Trong vòng vài giờ đồng hồ sáng 22/9, ở huyện Kon Plông xảy ra 7 trận động đất gây dư chấn dao động từ 2,7 đến 4,4 độ, song không gây thiệt hại, theo Viện Vật lý địa cầu.
Trận động đất có độ lớn 4,4 độ xảy ra tại huyện Kon Plông, tỉnh Kon Tum lúc 7h45 phút với độ sâu khoảng 8 km. Người dân ở các vùng lân cận như huyện Kon Rẫy, TP Kon Tum (tỉnh Kon Tum) cũng cảm nhận được rung chấn. Đến khoảng 8h-8h30, hai trận động đất tiếp tục xảy ra với độ sâu 10 km, dư chấn dao động 2.7 – 2.8 độ. Gần nhất lúc 10h25 phút, một trận động đất với độ lớn 3.6. Cấp độ của các trận động đất này không gây rủi ro thiên tai. Hiện Trung tâm Báo tin động đất và Cảnh báo sóng thần, Viện Vật lý Địa cầu tiếp tục theo dõi các trận động đất này.
Tâm chấn trận động đất mạnh 3.6 độ trong sáng 22/9. Nguồn:Trung tâm Báo tin động đất và cảnh báo sóng thần
TS Nguyễn Xuân Anh, Viện trưởng Viện Vật lý địa cầu nhận định Kon Tum nằm trong chuỗi động đất kích thích và trong dải động đất yếu. Do đó động đất cực đại khu vực không vượt quá 5.5 độ. Qua quan trắc, nguyên nhân của hiện tượng trên liên quan đến động đất kích thích do hồ chứa.
Hồi tháng 7 năm nay, trong vòng chưa đầy mười giờ đồng hồ ngày 7/7, ở huyện Kon Plông xảy ra 12 trận động đất gây dư chấn dao động từ 2.5 – 4.2 độ. Theo TS Xuân Anh, hiện tượng lặp lại này cho thấy “động đất kích thích cũng xảy ra theo chu kỳ. Có những thời điểm động đất theo một chuỗi, có thời kỳ thi thoảng vài trận, liên quan chặt chẽ đến quá trình vận hành tích nước của hồ chứa thủy điện”, ông nói.
Trước đó PGS.TS Nguyễn Hồng Phương, chuyên gia địa chấn Viện Vật lý địa cầu từng chia sẻ với VnExpress về nguyên nhân xảy ra động đất kích thích được hiểu là do tác động của con người vào thiên nhiên, chứ không phải động đất thiên nhiên như ở các khu vực phía bắc, do đới đứt gãy tự nhiên.
Theo PGS Phương, động đất kích thích có quy luật dễ hiểu, phần lớn xảy ra ở khu vực có hồ chứa hoạt động, nhất là hồ thủy điện hoặc hồ chứa tích nước lớn. Khi hồ chứa tích nước, lượng nước gây ra sức ép lớn xuống đáy hồ, kết hợp với những đứt gãy địa phương (dù nhỏ), gia tăng ứng suất của cột nước lớn sẽ gây ra động đất kích thích.
Các trận động đất kích thích thường là một chu kỳ, xảy ra sau thời gian tích nước và thời kỳ mùa mưa. Khi đã lên một đỉnh nào đó sẽ bắt đầu nhỏ dần đi, thành chuỗi các trận động đất trung bình và vừa, sau đó tắt dần. “Thời gian tắt dần bao lâu sẽ cần phải nghiên cứu, phụ thuộc vào các trạm quan trắc địa phương, do ở những vùng khác nhau thì chu kỳ lặp lại cũng sẽ khác nhau”, ông nói.
Ông Xuân Anh cho biết, hiện vẫn cần tiếp tục quan trắc hoạt động động đất để phát hiện nếu có bất thường sẽ thông báo để người dân yên tâm. Ông cũng lưu ý việc đánh giá nguy hiểm động đất là cần thiết và cần được cập nhật hàng năm để phục vụ công tác quy hoạch phát triển kinh tế-xã hội, thiết kế kháng chấn cho các loại công trình từ trọng điểm đến khu dân cư.
Thống kê trong 117 năm, từ 1903 đến 2020, khu vực Kon Plông chỉ ghi nhận khoảng 33 trận động đất, từ 2,5 độ trở lên. Tuy nhiên, từ năm 2021 đến nay nơi đây đã xảy ra trên 200 trận động đất mới. Các chuyên gia đều cho rằng rất khó dự báo chính xác thời điểm xảy ra động đất.
Như Quỳnh
