Nhóm “Những người phụ nữ biển của Melanesia (SwoM) đến từ Papua New Guinea và Quần đảo Solomon đã đam mê bảo tồn đa dạng sinh thái biển. Họ bảo vệ những tiếng ồn ào ở Tam giác san hô trước sự đe dọa nghiêm trọng bởi sự ấm lên của đại dương và biến đổi khí hậu.
Kết hợp kiến thức bản địa và khoa học để hỗ trợ các rạn san hô
Lớn lên trên hòn đảo Papua New Guinea, cô Naomi Longa thường lặn giữa những rạn san hô xinh đẹp của Vịnh Kimber ở Biển Bismarck. Cô hiện là giám đốc và người điều phối chương trình SwoM do Quỹ Coral Sea phi lợi nhuận có trụ sở tại Australia phát động năm 2017.
Naomi Longa cho biết: “SwoM là một nhóm phụ nữ đến từ Melanesia đam mê bảo tồn biển. Kể từ năm 2017, tổ chức phi chính phủ này đã hợp tác với các cộng đồng địa phương về bảo tồn biển ở quần đảo Solomon và ở Papua New Guinea. Nhóm này hiện có hơn 40 thành viên với nhiệm vụ bảo vệ 43 khu vực biển”.
Kể từ năm 2019, Naomi đã hỗ trợ đào tạo hơn 25 phụ nữ trong các chương trình SWoM ở Milne Bay, Kimber và Munda. Đồng thời trình bày về vai trò của phụ nữ bản địa trong bảo tồn biển tại các sự kiện quốc tế ở Port Moresby, Sydney và Perth.
Chương trình SWoM hỗ trợ các Mục tiêu Phát triển Bền vững của Liên hợp quốc về bình đẳng giới, cộng đồng bền vững và cuộc sống dưới nước. Chương trình SWoM đào tạo cho phụ nữ bản địa về lý thuyết bảo tồn, kỹ thuật lặn biển và điều tra sinh vật biển để họ có thể xác định các khu vực phù hợp với bảo vệ các rạn san hô ở các cung vòng quanh Papua New Guinea (PNG), Quần đảo Solomon. Khu vực này có các hệ sinh thái biển chất lượng cao và đa dạng sinh học đáng kể.
Những Người Phụ nữ vì Biển Melanesia đến từ Papua New Guinea và Quần đảo Solomon
Evangelista Apelis – Đồng Giám đốc tổ chức SwoM – cho biết: “Trong những cộng đồng mà chúng tôi nhắm mục tiêu, nguồn sinh kế duy nhất là biển. Hơn 25% tất cả các loài sinh vật biển sống trong các rạn san hô và chúng cũng bảo vệ bờ biển khỏi sóng, bão và lũ lụt. Tuy nhiên, trong 70 năm qua, một nửa số rạn san hô trên thế giới đã bị mất và 90% có khả năng biến mất vào năm 2050 do biến đổi khí hậu”.
Do đó, SwoM đào tạo phụ nữ địa phương các kỹ năng thiết yếu bao gồm khoa học biển, lặn với ống thở và chụp ảnh dưới nước. Sau đó, họ giúp theo dõi và đánh giá tác động của việc tẩy trắng san hô trên diện rộng đối với một số rạn san hô có nguy cơ tuyệt chủng cao nhất trên thế giới. Từ đó, cộng đồng địa phương cũng có kiến thức để chia sẻ, kết hợp với khoa học để bảo vệ các rạn san hô.
Biến ước mơ thành hiện thực
Trong một vài năm ngắn ngủi, SWoM đã thu hút sự chú ý toàn cầu từ mong muốn bảo vệ quê hương cho các thế hệ mai sau. Giải thưởng “Nhà vô địch của Trái đất” là danh hiệu cao nhất về môi trường của Liên hợp quốc (LHQ) đã được trao cho SwoM năm 2021. Đây là những người truyền cảm hứng, bảo vệ, vận động và hành động để giải quyết những thách thức môi trường lớn nhất trong thời đại, bao gồm bảo vệ và phục hồi hệ sinh thái. Trước đó, năm 2020, SWoM đã nhận được Giải thưởng Ocean Tribute tại Boot Düsseldorf.
Naomi Longa – Giám đốc và điều phối viên của chương trình SwoM
Theo cô Naomi, các rạn san hô là nguồn tài nguyên chính mà cộng đồng địa phương có thể dễ dàng tiếp cận. Phụ nữ bản địa tìm hiểu khoa học kết hợp điều đó với kiến thức truyền thống đã tồn tại một nghìn năm. Bằng cách đó, họ có thể hiểu rõ về cách tiếp cận và bảo tồn biển. Đánh bắt quá mức được coi là mối đe dọa đối với các cộng đồng ở vùng biển san hô. Vì thế, ngày càng có nhiều cộng đồng yêu cầu các cuộc hội thảo nâng cao nhận thức và nhiều phụ nữ đang được đào tạo để thực hiện chúng.
Mặt khác, hậu tố biến đổi cũng là một vấn đề. Tương tự như tất cả các rạn san hô trên toàn thế giới, các moóc ở Tam giác san hô bị đe dọa béo bởi sự ấm lên của đại dương và thay đổi hóa học đại dương liên quan đến biến đổi khí hậu. Do đó, SWoM tập trung tăng cường năng lực hoạt động của phụ nữ trong tham gia giám sát rám san hô hoặc thám hiểm khoa học. Naomi cho biết cô muốn xây dựng một mạng lưới phụ nữ trên khắp đất nước để giúp cộng đồng bảo tồn nguồn tài nguyên quan trọng nhất là các rạn san hô cho các thế hệ tương lai.
Khôi Nguyên
