Tờ The Guardian ngày 30.9 đưa tin hiện tượng hàng trăm con cá heo Amazon chết tại hồ Tefe ở Brazil trong vài ngày qua làm dấy lên lo ngại rằng tình trạng trên trái đất có thể vượt ngưỡng chịu đựng của những loài sinh vật ở những khu vực dễ bị tác động.
Nhiều xác cá heo chết trôi nổi, bên cạnh hàng ngàn xác cá khác, xuất hiện tại hồ Tefe nơi nhiệt độ giờ đây chẳng khác gì hồ tắm nước nóng, sau khi hạn hán kéo dài khiến mực nước sụt giảm mạnh.
Những người sống tại cộng đồng nhỏ bé này ở bang Amazonas mô tả cảnh tượng bằng những từ ngữ tận thế. “Tháng qua tại hồ Tefe giống như cảnh khoa học viễn tưởng về biến đổi khí hậu”, theo chuyên gia nghiên cứu người Anh Daniel Tregidgo sống trong khu vực.
“Việc thường xuyên nhìn thấy cá heo hồng dưới sông là một trong những đặc quyền tuyệt vời khi sống ở trung tâm Amazon. Hầu như mỗi lần đi chợ ăn sáng tôi đều thấy chúng nổi lên và điều đó nhắc nhở tại sao mình lại sống ở đây. Một con chết thì thật đáng buồn, nhưng nhìn thấy những đống xác chết trong đợt hạn hán này thì quả là một thảm kịch”, ông chia sẻ.
Nhà nghiên cứu khoa học địa chất Ayan Fleischmann tại Viện Mamiraua (Brazil) cho biết một số phỏng đoán về nguyên nhân đang được điều tra, bao gồm bệnh tật và ô nhiễm nước thải.
Tuy nhiên, ông cho rằng mực nước và nhiệt độ chắc chắn là những yếu tố chính dẫn đến cá heo chết hàng loạt. “Vào lúc 18 giờ hôm qua ở hồ Tefe, chúng tôi đo được hơn 39 độ C. Nóng kinh khủng”, ông cho biết.
Khoảng 13.467 người tại Tefe đang sống trong khủng hoảng và là một trong 15 cộng đồng đang trong tình trạng khẩn cấp, theo giới chức bang Amazonas. Với tình trạng thiếu nước và hạn hán dự kiến gia tăng trong tháng 10, giới chức địa phương đã đến thủ đô để đề nghị chính quyền liên bang viện trợ nhân đạo.
Châu Âu nóng bất thường
Trong một diễn biến khác, AFP đưa tin các nước châu Âu gồm Áo, Pháp, Đức, Ba Lan và Thụy Sĩ cho hay tháng này là tháng 9 nóng nhất từng được ghi nhận, trong một năm dự kiến là năm nóng nhất trong lịch sử do biến đổi khí hậu tăng tốc.
Cơ quan thời tiết Pháp Meteo-France cho biết nhiệt độ trung bình tháng 9 ở nước này rơi vào khoảng 21,5 độ C, cao hơn từ 3,5-3,6 độ C so với giai đoạn 1991-2020. Nhiệt độ trung bình ở Pháp đã liên tục vượt mức trung bình hằng tháng trong gần hai năm qua.
Khi thời tiết nóng hơn, kem chống nắng nào hiệu quả?
Tại Đức, Cơ quan Thời tiết DWD cho biết tháng này là tháng 9 nóng nhất kể từ khi bắt đầu ghi nhận, cao hơn gần 4 độ C so với mức trung bình giai đoạn 1961-1990. Tương tự, Viện Thời tiết Ba Lan công bố nhiệt độ tháng 9 cao hơn mức trung bình 3,6 độ C và là tháng nóng nhất kể từ khi bắt đầu ghi nhận cách đây hơn 100 năm.
Các cơ quan thời tiết quốc gia ở các quốc gia vùng núi Alps của Áo và Thụy Sĩ cũng ghi nhận nhiệt độ trung bình tháng 9 nóng nhất từ trước đến nay, trong khi một nghiên cứu cho thấy các sông băng ở Thụy Sĩ đã mất 10% thể tích trong 2 năm do tình trạng nóng lên quá mức.
Các cơ thời tiết quốc gia tại Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha cảnh báo nhiệt độ ấm áp bất thường sẽ xảy ra vào cuối tuần này, với nhiệt độ có thể lên đến 35 độ C ở các vùng phía nam Tây Ban Nha.