đường sáng tạo của mình.
Tôi tin rằng, với những nền tảng mà những nhà văn lão thành đã gây dựng được cho nền văn học và văn hóa Việt Nam, những người viết trẻ sẽ không lạc lối, đủ bản lĩnh, tỉnh táo và lòng dũng cảm để dấn thân, đam mê, khám phá và sáng tạo, tìm kiếm những giá trị mới, cho ra đời những tác phẩm đỉnh cao chạm đến xúc cảm của công chúng, những tác phẩm xứng đáng với Tổ quốc, con người Việt Nam.
Đảng, Nhà nước sẽ tiếp tục tạo những điều kiện tốt nhất cho các nhà văn trong sáng tạo cũng như công bố và tôn vinh những tác phẩm văn học có giá trị, đóng góp tích cực cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, phấn đấu vì mục tiêu “dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”.
Tôi xin nhắc lại lời của Chủ tịch Hồ Chí Minh – Danh nhân văn hóa thế giới – nhà văn, nhà thơ lớn của đất nước ta: “Một dân tộc, một đảng và mỗi con người, ngày hôm qua là vĩ đại, có sức hấp dẫn lớn, không nhất định hôm nay và ngày mai vẫn được mọi người yêu mến và ca ngợi, nếu lòng dạ không trong sáng nữa, nếu sa vào chủ nghĩa cá nhân”.
Thời gian sẽ là nhân chứng tin cậy nhất cho con đường mà dân tộc đã, đang và tiếp tục bước đi. Trên con đường đi tới của dân tộc có dấu chân bền bỉ và không mệt mỏi của các nhà văn – những người bằng trí tuệ, bản lĩnh, tình yêu thương con người và linh cảm nghề nghiệp, sẽ dựng nên chân dung con người Việt Nam, chân dung dân tộc Việt Nam với khát vọng độc lập, tự do, hạnh phúc, với niềm kiêu hãnh và tinh thần bất khuất trước mọi khó khăn, thách thức.
Một lần nữa xin chúc các nhà văn lão thành luôn luôn mạnh khỏe, tràn ngập cảm hứng sáng tạo, có thêm những tác phẩm xuất sắc mang tiếng nói của Nhân dân và của Dân tộc mình.
Xin trân trọng cảm ơn!”.
